Þegar Hermann Valsson, leiðsögumaður og fyrrverandi keppnismaður í júdó, hneig niður meðvitundarlaus snemma á tækniæfingu í júdósal Ármanns, var hann látinn liggja afskiptalaus í 48 mínútur þar til loksins var hring á Neyðarlínuna og farið með hann á sjúkrahús. Fékk Hermann heilablóðfall og sér enn ekki fyrir endann á veikindum hans eftir atvikið sem átti sér stað í janúar árið 2021.
Hermann féll í yfirlið í kjölfar þess að ungur maður tók hann hengingartaki. Um var að ræða tækniæfingu en ekki keppni og til þess ætlast að menn fari varlega hvor að öðrum en félagi Hermanns í glímunni er á besta aldri á meðan Hermann, sem er með svarta beltið í júdó, er 65 ára og hafði ekki keppt í íþróttinni í meira en áratug. En svona óhönduglega tókst til. En með því aðgerðaleysi sem fólst í því að Hermann var látinn liggja meðvitundarlaus í langan tíma áður en hringt var í Neyðarlínuna telur hann að hafi verið brotin hegningarlög ásamt siðareglum ÍSÍ fyrir þjálfara. Hann skilur ekki hvers vegna júdófélagar hans og vinir til margra ára komu honum ekki til hjálpar og hirtu betur um hann:
„Ég var bara látinn liggja eins og kartöflupoki úti í horni og æfingin látin renna sitt skeið á enda. Það var fyrst eftir það sem hringt var á Neyðarlínuna,“ segir Hermann í viðtali við DV. Hann er afar ósáttur við hvernig félagið Ármann hefur vikist undan því að gera þetta mál upp og hefur þaggað það niður.
Hermann steig fram með sögu sína í Morgunblaðinu um síðustu helgi. „Tólf manns voru á æfingunni og enginn gerði neitt; ég var bara lagður til hliðar en þó í aðeins fimm metra fjarlægð frá miðju vallarins og látinn liggja þar meðvitundarlaus,“ segir Hermann í Morgunblaðsviðtalinu.
Í frétt í Morgunblaðinu í dag birtist yfirlýsing frá Júdódeild Ármanns þar sem sögu Hermanns er andmælt. Þar segir meðal annars:
„Var þar um að ræða einhliða lýsingu aðila á atviki sem átti sér stað á æfingu hjá félaginu í janúar 2021. Glímufélagið Ármann hefur skoðað þetta atvik og fengið lýsingar viðstaddra á því sem átti sér stað.
Í stuttu máli gefa allir viðstaddir sömu lýsingu á því sem gerðist utan eins aðila, sem gaf sína lýsingu á atvikum í umræddri grein. Fullyrðingar þessa eina aðila um það sem gerðist stangast því á við upplifun allra annarra sem voru á æfingunni. Í ljósi þessa getur Glímufélagið Ármann ekki annað en hafnað alfarið lýsingum viðkomandi aðila á atburðum sem fóru fram á umræddri judoæfingu í janúar 2021 enda í grundvallaratriðum í andstöðu við það sem að aðrir sáu og upplifðu.“
Athygli vekur að í yfirlýsingunni er ekki tekist á við grundvallarstaðreyndir málsins, þ.e. þá fullyrðingu Hermanns að hann hafi verið látinn liggja afskiptalaus í 48 mínútur áður en hringt var hjálp. Í viðtali við DV bendir Hermann á að hann byggi þá staðhæfingu á gögnum. „ Ég byggi mína frásögn meðal annars á gögnum frá Neyðarlínunni, ég fékk útprentun og hljóðskrá frá símtalinu sem er til eftir að hringt var eftir þessar tæpu 50 mínútur,“ segir Hermann sem sér ekkert í yfirlýsingu Ármenninga sem hreki fullyrðingar hans:
„Þeir segja ekkert nema bara: Það sem þú ert að segja er rangt.“
„Þarna voru siðareglur ÍSÍ fyrir þjálfara brotnar, alveg gjörsamlega, sem og ákvæði laga um íþróttahús, sem kveða á um að við svona aðstæður eigi að kalla til starfsmann íþróttahússins sem á að hjálpa þjálfara. Þessi áætlun fór ekki í gang,“ segir Hermann og bendir auk þess á 220 gr. almennra hegningarlaga, en samkvæmt henni getur það varðað 8 ára fangelsi að koma manni í neyð ekki til bjargar. Greinin er svohljóðandi:
„Hver, sem kemur manni í það ástand, að hann er án bjargar, eða yfirgefur mann, sem hann átti að sjá um, í slíku ástandi, skal sæta fangelsi allt að 8 árum.“
Hermann situr uppi með sárar og erfiðar spurningar. Hvers vegna komu menn honum ekki til hjálpar, hvers vegna þverbrutu þeir allar reglur og hvers vegna hafa þeir ekki viljað ræða þennan alvarlega atburð og gera hann upp?
