Í stað þess að draga saman ríkisútgjöld þegar í ljós kom að ekki þyrfti að styrkja fyrirtæki og atvinnuleysistryggingasjóð eins mikið og ráð var fyrir gert í Covid, greip ríkisstjórnin ný viðfangsefni og lagði fjármuni í þau. Þess vegna hefur okkur ekki tekist að snúa við dæminu eins og öðrum Norðurlöndum og þess vegna, en einnig vegna mistaka Seðlabankans sem lækkaði vexti of mikið í Covid, sitjum við nú uppi með þessa háu vexti hér á landi. Þórólfur Matthíasson, hagfræðiprófessor emeritus, er gestur Ólafs Arnarsonar í hlaðvarpi Markaðarins á Eyjunni.

Hægt er að hlusta á brot úr þættinum hér:

Markaðurinn - Þórólfur Matthíasson - klippa 3.mp4

„Síðan er vissulega ákveðinn vandi sem steðjar að mönnum í sambandi við Covid. Ég held að menn hafi gert ráð fyrir miklu, miklu dýpri kreppu heldur en varð. Það má segja, 80-90 prósent af hagkerfinu gekk bara alveg furðu vel á Covid tímanum. Það voru tíu prósentin sem tilheyra ferðaþjónustunni sem fóru úr sambandi, en meira að segja byggingariðnaðurinn gekk. Það kom upp einstaka hópsýking þegar okkar erlendu starfsmenn fóru í jólafrí til Póllands, en annars gátu þeir bara haldið áfram að smíða og slá upp mótum, eins og enginn væri morgundagurinn,“ segir Þórólfur.

Og það sýndi sig náttúrlega að það hafði minni áhrif á heildina litið, að landið skyldi lokast svona eins og gerðist, og reyndar öll lönd meira og minna, vegna þess að Íslendingar, sem hafa verið duglegir að eyða í útlöndum, fóru þá bara að eyða hér heima í staðinn.

„Já, já, þess sást greinilega merki og Gylfi Zoëga, kollegi minn, lagði nú mikla áherslu á það. Fjármálaráð gagnrýnir í sinni umsögn frá því í vor hversu hægt útgjaldaaukinn vegna Covid, hversu hægt það gekk að draga hann saman – útgjöldin eru ekki enn þá komin niður á það stig sem þau voru fyrir Covid, eru kannski að nálgast það, á meðan að á hinum Norðurlöndunum þá halda þeir því fram að það hafi tekist á einu ári að snúa dæminu við. Hér hafi sá útgjaldasparnaður sem varð þegar ekki þurfti að styrkja fyrirtæki og atvinnuleysistryggingasjóð o.s.frv. eins mikið og áætlað hafði verið – þá greip bara ríkisstjórnin ný viðfangsefni og lagði fjármuni í þau vegna þess að þau höfðu slaka í fjárreiðunum að nafninu til.“

Þórólfur segir að þetta, ásamt þeim stórkostlegu mistökum sem áttu sér stað í peningamálastjórnuninni, þegar farið var svona langt niður með vextina – „við erum svolítið að súpa seyðið af því núna í formi hárra vaxta.“

Hægt er að hlusta á hlaðvarpið í heild sinni hér: