fbpx
Miðvikudagur 30.apríl 2025
Pressan

Sjúkdómurinn sem getur gert bros óbærilegt

Pressan
Þriðjudaginn 22. apríl 2025 22:00

Mynd: Freepik.com. Myndin tengist efni fréttarinnar ekki með beinum hætti.

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Þrenndartaugarverkur ( e. trigeminal neuralgia) er líklega ekki einn þekktasti sjúkdómur heims en þó vel þekktur innan læknavísindanna. Sjúkdómurinn lýsir sér einkum í afar sársaukafullum verkjum í andliti og getur það farið svo að brosi fólk, sem haldið er sjúkdómnum, er mögulegt að afleiðingin verði verkur sem getur verið óbærilegur.

Í umfjöllun New York Post kemur fram að sjúkdómurinn sé taugasjúkdómur sem felur þá í sér mikinn þrýsting á svokallaða þrenndartaug sem er taug í andliti en í gegnum hana fáum við skynjun í andliti og yfirborði augna. Verkirnir koma yfirleitt í köstum og eru oft afar sársaukafullir. Vegna þessa mikla og reglulega sársauka er þrenndartaugarverkur stundum kallaður „sjálfsvígssjúkdómurinn“.

Í Bandaríkjunum greinast um 15.000 manns með sjúkdóminn á hverju ári. Í nýlegri grein í Læknablaðinu kemur fram að nýgengi sjúkdómsins sé á bilinu 4-5 tilfelli á hverja 100.000 íbúa ár hvert  og því ættu að greinast um 16-20 einstaklingar á ári með þrenndartaugarverk á Íslandi.

Þrenndartaugarverkur herjar einkum á fólk yfir fimmtugu og fremur konur en karla. Þó getur yngra fólk sannarlega fengið sjúkdóminn og dæmi eru um að börn séu haldin honum.

Verkirnir koma eins og áður segir oft í köstum og hefur verið lýst á þann hátt að þeir séu eins og að fá rafstuð í andlitið.

Ósköp hversdagslegar athafnir geta komið verkjaköstunum af stað til dæmis að bursta tennur, raka sig, setja á sig farða, tyggja, tala, geispa og jafnvel bros getur leitt af sér verkina.

Algengasta orsök þrenndartaugarverkja er, samkvæmt Læknablaðinu, talin vera þrýstingur aðlægrar æðar á taugina, við upptök hennar í heilastofni.

Óbærilegt

Bandarískur maður sem haldinn er þrenndartaugarverk segir sársaukann þann langversta sem hann nokkurn tímann hafi á ævinni fundið. Það hafi verið eins og einhver hefði stungið hann í andlitið með hníf sem rafmagnsvír væri áfastur við. Hann hafi fengið krampaköst vegna sársaukans og átt erfitt með að halda augnsambandi við fólk þar sem honum hafi vöknað svo um augu.

Þrenndartaugarverkur hefur eins og áður segir verið nefndur sjálfsvígssjúkdómurinn þar sem hann skerði lífsgæði svo mikið að fólk verði afar þunglynt og kvíðið sem endi síðan með því að það sjái aðeins eina leið út.

Í umfjöllun New York Post kemur fram að í könnun meðal um 300 manna með þrenndartaugarverk hafi þriðjungur svarenda sagst hafa glímt við sjálfsvígshugsanir.

MS-sjúklingar, fólk með of háan blóðþrýsting og reykingafólk er útsettara fyrir þrenndartaugaverk en aðrir.

Lausnir

Þrenndartaugarverkur er því miður ólæknanlegur en lyfjameðferð getur í mörgum tilfellum haldið einkennum niðri með því að draga úr sársaukaboðum í taugakerfinu til heilans. Dugi það ekki til eru nokkrar aðgerðir sem koma til greina eins og til dæmis skurðaðgerð þar sem teflon bútur er settur á milli æðar sem þrýstir á þrenndartaugina og taugarinnar sjálfrar. Sú aðgerð hefur virkað mjög vel fyrir suma bandaríska sjúklinga sem segja verkina hafa horfið og í Læknablaðinu kemur fram að þessi aðgerð virðist bera mestan árangur af þeim aðgerðum sem nýttar eru við þrenndartaugarverk en hún virðist ekki þó verða til þess að bókstaflega allir sjúklingar losni við verkina um aldur og ævi. Í umfjöllun Læknablaðsins segir að um 90 prósent sjúklinga séu verkjalausir strax eftir aðgerð og um 70 prósent séu enn verkjalausir 10 árum eftir aðgerðina.

Ljóst er því að hægt er að lina þjáningar margra sem haldnir eru þessum sársaukafulla sjúkdómi sem þrenndarataugarverkur er. Eftir stendur þó að, a.m.k. þar til meðferð hefur hafist, getur bros, í tilfelli þeirra sem eru með þrenndartaugarverk, dagsljósi í dimmu breytt.

 

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Pressan
Fyrir 2 dögum

Stærsti gullfundur sögunnar gæti orðið efnahagsleg martröð fyrir Trump

Stærsti gullfundur sögunnar gæti orðið efnahagsleg martröð fyrir Trump
Pressan
Fyrir 2 dögum

Hófdrykkjufólk er í aukinni hættu á að fá krabbamein og hjarta- og æðasjúkdóma

Hófdrykkjufólk er í aukinni hættu á að fá krabbamein og hjarta- og æðasjúkdóma
Pressan
Fyrir 3 dögum

Það þarf að þvo hana daglega – Svona gerir þú hana almennilega hreina

Það þarf að þvo hana daglega – Svona gerir þú hana almennilega hreina
Pressan
Fyrir 4 dögum

„Hann veifaði lögfræðigráðu sinni og peningum eins og sverði og skildi til að kúga og þagga niður í þolendum sínum.“

„Hann veifaði lögfræðigráðu sinni og peningum eins og sverði og skildi til að kúga og þagga niður í þolendum sínum.“
Pressan
Fyrir 4 dögum

Elon Musk sagður tryggja eigin hagsmuni um leið og hann sker niður hjá öðrum

Elon Musk sagður tryggja eigin hagsmuni um leið og hann sker niður hjá öðrum
Pressan
Fyrir 4 dögum

Mikil fækkun á komum erlendra ferðamanna til Bandaríkjanna

Mikil fækkun á komum erlendra ferðamanna til Bandaríkjanna