Ég fór í gær að sjá myndina um J. Edgar Hoover. Hún er að mörgu leyti áhugaverð.

Hann var skrítin skrúfa þessi karl – virðist hafa haft ofur-skipulagsgáfu og djúpa þörf fyrir að flokka, en um leið var hann vænisjúkur, hefnigjarn og hégómlegur.

Hann var mömmudrengur og skápahommi – giftist aldrei.

Yfirleitt er talað frekar illa um Hoover, en myndin nær að gera honum sannferðug skil. Þetta er ekki einföld saga.

Þegar hann hefur feril sinn er í raun tómarúm í bandaríska löggæslukerfinu. Löggæslan var í höndum einstakra ríkja – til að þétta raðir alríkisins þurfti að koma á fót lögregluliði sem næði yfir allt landið. Þetta útheimti mikla skipulagningu og útsjónarsemi – andstaðan við að stækka ríkið var mikil. En Hoover náði að byggja upp miðstýrt lögregluvald í landi þar sem höfðu verið miklar gloppur í löggæslukerfinu. Það var nauðsynlegt til að búa til heillegt ríki úr þeim hrærigraut sem Bandaríkin voru.

Þessu valdi var beitt gegn glæpamönnum sem voru mjög umsvifamiklir í kreppunni – en því var líka beitt gegn þeim sem Hoover áleit að væru óvinir ríkisins, róttæklingum og kommúnistum.

Hoover þjónaði undir átta forsetum – og hann átti leyniskjöl um þá flesta. Það er stórkostleg sena í myndinni þegar einkaritari hans er að eyða skjölum í kapp við tímann að honum látnum. Undireins og fréttist af andlátinu rjúka menn Nixons forseta til og reyna að ná skjölunum á sitt vald. Þetta er sannsögulegt. Nixon náði þó litlu nema einhvers konar efnisyfirliti – sem gefur til kynna hvað var í skjölunum.

Það læðist að manni sá grunur að Hoover hefði getað starfað í hvaða þjóðfélagskerfi sem er. Hann er sömu tegundar og Fouché, lögreglustjóri Napóleons, og Erich Mielke, maðurinn á bak við Stasi – hann hefði getað þjónað hvaða yfirvaldi sem er og orðið miðpunkturinn í því vegna skipulagshæfileika sinna og óbilgirni.