fbpx
Miðvikudagur 05.nóvember 2025
Pressan

Stjörnufræðingar fundu tvær „ósýnilegar“ vetrarbrautir frá árdögum alheimsins

Kristján Kristjánsson
Mánudaginn 6. desember 2021 17:00

Önnur vetrarbrautanna. Mynd:Kaupmannahafnarháskóli

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Tvær eldgamlar vetrarbrautir, sem eru faldar bak við geimryk, geta varpað nýju ljósi á þróun alheimsins á árdögum hans. Stjörnufræðingar hafa uppgötvað tvær vetrarbrautir, sem eru gríðarlega langt frá sólkerfinu okkar og eldgamlar. Þær eru á bak við geimryk og voru þar til nýlega ósýnilegar en eftir því sem tækninni hefur fleygt fram getum við nú séð þær.

Í nýrri rannsókn kemur fram að hugsanlega séu 10 til 20% af öllum þeim vetrarbrautum, sem urðu til á árdögum alheimsins, huldar bak við geimryk. „Rannsókn okkar sýnar að allt að fimmta hvert vetrarbraut, sem myndaðist á árdögum alheimsins, er ekki á geimkortum okkar,“ segir Pascal Oesch, hjá Cosmic Dawn Center hjá Niels Bohr stofnuninni við Kaupmannahafnarháskóla, í fréttatilkynningu um rannsóknina.

Þessar „földu“ vetrarbrautir, sem eru 13 milljarða ára gamlar, geta verið það sem okkur hefur vantað til að skilja það sem gerðist í upphafi alheimsins. Þá urðu fyrstu stjörnurnar og vetrarbrautirnar til og lýstu alheiminn upp. En fram að þessu höfum við ekki fundið nægilega margar vetrarbrautir til að skýra hvað öll orkan, á árdögum alheimsins, kom.

Fyrir 13 milljörðum ára var alheimurinn hulinn vetnisþoku sem gleypti allt sýnilegt ljós og gerði hinn unga alheim ógegnsæjan. En á næstu nokkur hundruð milljón árum fæddust fyrstu stjörnurnar sem urðu síðan að vetrarbrautum, þá fór að birta til í alheiminum. Vetrarbrautirnar gáfu svo mikla birtu frá sér sem og orku í formi útfjólublárra geisla að þær „brenndu“ sig í gegnum vetnisþokuna. En stjörnufræðingar hafa ekki getað fundið nægilega margar vetrarbrautir fram að þessu til að skýra þetta til fulls.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Pressan
Fyrir 2 dögum

Fyrrverandi eiginkonur loddara og raðeltihrellis tóku höndum saman til að vara aðrar konur við – „Ekki byrja með Brandon“

Fyrrverandi eiginkonur loddara og raðeltihrellis tóku höndum saman til að vara aðrar konur við – „Ekki byrja með Brandon“
Pressan
Fyrir 2 dögum

13 ára gömlum var honum rænt af heimili sínu, pyntaður í 43 tíma og svo skotinn í bakið – lifði af en situr eftir stórskuldugur

13 ára gömlum var honum rænt af heimili sínu, pyntaður í 43 tíma og svo skotinn í bakið – lifði af en situr eftir stórskuldugur
Pressan
Fyrir 3 dögum

Sá eftir glæpnum áratugum síðar og skilaði hinum látna

Sá eftir glæpnum áratugum síðar og skilaði hinum látna
Pressan
Fyrir 3 dögum

Starfsmaður veitingastaðar dæmdur í ellefu ára fangelsi fyrir ógeðslegt athæfi

Starfsmaður veitingastaðar dæmdur í ellefu ára fangelsi fyrir ógeðslegt athæfi
Pressan
Fyrir 5 dögum

Það sem virtist vera sorglegt umferðarslys breyttist í morðrannsókn – Lá í dái í þrjá mánuði og sagði lögreglu hvað gerðist

Það sem virtist vera sorglegt umferðarslys breyttist í morðrannsókn – Lá í dái í þrjá mánuði og sagði lögreglu hvað gerðist
Pressan
Fyrir 5 dögum

Efnuð hjón töldu sig hafa fundið draumabarnapíuna en hún reyndist vera þeirra versta martröð

Efnuð hjón töldu sig hafa fundið draumabarnapíuna en hún reyndist vera þeirra versta martröð
Pressan
Fyrir 6 dögum

Ætlaði að koma fyrrverandi kærustunni á óvart og faldi sig inn í skáp – Það endaði með blóðbaði

Ætlaði að koma fyrrverandi kærustunni á óvart og faldi sig inn í skáp – Það endaði með blóðbaði
Pressan
Fyrir 6 dögum

Læknar voru sannfærðir um að hann væri á eiturlyfjum, þangað til þeir kíktu í eyrað á honum

Læknar voru sannfærðir um að hann væri á eiturlyfjum, þangað til þeir kíktu í eyrað á honum