Derhúfan var fundin upp til að vernda notandann utanhúss, til dæmis í hafnabolta. En hlutverk hennar er orðið meira en það.
Sálfræðistofnunin Colegio de Psicólogos SJ segir að derhúfunotkun geti tengst ýmsum þáttumÞ
Tilfinningaleg vernd – Derhúfan getur skapað öryggistilfinningu eða nafnleynd og verið táknræn skil á milli manneskjunnar og umhverfisins.
Sjálfsmynd – Derhúfan getur verið tákn um samband við félagslegan, menningarlegan eða undirmenningarlegan hóp, til dæmis íþróttalið, tónlistarstefnu eða þéttbýlishópa.
Félagsleg staða – Derhúfutegundin getur verið tákn um samfélagsstöðu, hvað stétt notandinn tilheyrir. Sumar derhúfur eru ódýrar, aðrar eru dýr merkjavara eða eru framleiddar úr dýrum efnum á borð við leður.
Dagleg derhúfunotkun getur endurspeglað undirliggjandi tilfinningaástand. Til dæmis getur þetta snúist um vanrækslu á að hugsa um útlit sitt ef notandinn notar húfuna til að leyna ógreiddu hári á „slæmum hárdegi“. Að sofa með derhúfu er merki um óöryggi.
Derhúfunotkun getur einnig verið aðferð til að sýna hver maður er. Derhúfur eru oft tengdar við ákveðna hópa eða undirmenningu og getur verið yfirlýsing um hvaða hópi notandinn tilheyrir. Derhúfan getur einnig verið aðferð til að skilja sig frá hinu hefðbundna að sögn sálfræðingsins Karen J. Pine.
Hún segir einnig að derhúfan geti verið merki um andstöðu. Margt ungt fólk noti hana sem einhverskonar uppreisnarform gegn félagslegum venjum.
