Bryndís Schram skrifar um SOL – stafræn ást í háskerpu í Tjarnarbíói
Höfundur: Bryndís Schram.
–
Á undanförnum árum hefur gamla Tjarnarbíó orðið æ fyrirferðarmeira í íslensku menningarlífi. Þar er aldrei lognmolla, stöðugur straumur fólks, bæði innfæddu og erlendu, fólks með öðru vísi hugmyndir, fólks, sem vill láta að sér kveða, vill breyta og bæta samfélagið, gera gagn, vera með – njóta lífsins. Þeir sem reka Tjarnarbíó eru sjálfstætt starfandi atvinnusviðslistamenn, sem annað hvort rúmast ekki inni í atvinnuleikhúsum landsins eða hafa kosið að vinna sjálfstætt. Sumir eru þannig innréttaðir, að þeir vilja heldur vera sínir eigin herrar, velja sér verkefni sjálfir, í stað þess að þiggja hvað sem er. Þeir vilja taka afstöðu, jafnvel ögra samfélaginu. Því að leikhús er í eðli sínu hápólitískt. Og leikhúsið á erindi við alla.
Á þessum vetri verða meira en tuttugu leiksýningar settar á svið, og aðsóknin hefur aldrei verið meiri. Sannkallaður vaxtarsproti íslenskrar leiklistar. Alltaf skrefinu á undan, jafnvel komið ögn inn í framtíðina – eins og ég varð vitni að í seinustu viku, þegar mér var boðið að sjá leikritið SOL, stafræn ást í háskerpu
„Davíð upplifir umhverfi sitt sem tvo aðskilda heima. Annars vegar raunheiminn, þar sem hann býr einn í stúdíóíbúð sinni, hræddur við það , sem er hinum megin við útidyrnar, og hins vegar heim tölvuleikja og netsambanda. Þar eru engin vandamál. Þar getur hann verið nákvæmlega sá, sem hann vill vera. Þar getur hann líka verið með SOL“, segir í kynningu á verkinu í leikskrá.
Þessi umræddi Davíð í leikritinu, sem lifir og hrærist í netheimum og þorir ekki fyrir sitt litla líf að horfast í augu við raunveruleikann, er okkur svo sem ekkert ókunnur. Við könnumst við kauða úr okkar nánasta umhverfi. Það er sama hvar maður er staddur í núinu – í strætó, í kirkju, á kaffihúsum, á biðstofum – jafnvel á rauðu ljósi í miðbænum. Maður horfir inn í sviplaus, einmanaleg – jafnvel fjandsamleg – andlit, sem hvorki sjá né heyra. Starandi inn í lófann á sér, þar sem skjárinn er falinn. Hvorki rok né rigning fær raskað doða andlitsins – svo lengi sem netsambandið helst.
Hvað er í gangi? Á hvaða leið erum við? Hvað verður um okkur, þegar öll þjóðin er horfin inn í netheima? Jafnvel skólarnir eu farnir að örvænta. Neyðast til að banna notkun snjallsíma á skólatíma. Og ósjálfrátt leiðir þetta hugann að hinum stóra hópi íslenskra ungmenna, sem eiga við fíkniefnavandamál að stríða. Getur verið, að það sé einhver tenging þarna á milli? Er snjallsíminn að eitra líf okkar? Sagan af SOL er byggð á raunverulegri ástarsögu úr samtímanum, segir í leikskrá.
Höfundar handrits eru þeir Hilmir Jensson og Tryggvi Gunnarsson, báðir leiklærðir. Greinilega ungir menn, sem liggur mikið á hjarta og finna til í stormum sinnar tíðar. Vandamálið, sem leitar á þá, er orðið svo augljóst og svo yfirþymandi. Tölvan er farin að stjórna lífi manna, og áður en langt um líður, verðum við algerlega á valdi hennar, ef fram fer sem horfir.
Ungi maðurinn, Davíð (Hilmir Jensson), er hættur að vilja hafa samneyti við kunningja og vini. Besti vinur hans (Kolbeinn Arnbjönsson)hefur áhyggjur, vitjar hans um daga og nætur, reynir að hressa hann við, en án árangurs. Davíð lokar sig af. Hann er ástfanginn af konu, sem hann hefur kynnst á netinu. Þau mæla sér mót um nætur og fara í hasarleiki. Þessi kona er „sterkust, fljótust, fallegust og gáfuðust. Hún er almáttug og ódauðleg“. Þess vegna er hún auðvitað ekki raunveruleg. Hún er stafræn og heitir SOL.
Og svo fer, að þau hittast. Það verður afdrifaríkt, svo að ég segi ekki meir. Frábær sýning – trúverðug, einlæg og upplýsandi. Á erindi við alla, bæði unga og aldna. Af hverju fá nemendur í skólum landsins ekki að sjá þessa sýningu? Gæti kannski vakið einhvern til lífsins á ný.
