„Það er ekki langt síðan að reykja mátti hvar sem var; í skólum, í flugvélum, rútum, á vinnustöðum og á veitingastöðum. Ég man eftir stúlku í menntó sem var svo framsýn að hún barðist fyrir reyklausri kaffistofu nemenda, og mikið var hún púuð niður, og kæfð í tóbaksreyk! Óskaplega fannst mér hún leiðinleg, þessi stúlka, að reyna að skemma allt fyrir okkur reykingafólkinu. Fanatísk, hreinlega!“
Með þessum orðum hefst pistill Ásdísar Ágeirsdóttur blaðamanns á Morgunblaðinu sem birtist í blaðinu í dag, en hann ber heitið Hægdrepandi eitur til sölu. Segir Ásdís að sem betur fer sé nú öldin önnur og reykingar séu með öllu bannaðar innandyra á opinberum stöðum. Rifjar hún upp að á sínum tíma hafi reykingabann verið flokkað sem mannréttindabrot af hálfu reykingafólks, Ásdís var þar á meðal:
Undirrituð var á þeim tíma í hópi þeirra sem sugu líknagla í tíma og ótíma og fannst þessi lög alveg fyrir neðan allar hellur. Að þurfa að sitja reyklaus í flugvél í sex tíma var auðvitað hin mesta kvöl og pína. Nú er ég sem betur fer löngu búin að drepa í og skammast mín hreinlega fyrir að hafa verið svona vitlaus og tillitslaus,
segir Ásdís. Allt sé breytingum háð og í dag finnst öllum sjálfsagt að virða þessi lög:
„En er ekki kominn tími til að ganga lengra? Málið er að ríkið er að selja eitur. Hægdrepandi eitur. Það kostar heilbrigðiskerfið gríðarlegar fjárhæðir að hugsa um fólk með krabbamein og hjartasjúkdóma sem eru af beinum völdum tóbaks. Svo ég tali nú ekki um þær sorgir og sársauka sem margir reykingamenn og aðstandendur þeirra glíma við, eða munu glíma við í framtíðinni. Það er í raun siðferðislega rangt að selja vöru sem þú veist að gerir fólki bara illt. Því það eru engir kostir við tóbaksnotkun. Ekki nokkrir.“
Ásdís segir að margir munu sjálfsagt telja að þetta komi henni ekkert við og fólk megi sjálft ákveða hvort það noti tóbak eða ekki. Við þá vill hún segja að það séu til fljótlegri og sársaukaminni aðferðir til að stytta líf sitt. Aðferðir sem kosti heilbrigðiskerfið og skattgreiðendur minna:
Nú er ég með frábæra hugmynd sem alþingismenn ættu að skoða. Hvernig væri að verða fyrsta land í heimi til að banna tóbak! Það mætti gera þetta í litlum skrefum með markmiðið: Tóbakslaust Ísland árið 2025. Eiturlyf eru bönnuð með lögum og því ekki tóbakið?,
spyr Ásdís. Er hún viss um að reykingafólk svitni við tilhugsunina en það hafi líka átt við þegar reykingar voru bannaðar í almannarýmum:
Í dag finnst öllum sjálfsagt að geta farið í flugvél, skóla eða á veitingastað og átt heimtingu á hreinu lofti. Það tók nokkur ár fyrir þjóðfélagið að venjast þessu, og í dag skilur enginn hvernig hitt gat viðgengist. Ég vona sannarlega að næstu kynslóðir muni horfa tilbaka og hrista hausinn yfir þessari tímaskekkju sem tóbaksnotkun er.
Annað. Það er ekkert smart að reykja lengur. Eða taka í vörina. Og hver vill kyssa manneskju sem angar eins og gamall öskubakki? Ekki ég.
