fbpx
Miðvikudagur 24.apríl 2024
Fréttir

Guðmundur læknir gagnrýnir bólusetningar gegn kórónuveirunni – Áhættusöm tilraun

Kristján Kristjánsson
Föstudaginn 27. ágúst 2021 06:58

Guðmundur Karl Snæbjörnsson, sérfræðingur í heimilislækningum.

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Guðmundur Karl Snæbjörnsson, sérfræðingur í heimilislækningum, gagnrýnir bólusetningaáætlun stjórnvalda og stefnu þeirra um að bólusetja sem flesta á sem skemmstum tíma þrátt fyrir að bóluefnin veiti minni vernd en lofað var.

Þetta kemur fram í grein sem Guðmundur birtir í Morgunblaðinu í dag undir fyrirsögninni „Eiga börn að taka þátt í tilrauninni?“.

Í upphafi greinarinnar segir Guðmundur að nú sé bólusetning 12-15 ára barna hafin. Hratt hafi gengið að bólusetja fullorðna og nú sé röðin komin að börnunum vegna stefnu stjórnvalda um að bólusetja sem flesta á sem skemmstum tíma. „Engu máli skiptir að bóluefnin veita mun minni vernd en lofað var. Né heldur að alvarlegar aukaverkanir hafa komið fram, svo sem alvarleg hjartavandamál, lamanir og sú staðreynd að þau hafa sett tíðahring a.m.k. 1.700 kvenna úr skorðum,“ segir hann.

Hann segir að orðræða stjórnvalda hafi verið á þann veg að helst megi skilja að bóluefnin séu jafn örugg og mikið rannsökuð og önnur lyf sem fólki stendur til boða. En þetta er rangt segir hann. „Þótt hröð þróun bóluefnanna við Covid-19 sé sjálfsagt merkilegt afrek læknavísindanna hafa þau enn ekki staðist þær prófanir sem vísindasamfélagið (og lög flestra ríkja) gera kröfu um að ný lyf ætluð mönnum standist,“ segir hann og víkur því næst að viðurkenndum viðmiðum vísindasamfélagsins um framkvæmd lyfjarannsókna og hvenær lyf teljast nægilega rannsökuð svo hægt sé að setja þau á markað. Hann bendir á að hér á landi gildi lög nr. 44/2014 um vísindarannsóknir á heilbrigðissviði og að auki gildi ákvæði ýmissa laga og reglugerða um þetta.

„Hér starfar vísindasiðanefnd og siðanefndir heilbrigðisrannsókna á spítölum landsins. Vísindasiðanefnd hefur meðal annars sett reglur nr. 230/2018 um hvernig velja megi og nálgast fólk til þátttöku í vísindarannsóknum á heilbrigðissviði og hvaða fræðslu skuli veita því áður en samþykkis er leitað. Þegar rýnt er í allar þessar reglur er ljóst að markmið löggjafans er að setja skýrar leikreglur um rannsóknir á heilbrigði manna og að tryggja að þær samrýmist vísindalegum og siðfræðilegum sjónarmiðum. Samþykki þeirra bóluefna sem notuð eru hér á landi fylgdi þó ekki í þessum leikreglum og ljóst er þau hafa ekki staðist þessar hefðbundnu og ströngu prófanir, enda hafa þau ekki hefðbundið markaðsleyfi sem lyf hér á landi,“ segir hann og bætir við að notkun bóluefnanna gegn COVID-19 sé byggð á skilyrtu markaðsleyfi frá Lyfjastofnun.

„Notkun bóluefnanna hér á landi er byggð á skilyrtu markaðsleyfi frá Lyfjastofnun. Í því felst að lyfjafyrirtækin þurfa ekki að skila inn gögnum um virkni, öryggi og gæði lyfjanna, sem venjulega er alger forsenda markaðsleyfis, heldur hafa þau lofað að senda þau gögn um leið og þau verða til. Niðurstöðurnar liggja ekki fyrir heldur er verið að rýna gögnin jafnóðum og þau verða til. Notkun bóluefnanna er því tilraun, alveg sama þótt samþykki þeirra hjá Lyfjastofnun hafi farið krókaleið fram hjá reglum sem um lyfjatilraunir gilda. Þetta hafa stjórnvöld verið ótrúlega treg að viðurkenna, jafnvel þótt fyrir liggi að í samningum Evrópusambandsins við lyfjarisana sé skýrt tekið fram að um áhættusama tilraun sé að ræða,“ segir hann.

Hann víkur því næst að samningum ríkja heims við framleiðendur bóluefnanna um að þeim sé tryggt algjört skaðleysi vegna langtímaáhrifa þeirra sem enn sé ekki hægt að fullyrða neitt um. „Í ljósi þess, hve berlega er talað um áhættuna af notkun efnanna í samningum lyfjarisanna við ríki heimsins og þeirrar staðreyndar að bóluefnaframleiðendurnir setja það beinlínis sem skilyrði að bera ekki ábyrgð á afleiðingum af notkun efnanna, má velta því fyrir sér, hvort það sé siðferðilega og lagalega rétt af stjórnvöldum, sóttvarnayfirvöldum og starfsfóki heilsugæslunnar, að boða fólk með bros á vör í „bólusetningardiskó“, án þess að tilkynna því um þær hættur sem kunna að fylgja því að taka inn efnin,“ segir hann.

Því næst víkur hann að bólusetningum barna: „Þegar metið er hvort brýnt sé að bólusetja ólögráða börn verður að hafa í huga að börn sýkjast síður en fullorðnir af Covid-19 og þegar þau sýkjast verða þau mun síður veik. Þegar litið er til óvissunnar um langtímaafleiðingar bóluefnanna og þess að virkni þeirra er minni en vonast var til blasir við að ávinningurinn af bólusetningum réttlætir ekki áhættuna. Grátlegt er því að herferð stjórnvalda við bólusetningu barna sé hafin. Þar sem ávinningurinn er lítill sem enginn vaknar sú spurning hvort markmiðið sé að verja okkur gegn Covid-19 eða hvort markmiðið sé að kaupa og nota sem flesta skammta af bóluefnunum. Ætli blessuð börnin verði ekki boðuð í örvunarsprautu um svipað leyti og fullorðna fólkið fer í fjórðu sprautuna sína? Já talandi um það – af hverju tryggðu íslensk stjórnvöld sér 1,4 milljónir skammta af bóluefni strax í upphafi? Skyldu menn hreinlega vera að keyra hér áætlun, sem var skipulögð frá upphafi?“ eru lokaorð hans.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Fréttir
Í gær

Bongóblíða á landinu í dag og sumarið handan við hornið

Bongóblíða á landinu í dag og sumarið handan við hornið
Fréttir
Í gær

Úkraínumenn skutu rússneska sprengjuflugvél niður – Getur þvingað Rússa til breytinga

Úkraínumenn skutu rússneska sprengjuflugvél niður – Getur þvingað Rússa til breytinga