Sigmar Guðmundsson, alþingismaður berst fyrir hópi jaðarsettra í okkar samfélagi. Hann er nýjasti gestur hlaðvarpsins Sterk saman hjá Tinnu Barkardóttur og Ingu Hrannar.
Sigmar er sjálfur í bata frá fíknisjúkdómi og skilur því vel þjáningu þeirra sem enn eru úti og þjást af fíkn. Sigmar fór í sína fyrstu meðferð árið 1996 og var og hefur alltaf verið heppinn með fólkið í kringum sig og sitt bakland. „Það eru ekki allir jafn heppnir og ég. Sumir hafa ekkert bakland,“ segir hann.
„Heilinn í okkur alkóhólistunum virkar öðruvísi en hjá öðrum þegar við erum veik af sjúkdómnum.“
Eins og flestir vita er bráðavandi þessa hóps mikill og við, sem samfélag, missum allt upp í hundrað manns á ári úr þessum veikindum. Ef við setjum þetta í samhengi við annað, bílslys eða covid sem dæmi þar sem öll þjóðin bregst við um leið er hrein hörmung að sjá að ekkert sé að gert í þessum málaflokki.
„Ég hef talað mikið fyrir því á þinginu að það þurfi stefnu í þessum málaflokki eins og öðrum en við höfum ekki unnið eftir neinni stefnu síðan sú síðasta rann út árið 2020.“
Aðspurður hvort eitthvað hræðilegt þyrfti hreinlega að koma fyrir einhverja háttsetta eða þeirra nánustu svo eitthvað verði gert segir hann: „Það er spurning sko, auðvitað fer það oft eftir einkalífi manna hvað þeir taka fyrir hverju sinni en menn skilja ekki þessi mál ef þeir hafa ekki upplifað þetta á eigin skinni.“
Í þættinum ræða þau um að það muni spara háar fjárhæðir til lengri tíma að eyða peningum í þennan hóp fólks núna en segja að í pólitíkinni er bara horft á útgjöld, aldrei langtíma áhrif og það sem vinnst fyrir samfélagið. Tinna og Inga segja einnig að það sem stjórnarmenn eða þeir sem fara með peningavöldin skilja ekki er að ef við aðstoðum þennan hóp fólks munum við einnig aðstoða aðstandendur hópsins, þar eru börn, foreldrar, systkini og fleiri sem oft eru í sárum, jafnvel óvirkir samfélagsþegnar vegna veika einstaklingsins.
„Það er ofboðslega dýrt fyrir samfélagið að missa fólk út úr samfélaginu í fíkn, við missum ekki einungis virka þegna, þessir einstaklingar verða líka mikill kostnaður fyrir samfélagið í formi bóta, stundum afbrota, löggæslu, fangelsismála, kostnaðar fyrir aðstandendur þeirra í formi sálfræðikostnaðar, jafnvel bóta þar líka og svo mætti lengi telja. Þetta er mjög flókinn vandi. Ofan á þetta er rosalega dýrt fyrir alla að missa fólk úr þessum sjúkdómi. Oft eru þessi dauðsföll falin. Við sjáum andlit og nöfn þeirra sem deyja í bílslysum og af mörgum öðrum ástæðum, þetta er oft falið.“
Þessi vandi er vandi alls samfélagsins, öll þekkjum við einhvern sem hefur farið út af sporinu, flúið í neyslu áfengis eða annarra vímuefna en hvað er til ráða? Við vitum að bannstefnan hefur litlu eða engu skilað.
„Ég þekki enga alkóhólista sem láta verðið á vodkaflöskunni stoppa sig í að drekka.“
„Neysla unglinga í dag hefur harðnað mikið og vitum við, sem viljum vita, að grípa þarf í taumana,“ segja Inga og Tinna, umsjónarmenn Sterk saman. „Við erum að missa börn og unglinga úr neyslu vímuefna en setjum samt blinda augað á það því við, sem samfélag, viljum ekki viðurkenna að litla Ísland eigi við þetta vandamál að stríða.“
Sigmar segir: „Ég hef einblínt á bráðavandann og vil að við nýtum þau úrræði sem til eru nú þegar og svo þarf að bæta við fleiri meðferðarúrræðum. Ég held því miður að það muni ekki neitt róttækt gerast í þessum málaflokki á næstunni.“
Hlustaðu á þáttinn hér að neðan.
