Ragnheiður Brynjólfsdóttir biskupsdóttir lést árið 1663 liðlega tvítug að aldri. Banamein hennar voru berklar og sorg. Öll þjóðin þekkti sögu þessarar óhamingjusömu stúlku sem eignaðist barn í lausaleik með ungum presti sem átti að kenna henni latínu. Skömmu áður en hún andaðist sendi Hallgrímur Pétursson sálmaskáld henni nýorta passíusálma sína og sálminn um Dauðans óvissan tíma (Allt eins og blómstrið eina). Sálmurinn var fyrst sunginn yfir Ragnheiði og hefur síðan verið ómissandi í íslenskum jarðarförum. Textinn fjallar um varnarleysi mannsins gagnvart Dauðanum og forlögum sínum og hjálpræði trúarinnar.

Á síðustu árum hafa vinsældir þessa fræga sálms og annarra sálma farið hratt minnkandi í jarðarförum. Tilgangur útfara virðist vera að skemmta líkinu í kistunni með uppáhaldslögunum sínum. Liverpool lagið er sungið yfir ákveðnum hópi fótboltaunnenda og önnur dægurlög hljóma yfir öðrum. Á dögunum var ég í jarðarför gamallar kirkjurækinnar konu. Enginn sálmur var sunginn heldur einungis gamlir slagarar. Jarðarförin minnti á skemmtidagskrá á fundi í ætthagafélagi eða áttræðisafmæli. Eftir moldun tóku nokkrir ungir afkomendur sér stöðu undir kistunni og báru hana út undir dillandi gospel-músík. Ekki vissi ég hvort var ætlast til að líkmenn valhoppuðu eða dönsuðu út með blessaða kistuna svo taktföst og hávær var músíkin.

Mér finnst þetta stórlega miður. Saga og hefðir skipta miklu máli í lífinu og kannski sérstaklega á stundum sem þessum. Sr. Hallgrímur hefur verið óaðskiljanlegur hluti af íslenskum jarðarförum í 350 ár. Hann vildi fá fólk til velta fyrir sér eilífðarmálunum á þessari kveðjustund en ekki einhverri lágkúru. Það eru mikil helgispjöll að kasta honum fyrir róða. Þjóð sem umgengst sögu sína og hefðir af slíkri léttúð á skilið að týnast í þjóðahafinu og sitja smám saman uppi með staðlaða jarðarför í amerískum stíl.