Formaður Landssambands veiðifélaga segir gagnrýni á vinnu hans fyrir Laxá í Aðaldal vera taktík fiskeldisfyrirtækja
Jón Örn Pálsson, rannsókna- og þróunarstjóri Fjarðalax, sakar Jón Helga Björnsson, formann Landssambands veiðifélaga (LV), um að hafa skaðað Laxá í Aðaldal, eina þekktustu laxveiðiá landsins, með „stórtækum“ sleppingum laxaseiða. Kennir Jón Örn honum um að laxveiði hafi minnkað í ánni og fækkun stórlaxa. Jón Helgi, sem rekur seiðaeldisstöðina Norðurlax á bökkum árinnar, segir ummæli nafna síns mega rekja til gagnrýni LV á rekstur sjókvíaeldis hér á landi.
„Þetta er taktík fiskeldismanna. Þeir ráðast á þá sem flytja tíðindin. Þetta var fyrirsjáanlegt og það var einungis spurning hvenær þeir byrjuðu á þessu,“ segir Jón Helgi.
Jón Örn segir í aðsendri grein í DV í dag að sleppingar laxaseiða í Laxá í Aðaldal síðustu þrjá áratugi sé „eitt skýrasta dæmi um algert stjórnleysi í umgengni veiðifélaga við íslenska laxastofna hérlendis.“ Árlega sé sleppt fleiri eldisseiðum í ána en sem nemi fjölda náttúrulegra laxaseiða sem gangi til sjávar á hverju vori. Síðustu 30 ár hafi meira en tveimur milljónum laxaseiða verið sleppt í ána og nú sé komið í ljós hversu skaðlegt slíkt geti verið. Laxveiðin í ánni hafi minnkað um 40% síðustu 25 ár og hlutfall stórlaxa um 30%. Um sé að ræða eitt „skýrasta dæmið um löglaust framferði í fiskirækt með von um stundargróða í sölu veiðileyfa.“ Jón Örn er starfsmaður Fjarðalax sem rekur laxeldisstöðvar á Patreksfirði, Tálknafirði og Arnarfirði.
„Það er rétt að veiðin í Aðaldal hefur minnkað á undanförnum árum. Stærsti þátturinn í því virðist vera sá að það er minni endurkoma af tveggja ára laxi en var á árum áður sem hafði mikil áhrif á veiðina. Hvað varðar seiðasleppingar þá hafa þær verið með mjög svipuðu formi undanfarin 20–30 ár og engin stofnbreyting verið á því,“ segir Jón Helgi. Bætir hann við að Jón Örn fari með rangt mál um að ekki sé unnið eftir staðfestri fiskiræktaráætlun í Aðaldal.
Jón Helgi telur gagnrýni á störf hans við Laxá í Aðaldal tengjast umfjöllun sambandsins um umhverfisáhrif sjókvíaeldis hér á landi. Í fréttatilkynningu sem LV sendi frá sér í desember í fyrra hótaði sambandið að leita til dómstóla vegna áforma Hraðfrystihússins Gunnvarar um framleiðslu á 6.800 tonnum af norskum laxi í sjókvíum í Ísafjarðardjúpi.
DV fjallaði í síðustu viku um að Skipulagsstofnun hefði samþykkt tillögu dótturfélags Gunnvarar um matsáætlun á umhverfisáhrifum eldisins. Í fréttinni mátti lesa harðorða gagnrýni Jóns Helga á áform útgerðarfyrirtækisins sem eiga að hans mati eftir að hafa áhrif á fjórar laxveiðiár sem renna í djúpið. Rekstur sjókvíaeldis þar gangi í bága við fleiri en ein lög enda komi villtur laxastofn ekki til með að þola erfða- og lúsamengun sem fylgi slíku eldi.
„Ég lít því svo á að þetta sé hluti af því að ráðast á persónuna af því að ég er að andmæla þessum áformum þeirra. Þetta er hluti af taktík sem er því miður einkennandi fyrir eldisiðnaðinn og um hafa verið skrifaðar bækur,“ segir Jón Helgi.