
Eitt vinsælasta gúrkumálið þetta sumarið er nýbygging Landsbankans. Þetta er hentugt mál fyrir stjórnmálamenn – þeir geta tekið harða afstöðu í smámáli, virka dálítið töff, og þurfa þá ekki tjá sig um stærri, mikilvægari og eldfimari mál. Það er þægilegt að hafa stóra skoðun á einni byggingu en skila auðu til dæmis hvað varðar heilbrigðismálin.
Nú hefur Landsbankinn fært alveg ágæt rök fyrir nýbyggingunni. Bankinn starfar á mörgum stöðum í bænum og að því er óhagræði og kostnaður. Hann á lóðina sem stendur til að byggja á og hún er á besta stað.
En bankar eru afar óvinsælir þessa dagana og fólki finnst upp til hópa að þeir eigi allt illt skilið, eins og til dæmis að flytja í autt skemmuhúsnæði yst á jaðri höfuðborgarsvæðisins. Hugmynd um slíkt vekur almennan fögnuð – eins og þetta sé verðug ráðning fyrir Landsbankann.
Auðvitað er þetta að sumu leyti skiljanlegt. Fyrir hrun enduðu bankar eiginlega á að segja sig úr lögum við samfélagið – og enn er sjálftaka þeirra blöskranleg.
Þar er þó í raun alveg eins við stjórnvöld að sakast og bankana – þau verða að hafa döngun í sér til að takast á við banka- og fjármálavaldið og þá ekki vegna einstakra húsbygginga. Það þarf að skoða hina gríðarlegu fyriferð banka í atvinnulífinu, á húsnæðismarkaði, vextina og vaxtamuninn, þjónustugjöldin – já allt endalausa plokkið.
Ef hin harða mótspyrna gegn húsi Landsbankans væri einhvers konar liður í þessu, þá gengdi kannski öðru máli. Þar má minna á að þingmaður Framsóknarflokks hefur lagt til að Landsbankinn verði „samfélagsbanki“.
Að því sögðu mælir margt með því að Landsbankinn byggi í Austurhöfninni. Það hlýtur að vera jákvætt að hafa svo stórt fyrirtæki í Miðborginni með öllum sínum umsvifum – eða erum við ekki einmitt að kvarta undan því þessa dagana að brátt verði ekkert í Miðbænum nema túristar?