„Þegar það er ráð­ist í ofur­skuld­setn­ingu atvinnu­lífs­ins vegna þeirra ein­stöku aðstæðna sem eru uppi þá er líka verið að færa bönkum og stjórn­völdum mikið vald yfir því hverjir fá að lifa og hverjir verða látnir deyja þegar þetta er allt saman yfir­stað­ið,“

skrifar Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, í leiðara í dag hvar hann gagnrýnir efnahagsaðgerðir ríkisstjórnarinnar. Segir hann um sýndarmennsku að ræða þegar talað sé um 230 milljarða innspýtingu, rauntalan sé mun lægri og segir hann forsendur útreikninga ranga:

„Óþarfi var að kynna þessar aðgerðir sem 230 millj­arða króna „ráð­staf­an­ir“ og blása margar þeirra upp í eitt­hvað sem flest skyn­samt fólk sér að stenst ekki. Það var sýnd­ar­mennska enda bein ný fram­lög mun frekar á bil­inu 60 til 70 millj­arðar króna. Líkt og áður hefur verið rekið eru reikni­for­sendur fyrir sumum leið­anna líka í besta falli vafa­sam­ar, og í sumum til­fellum ein­fald­lega rang­ar.“

Milljarðar tapast

Hann segir að með brúarlánunum svokölluðu, hvar hið opinbera ábyrgist helming lána þeirra fyrirtækja sem orðið hafa fyrir minnst 40% tekjutapi, muni um 17 milljarðar tapast:

„Lán með rík­is­á­byrgð eiga að skila mun lægri vöxtum en önnur og því er ein­fald­lega um ódýr­ari pen­inga að ræða sem verður skóflað inn í valin fyr­ir­tæki. Ráða­menn hafa þegar sagt opin­ber­lega að þeir reikni með að um helm­ingur þeirrar upp­hæðar sem fari úr rík­is­sjóði í þessa aðgerð, sem er sam­tals um 35 millj­arðar króna, muni mögu­lega tap­ast.“

Þórður segir að með þessu sé illa reknum fyrirtækjum haldið uppi á kostnað vel rekinna:

„Þarna er verið að hjálpa ákveðnum fyr­ir­tækjum í miklum rekstr­ar­vanda með því að dæla í þau ódýrum pen­ing­um. Stund­um, til dæmis í völdum öngum ferða­þjón­ustu, á það ágæt­lega við en í öðrum geirum, sem sann­ar­lega verða fyrir miklum vand­ræðum vegna stöð­unnar en ekki því alkuli sem ferða­þjón­ustan sér fram á, þá getur þetta bein­línis verið skað­legt. Verr reknum fyr­ir­tækjum verður haldið á lífi en fyr­ir­tækjum sem hafa sýnt ráð­deild og fyr­ir­hyggju, en upp­fylla ekki sett skil­yrði, verða undir vegna þess að sam­keppn­is­að­ilar þeirra fá aðgang að ódýrum pen­ingum frá rík­in­u.“

Engin skilyrði

Í fyrirkomulaginu er ekkert sem segir til um endurgreiðslu á fyrirgreiðslunni til ríkisins:

„Þá er ótrú­legt að ekki séu sett skil­yrði um að fyr­ir­tækjum sem fá þessa sér­stöku fyr­ir­greiðslu úr rík­is­sjóði verði meinað að greiða sér út arð eða kaupa upp eigin bréf í nokkur næstu ár. Það á að vera sjálf­sögð krafa að lánin verði fyrst greidd til baka áður en að króna fari út til hlut­hafa,“

segir Þórður Snær.