fbpx
Laugardagur 22.nóvember 2025
Pressan

Stjörnufræðingar fundu tvær „ósýnilegar“ vetrarbrautir frá árdögum alheimsins

Kristján Kristjánsson
Mánudaginn 6. desember 2021 17:00

Önnur vetrarbrautanna. Mynd:Kaupmannahafnarháskóli

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Tvær eldgamlar vetrarbrautir, sem eru faldar bak við geimryk, geta varpað nýju ljósi á þróun alheimsins á árdögum hans. Stjörnufræðingar hafa uppgötvað tvær vetrarbrautir, sem eru gríðarlega langt frá sólkerfinu okkar og eldgamlar. Þær eru á bak við geimryk og voru þar til nýlega ósýnilegar en eftir því sem tækninni hefur fleygt fram getum við nú séð þær.

Í nýrri rannsókn kemur fram að hugsanlega séu 10 til 20% af öllum þeim vetrarbrautum, sem urðu til á árdögum alheimsins, huldar bak við geimryk. „Rannsókn okkar sýnar að allt að fimmta hvert vetrarbraut, sem myndaðist á árdögum alheimsins, er ekki á geimkortum okkar,“ segir Pascal Oesch, hjá Cosmic Dawn Center hjá Niels Bohr stofnuninni við Kaupmannahafnarháskóla, í fréttatilkynningu um rannsóknina.

Þessar „földu“ vetrarbrautir, sem eru 13 milljarða ára gamlar, geta verið það sem okkur hefur vantað til að skilja það sem gerðist í upphafi alheimsins. Þá urðu fyrstu stjörnurnar og vetrarbrautirnar til og lýstu alheiminn upp. En fram að þessu höfum við ekki fundið nægilega margar vetrarbrautir til að skýra hvað öll orkan, á árdögum alheimsins, kom.

Fyrir 13 milljörðum ára var alheimurinn hulinn vetnisþoku sem gleypti allt sýnilegt ljós og gerði hinn unga alheim ógegnsæjan. En á næstu nokkur hundruð milljón árum fæddust fyrstu stjörnurnar sem urðu síðan að vetrarbrautum, þá fór að birta til í alheiminum. Vetrarbrautirnar gáfu svo mikla birtu frá sér sem og orku í formi útfjólublárra geisla að þær „brenndu“ sig í gegnum vetnisþokuna. En stjörnufræðingar hafa ekki getað fundið nægilega margar vetrarbrautir fram að þessu til að skýra þetta til fulls.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Pressan
Í gær

Spjótin beinast að 16 ára stjúpbróður eftir að táningsstúlka fannst látin á skemmtiferðaskipi

Spjótin beinast að 16 ára stjúpbróður eftir að táningsstúlka fannst látin á skemmtiferðaskipi
Pressan
Í gær

Rússar lokka úkraínsk ungmenni til að fremja voðaverk í eigin landi

Rússar lokka úkraínsk ungmenni til að fremja voðaverk í eigin landi
Pressan
Fyrir 4 dögum

Kennsl borin á 5 einstaklinga á þrítugsaldri sem létust í hörðum árekstri

Kennsl borin á 5 einstaklinga á þrítugsaldri sem létust í hörðum árekstri
Pressan
Fyrir 4 dögum

Alræmdur fjöldamorðingi gripinn sökum örlims síns – „Það er ekkert þarna!“

Alræmdur fjöldamorðingi gripinn sökum örlims síns – „Það er ekkert þarna!“