Staða barnaverndarmála í Mosfellsbæ var tekin fyrir á fundi bæjarstjórnar í gær en hafði áður verið rædd á fundi velferðarnefndar. Í minnisblaði sem birt er með fundargerð fundarins, á heimasíðu sveitarfélagsins, kemur meðal annars fram að mikið álag er á starfsmönnum málaflokksins hjá bænum og ráða hefur þurft utanaðkomandi verktaka vegna mikillar fjölgunar mála. Miðað við tölur sem gefnar eru upp í minnisblaðinu hefur tilkynningum til barnaverndar fjölgað meira í bænum en á landsvísu.
Í minnisblaðinu kemur fram að á fyrstu mánuðum ársins hafi tilkynningum til barnaverndar á landsvísu fjölgað um tæp 17 prósent samanborið við sama tíma á árinu 2023 en tilkynningum um áhættuhegðun hafi fjölgað um rúmlega 30 prósent. Hins vegar hafi á fyrstu sex mánuðum ársins 2024 tilkynningum til barnaverndar Mosfellsbæjar fjölgað um 43 prósent frá því á sama tímabili.
Í minnisblaðinu er ekki gerð tilraun til að greina hvers vegna tilkynningum til barnaverndar hefur fjölgað meira í Mosfellsbæ en á landsvísu en ekki virðist auðséð hvað ætti að vera öðruvísi í bænum en annars staðar á landinu. Minnt er á atriði sem bæði lögreglan og Barna- og fjölskyldustofa hafa nefnt til að skýra fjölgun tilkynninga til barnaverndar á landsvísu. Þar á meðal séu breytingar vegna aðstæðna í kjölfar Covid-faraldursins, að lögregla sé skilgreind sem þjónustuaðili í lögum um samþætta þjónustu í þágu farsældar barna og tilkoma samfélagslögreglu. Einnig hafi verið leiðbeiningar til lögreglu varðandi hvernig vinna skal mál barna og ungmenna og skrá þau í LÖKE, gagnagrunn lögreglunnar. Þá séu nefnd atriði eins og hópasöfnun, samfélagsmiðlar, aukin drykkja og vímuefnaneysla og aukinn vopnaburður barna.
Í minnisblaðinu er lögð áhersla á að mál sem berist til barnaverndar, séu auk þess að vera fleiri, þyngri í vöfum en áður og auki álag á starfsmenn sem hamli því að þeir geti unnið úr málunum á faglegan hátt eins og krafa sé um. Tekið er fram að sé málaþungi of mikill fari fljótlega að skorta raunverulegan árangur í meðferð málanna. Kröfur um faglega meðferð barnaverndarmála hafi aukist enn meira þegar áðurnefnd lög um samþætta þjónustu í þágu farsældar barna tóku gildi 2021.
Í minnisblaðinu segir enn fremur að barnavernd Mosfellsbæjar hafi í auknum mæli borist erfiðari mál sem krefjist þyngri úrræða, flóknari vinnubragða, aukins samstarfs við aðrar stofnanir, aukinnar lögfræðiaðstoðar við starfsmenn o.fl.
Í minnisblaðinu er einnig minnst á ýmsar breytingar í stofnanalegri umgjörð barnaverndarmála sem hafi aukið álag enn frekar á starfsmenn barnaverndar.
Auk stjórnanda barnaverndar í Mosfellsbæ starfa þar þrír starfsmenn. Til að létta álaginu á undirmenn sína hefur stjórnandinn tekið að sér einstök mál. Í minnisblaðinu er það sagt fara illa saman við góða stjórnunarhætti þar sem fylgja þurfi öllum málum vel eftir. Í sumar var enn fremur ráðinn verktaki til starfa sem hefur að baki mikla reynslu af barnaverndarmálum. Segir í minnisblaðinu að þessi ráðning hafi gert það ljóst að starfsmenn barnaverndar þurfi aðstoð til geta sinnt barnaverndarþjónustunni eins og skyldi í nýju og breyttu umhverfi.
Í lok minnisblaðsins er lögð áhersla á að fjölgun mála og mikið álag á starfsmenn þýði að erfiðara sé að grípa þétt utan um þau börn sem eigi við hvað mestan vanda að etja.
Þegar minnisblaðið var rætt á fundi velferðarnefndar bókaði nefndin í fundargerð að hún leggði áherslu á að málaflokkurinn sé tekinn föstum tökum og að hún standi heilshugar á bakvið gott starf barnaverndarþjónustu Mosfellsbæjar.
Þessi afgreiðsla velferðarnefndar var síðan samþykkt á fundi bæjarstjórnar og minnisblaðið lagt þar fram til kynningar og umræðu. Enginn bæjarfulltrúi ræddi hins vegar minnisblaðið sérstaklega á fundinum.
Í minnisblaðinu eru ekki lagðar fram neinar sérstakar tillögur um aðgerðir vegna stöðu barnaverndarmála í Mosfellsbæ eins og til að mynda að fjölga starfsmönnum.
Það liggur því ekki fyrir á þessari stundu hvort bæjaryfirvöld í Mosfellsbæ hyggist eða telji þörf á því, eða að það sé yfirhöfuð mögulegt, að grípa til einhverra sérstakra aðgerða vegna fjölgunar tilkynninga til barnaverndar, aukins þunga í málaflokknum og meira álags á starfsmenn.
