Reynir Traustason: Þorpið sem svaf

Teikningar: Reynir Torfason

Útgefandi: Austurstræti

189 bls.

Nokkrir sagnameistarar hafa skrifað smásagnasöfn þar sem allar sögurnar gerast á sama staðnum og verkið fær á sig heildarblæ þó að hver saga sé jafnframt sjálfstæð. Nýlegt íslenskt dæmi er Valeyrarvalsinn, rómað verk eftir Guðmund Andra Thorsson. Frægasta verk bókmenntasögunnar af þessu tagi er hins vegar líklega Winesburg Ohio eftir Bandaríkjamanninn Sherwood Anderson.

Hann er því ekkert slor sá bókmenntalegi félagsskapur sem Reynir Traustason hefur valið sér með sínu fyrsta skáldverki. Hann kemst hins vegar vel frá þessu djarfa framtaki sínu. Sögurnar í Þorpið sem svaf gerast allar í einu og sama þorpinu. Sögurnar hafa orðið til á löngum tíma, þær snúast um efni og gerast á vettvangi sem höfundur gjörþekkir. Kvótakerfið og sterkar skoðanir höfundar á afleiðingum þess myndar í vissum skilningi umgjörð bókarinnar. Tiltekin pólitísk skoðun hljómar ekki sem góður vegvísir að ritun skáldverks enda er smásaga eða skáldsaga ekki það sama og ádeilugrein. En þetta spillir bókinni ekki hið minnsta. Sögurnar einkennast af skemmtilegu bralli ljóslifandi persóna en ekki pólitískum áróðri þó að ljóst sé hvar hjarta höfundarins slær í því ágreiningsefni sem stendur nálægt sögusviðinu.

Engin saga í bókinni nær því að vera mjög margræð, sem títt er um framúrskarandi smásögur, eða lifa með mjög eftirminnilegum hætti í hugskoti lesandans. En það er líka engin saga í bókinni slök, þær eru allar læsilegar og skemmtilegar, fullar af húmor og mannlegri hlýju. Vandað hefur verið til verksins og legið yfir textanum. Teikningar eftir Reyni Torfason prýða síðan bókina mjög og gefa henni gamaldags blæ sem einhvern veginn er viðeigandi.