Þorsteinn Jónsson, hjúkrunarfræðingur á Landspítala, segir heilbrigðisstarfsfólk hafa verið sett í vonlausa stöðu í áhrifaríkri grein sem birtist hjá Fréttablaðinu í dag. Þar biður hann sjúklinga og aðstandendur afsökunar á að ekki hafi verið hægt að veita þeim þá þjónustu sem þeir hefðu í eðlilegu árferði átt að fá. Skrift Þorsteins vekja umhugsun um stöðuna sem landsmönnum er í dag boðið upp á sjúkrahúsi allra Landsmanna og þá stöðu sem heilbrigðisstarfsfólk hefur um ekkert annað að velja en að reyna sitt besta til að láta ganga upp.
„Vakt eftir vakt er það mín tilfinning að ég nái ekki að sinna starfi mínu vel. Og nú er svo komið að mér líður þannig að mér finnst ég þurfa að biðja þá sjúklinga sem ég annast afsökunar á því að geta ekki veitt þeim nauðsynlega og mannsæmandi hjúkrun,“ skrifar Þorsteinn. Og hann stendur við þessi orð.
„Mig langar að biðja aldraðan einstakling með slæma kviðverki afsökunar á að hafa ekki getað verkjastillt hann almennilega, vegna þess að samtímis kom inn sjúklingur með brjóstverk sem þurfti tafarlausa aðstoð. Mig langar að biðja alla þá sjúklinga afsökunar sem ég hef þurft að aðstoða við að afklæðast á gangi deildarinnar, vegna þess að ekkert rúmstæði var laust fyrir viðkomandi.
Mig langar að biðja aldraðan, illa áttaðan sjúkling afsökunar á því að hann þurfti að dvelja rúmlega 40 klukkustundir í gluggalausu sjúkrarými með 10 öðrum einstaklingum á bráðamóttökunni, sökum þess að ekkert annað pláss var laust á legudeildum spítalans.
Mig langar að biðja sjúklinginn með háa hitann afsökunar á því að hafa ekki haft tök á því að meta ástand hans eins ítrekað og þurfti, vegna þess að aðrir fárveikir og slasaðir sjúklingar í minni umsjón þurftu á athygli og tíma mínum að halda.
Mig langar að biðja aðstandendur sjúklinga sem ég hef verið að annast afsökunar á að hafa ekki haft tíma í að sinna þeim eins vel og þeir þurftu, oft á verstu og viðkvæmustu stundum lífs þeirra. Ég get því miður haldið lengi áfram.“
Þorsteinn segir að það sé búið að setja heilbrigðisstarfsfólk í vonlausa stöðu og þau séu látin bera of þungar byrðar. Í raun ætti Þorsteinn ekki að vera biðja afsökunar heldur stjórnvöld.
„Við erum að sligast undan ástandinu og kerfið okkar sömuleiðis. Stjórnvöld verða að axla sína ábyrgð og það ætti að vera þeirra að biðjast afsökunar á stöðunni og fyrir að hafa flotið sofandi að feigðarósi.“
Þorsteinn segir að við aðstæðurnar sem nú ríkja á Landspítala sé öryggi sjúklinga ógnað og það stefni í stórslys.
„Eftir hverja vakt geng ég út, andlega úrvinda og líkamlega uppgefinn – með það efst í huga hvort eitthvað hafi farið fram hjá mér eða ég misst einhverja bolta, og ég þakka fyrir að ekki hafi orðið stórslys, því geta bráðadeildar til að takast á við slíkt undir þessum aðstæðum er afar takmörkuð, svo ekki sé fastar að orði kveðið.“
Þorsteinn kemur einnig að kennslu heilbrigðisvísindanema í klínísku starfi og kennir við Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands.
„Margar vaktir horfi ég í brostin augu nemenda, sumir grátandi og andlega úrvinda, vegna þess að verkefnin sem þeim er ætlað að sinna, eru þeim ofviða. Það getur ekki talist eðlilegt að nemendur sem eru að stíga sín fyrstu skref í klínísku starfi sýni kulnunareinkenni áður en þau útskrifast, það er þau sem á annað borð halda áfram námi.“
Þorsteinn segir að nú hafi stjórnvöld niðurlægt hjúkrunarfræðinga tvisvar í kjarabaráttu til dæmis með lagasetningu á verkföll. Landspítalinn sé ekki fýsilegur vinnustaður fyrir nýútskrifaða hjúkrunarfræðinga og það spili stórt hlutverk í stöðunni.
„Með þessum skrifum vonast ég til að leggja lóð á vogarskálarnar í umræðunni og taka undir með samstarfsfólki mínu sem þegar hefur tjáð sig, í þeirri einlægu von að stjórnvöld átti sig á þeim alvarlegu aðstæðum sem þau hafa leyft að raungerast.
Það þarf að bregðast við án tafar, en ekki með fleiri skýrslum eða nefndum, og ekki fresta aðgerðum með því að skýla sér á bak við hugsanleg ráðherraskipti eða benda enn og aftur á stjórnendur Landspítala. Ríkisstjórnin þarf að gera upp við sig hvernig Landspítala við sem þjóð viljum eiga.
Viljum við fjársveltan spítala sem getur ekki sinnt hlutverki sínu, þar sem ástandið minnir meira á sjúkrastofnun í stríðshrjáðu landi? Eða viljum við vera stolt af þjóðarsjúkrahúsinu okkar, þar sem mannleg reisn og öryggi sjúklinga er tryggt? Þá þarf að grípa til aðgerða strax.“