Yfirþjálfarinn á æfingunni örlagaríku er japanskur að uppruna og heitir Iura og hafa hann og Hermann þekkst í 22 og hálft ár og hafa verið nánir vinir. „Við erum búnir að vinna saman í yfir 22 ár að framgangi júdóíþróttarinnar innan Ármanns. Ég hef þjálfað son Iura, Sveinbjörn, ég hef styrkt hann fjárhagslega til að hjálpa honum að komast á ólympíuleikana. Ég hef verið að passa sonarson Iura þegar hann hefur komið með pabba sínum á æfingar svo Sveinbjörn, sonur Iura, gæti æft í friði og komist á Ólympíuleikana. Ég er búinn að fara með honum á fjölmörg mannamót, fagnaðarfundi og sigurhátíðir þegar við höfum verið að standa okkur vel, og ég þekki konuna hans vel því hún er leiðsögumaður eins og ég. Hann hefur bara verið einn að mínum nánustu vinum, hélt ég, í yfir 22 ár,“ segir Hermann.
Hann segir að Iura hafi nánast ekkert haft samband eftir atvikið örlagaríka. „Hann hringir í mig fjórum dögum eftir þennan atburð, þegar ég var í lyfjamóki uppi á slysavarðstofu og talar við mig í tvær mínútur. Síðan heyri ég ekki hósta né stunu frá honum í hálft ár, ég er ekki til fyrir honum,“ segir Hermann, sem fyrir um hálfu ári greip til nokkuð sérstæðra aðgerða til að freista þess að rjúfa þögnina.
„Ég ákvað að nú væri nóg komið. Ég keypti blómvönd og kort og tók með mér svarta beltið sem hann afhenti mér árið 2004. Ég fer á æfingu til að færa honum þennan blómvönd, kortið og beltið. Í kortinu þakka ég honum fyrir þessi 22 ár sem við höfum átt saman sem félagar en legg fyrir hann tvær spurningar: Af hverju hringdirðu ekki í 112 og kallaðir á hjálp? Af hverju hefurðu aldrei haft samband við mig þetta hálfa ár? Svo geri ég grein fyrir því hvers vegna ég skila honum svarta beltinu. Segist ekki hafa geð í að bera belti sem ég fékk þegar hann var prófdómari og sem hann þjálfaði mig fyrir.“
Hermann vonaðist eftir því að Iura myndi rétta fram sáttahönd, t.d. bjóða honum heim í mat til að ræða þetta síðar eða á kaffihús. „En hann urraði bara á mig. Það var það eina sem ég fékk,“ segir Hermann sár.
„Ég gaf honum alla möguleika að segja: Hermann, mér þykir þetta leitt. Þetta er svo mikil sorg,“ segir Hermann sem berst við erfiðar spurningar um hvernig menn sem standa honum nærri hafa brugðist honum.
„Ég hef verið að berjast við að finna einhverja skýringu á því hvers vegna mér er skúffað svona út í horn og traðkað á mér, ég ekki talinn þess virði að vera virtur viðlits.“
