Ungt fólk, sérstaklega þau sem fædd eru eftir árið 1990, er orðið mun líklegra til að greinast með ristil- og endaþarmskrabbamein en eldri kynslóðir. Það er þróun sem sögð er eiga eftir að halda áfram að versna. Nýlegar rannsóknir sýna að einstaklingar fæddir árið 1990 eru tvisvar sinnum líklegri til að fá ristilkrabbamein og fjórum sinnum líklegri til að fá endaþarmskrabbamein en þeir sem fæddust til að mynda í kringum árið 1950.
Rannsókn sem birt var í British Journal of Surgery staðfestir þessa þróun, sem hefur verið sérstaklega áberandi í Bandaríkjunum frá miðjum tíunda áratugnum. Þar hefur tíðni svokallað snemmgreinds krabbameins, sem greinst hefur hjá einstaklingum yngri en 50 ára, aukist hratt meðal beggja kynja.
Þó svo að ristilkrabbamein hafi í gegnum tíðina verið tengt við eldra fólk, sýna tölur að sífellt fleiri yngri einstaklingar greinast oft á síðari stigum sjúkdómsins sem gerir meðferðina erfiðari og horfur lakari. Samkvæmt Bandarísku sóttvarnastofnuninni (CDC) hefur tíðni ristil- og endaþarmskrabbameins aukist um 185% meðal fólks á aldrinum 20–24 ára og um 333% hjá 15–19 ára.
Þróunin sést einnig utan Bandaríkjanna. Í tuttugu Evrópulöndum hefur tíðni þessara krabbameina meðal yngra fólks hækkað marktækt frá 2004 til 2016. Vegna þessa lækkaði bandaríska heilbrigðisráðið lágmarksaldur fyrir skimun úr 50 í 45 ár árið 2021 og ný rannsókn frá Taívan bendir til að skimun frá 40 ára aldri gæti dregið úr dánartíðni um allt að 39%.
Vísindamenn tengja aukningu í tilvikum meðal ungs fólks meðal annars við offitu, hreyfingarleysi, mikið sykurát og umhverfisáhrif eins og mengun. Nýleg rannsókn frá 2025 bendir einnig til að bakterían E. coli, sérstaklega eiturefnið colibactin sem hún getur myndað, geti haft áhrif á þróun krabbameinsins snemma í æsku.
Sjúkdómurinn virðist einnig bitna harðar á minnihlutahópum, sér í lagi frumbyggjum í Bandaríkjunum, þar sem hlutfall fólks sem greinist fyrir fimmtugt er hæst.
Samkvæmt CDC verður snemmgreint ristilkrabbamein líklega algengasta dánarorsök vegna krabbameins hjá fólki í Bandaríkjunum á aldrinum 20–49 ára fyrir árið 2030.
