93 prósent dýrari en í flestum öðrum verslunum – Þykkt, litur og magninnkaup hafa áhrif segir forstjórinn
Verð á hefðbundnum burðarpokum úr plasti er um 93% hærra í verslunum 10–11 en gengur og gerist að jafnaði í öðrum matvöruverslunum. Einn burðarpoki kostar nú 55 krónur í verslunum 10–11. Á sama tíma er algengt verð á plastpokum 20 krónur í öðrum verslunum, líka þeim sem eiga aðild að Pokasjóði þar sem 7 krónur af hverjum seldum poka renna til sjóðsins sem nýttur er til styrktar góðum málefnum. 10–11 er ekki aðili að sjóðnum og rennur því hagnaður af sölu pokanna óskipt til verslunarinnar. Poki er þó ekki það sama og poki, segir forstjóri 10–11.
Viðskiptavinum sem keypt hafa burðarpoka hjá 10–11 hefur mörgum brugðið þegar þeir sjá verðið, hafi þeir þegið kassakvittun. Fæstir gefa því gaum hvað plastpokar kosta nú til dags þar sem þeir kosta jafnan svipað í flestum verslunum. Þó að flestir séu meðvitaðir um að verð í klukkubúðunum svokölluðu sé oftar en ekki hærra en gengur og gerist í lágvöruverðsverslunum, þá virðist sú álagning líka ná til plastpokanna. Ýmsir þættir geta haft áhrif á verðið, segir Árni P. Jónsson, forstjóri 10–11, þegar DV leitaði skýringa á verðinu sem Árni segir að hafi hækkað í ársbyrjun um 6 krónur.
„Mér er auðvitað ekki kunnugt um það hver álagningin er hjá öðrum. En pokar eru ekki bara pokar – þar skipta nokkrir þættir máli í því hvað pokinn kostar s.s. þykktin á honum, hvort hann sé heillitaður og svo framvegis.“
Til samanburðar þá segir formaður Pokasjóðs í samtali við DV að algengasta verðið á plastpokum verslana, sem eiga aðild að sjóðnum, um 20 krónur. Verslanir Haga, Samkaupa, ÁTVR, ýmis kaupfélög og minni verslanir eru aðilar að Pokasjóði líkt og um 65 prósent af dagvörumarkaðinum á Íslandi. Af hverjum seldum poka þeirra verslana renna 7 krónur í Pokasjóð. Með tilliti til innkaupaverðs, virðisaukaskatts upp á 4–5 krónur og rýrnun er ljóst að álagning verslana er að jafnaði ekki himinhá.
En það sem safnast síðan í Pokasjóð er notað til góðra málefna, tækjakaupa á Landspítala m.a., og svo má nefna að í desember í fyrra afhenti stjórn sjóðsins Hjálparstarfi kirkjunnar og Mæðrastyrksnefnd Reykjavíkur 20 milljónir króna til að deila út til nauðstaddra fyrir jólin. Svo dæmi sé tekið. En markmið Pokasjóðs er þó að draga úr plastpokanotkun að sögn Bjarna Finnssonar, formanns sjóðsins, og því í raun innan ákveðins fjölda ára að leggja sjálfan sig niður.
Verslanir 10–11, líkt og fjölmargar aðrar verslanir, eru ekki aðilar að þessum sjóði enda enginn skylda. Plastpokar eru enda eingöngu vara eins og hver önnur sem verslanir selja. Hagnaður af álagningu rennur þá til verslana eða í önnur verkefni að þeirra vali. Bjarni bendir á að einn möguleiki fyrir verslanir sem vilja að dregið verði úr notkun plastpoka sé einmitt hugsanlega með neyslustýringu á borð við að hækka verðið hraustlega. Á endanum hætti fólk þá hugsanlega að kaupa plastpoka og færi sig yfir í umhverfisvænni fjölnota möguleika.
Ekkert kom fram í svari forstjóri 10–11 við fyrirspurn DV um slík markmið verslunarinnar. Árni bendir hins vegar á að annað sem skipti máli líka, þegar litið sé til verðlagningar á plastpokum, sé magnið sem keypt sé inn. Stærri innkaup þýði hagstæðara verð.
„Þar erum við mun minni en stóru aðilarnir hér á matvörumarkaðnum.“
Bendir hann á að lítill burðarpoki, minni en þeir sem fást í 10–11, hjá 7/11 í Kaupmannahöfn kosti 4 danskar krónur, eða tæpar 70 krónur íslenskar.
Það er því eitthvað fyrir neytendur að hafa í huga næst þegar þeir greiða fyrir plastpoka; að pokarnir í 10–11 eru um 35 krónum dýrari þar en gengur og gerist að jafnaði. Ljóst er þó að erlendir ferðamenn, sem ætla má að séu stór hluti viðskiptavina verslana 10–11 að jafnaði, geri sér ekki grein fyrir því.