DV hefur undanfarið fjallað um lyfjaskort á Íslandi og hvaða áhrif það hefur á þá sem reiða sig á ýmis lyf til að lina þjáningar sínar, berjast við lífshættulega sjúkdóma eða vera gjaldgengir þegnar í samfélaginu. Lyfjaskortur er að sjálfsögu ekki séríslenskt fyrirbæri og hefur hans orðið vart um allan heim síðustu ár. Hins vegar er enginn miðlægur gagnagrunnur til um birgðastöðu lyfja á Íslandi og listi á síðu Lyfjastofunnar um skort er ófullkominn, þótt verið sé að vinna í úrbótum. Eins og Lára Guðrún Jóhönnudóttir lýsir í blaðinu í dag er það upplýsingaflæðið, eða réttara sagt skortur þar á, sem veldur miklum kvíða og eykur á vandann. Lára greindist með brjóstakrabbamein og þarf á vissum lyfjum að halda til að draga úr líkum á endurkomu krabbameinsins. Ef skortur er á lyfinu þarf hún sjálf að hringja úr einu apóteki í annað til að reyna að hafa upp á því. Alveg er það dæmigerð lýsing á því kerfi sem við Íslendingar búum við.
Ég fæ mjög oft á tilfinninguna að kerfið sem heldur utan um okkur sé hannað til að láta okkur gefast upp. Það er eiginlega sama hvar maður drepur niður – allir hafa sína sögu að segja. Hringja þangað, senda póst á þennan, bíða eftir símatímanum svo þú fáir einhver svör. Mæta á staðinn, vísað annað, fylla út eyðublað, bíða í röð. Fá svo að vita að það vanti upplýsingar. Persónuupplýsingar. Hjá ríkisstofnun. Fara þangað, fylla út meira, fá krampa, missa úr vinnu, verða leiður, pirraður, þreyttur. Endurtaka. Þurfa svo kannski að bíða í marga daga eftir svörum. Svörum við beiðnum og spurningum sem hafa gríðarleg áhrif á lífið.
Aldrei er maður upplýstur að fyrra bragði. Aldrei er svo mikið sem brauðmoli látinn falla af borðinu nema maður sæki sér hann. Eins og fyrrnefnd Lára lýsir svo vel í DV í dag þá er svona hringavitleysa ekkert annað en tímasóun, sem hefur djúpstæð áhrif á þá sem þjást – bíða í óvissunni. Í staðinn fyrir þann tíma sem fer í að sækja sinn rétt, sækja sér upplýsingar sem maður á rétt á, leita að lífsnauðsynlegum lyfjum, gætu þegnar þjóðfélagsins nýtt þennan dýrmæta tíma í að byggja sig upp andlega, rækta sambönd við fjölskylduna og unnið í því að koma sér aftur út í samfélagið, eins og Lára bendir réttilega á.
Oft er því fleygt fram að hinar og þessar kynslóðir séu aldar upp til að vera aumingjar. Fái allt upp í hendurnar, taki enga ábyrgð og séu upp til hópa auðnuleysingjar. Er ekki réttara að við förum að horfast í augu við þá staðreynd að kerfið elur okkur upp til að mistakast?
