„Þetta „I told you so“ er óskaplega taktlaust innlegg í fordæmalausa erfiðleika eigenda ferðaþjónustufyrirtækja og þúsunda starfsfólks í greininni sem nú stendur uppi atvinnulaust,“ segir Jóhannes Þór Skúlason, framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar. Hann gagnrýnir þann tón í umræðunni um ferðaþjónustunnar, þar sem látið er að því liggja að öll egg hafi verið látin í sömu körfuna og forða verði því að slíkt endurtaki sig.
Gylfi Zoega, prófessor í hagfræði, segir í grein í Vísbendingu sem Kjarninn dregur fram, að Covid-kreppan hafi afhjúpað veikleika í hagkerfi okkar og atvinnulífi:
„COVID-19 kreppan hefur komið illa við vinnumarkaðinn með því að þurrka út þúsundir starfa í ferðaþjónustu. En hún hefur einnig afhjúpað veikleika sem voru fyrir hendi áður og felast í því að láglaunagrein í hálaunalandi búi til störf fyrir innflytjendur á meðan margir Íslendingar flytja búferlum til annarra landa og aðrir fá ekki störf við sitt hæfi innan lands.“
Ennfremur segir á Kjarnanum: „Í greininni bendir Gylfi á að mikill vöxtur ferðaþjónustu síðustu árin hafi fært þjóðarbúinu miklar gjaldeyristekjur sem unnt var að nota til þess að byggja upp gjaldeyrisforða, greiða niður erlendar skuldir og fjárfesta erlendis. En að öðru leyti hafi þessi mikli vöxtur ekki góður að öllu leyti.“
Oddný Harðardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, grípur þetta á lofti og skrifar FB-færslu sem Jóhannesi mislíkar mjög og álítur vera furðulega eftiráspeki, enda gat enginn séð kórónuveirufaraldurinn fyrir:
„Við verðum að taka aðra stefnu þegar við vörðum leiðina upp úr COVID ástandinu. Renna fleiri stoðum undir atvinnulífið. Efla nýsköpun á öllum sviðum, tækniþróun og skapandi greinar.
Ég hef frá því að vöxtur ferðaþjónustunnar hófst, gagnrýnt að ferðaþjónustunni hafi verið færðir sérstakir skattastyrkir sem hvati til vaxtar. Úr varð ósjálfbær vöxtur. Ég veit að núna er ekki rétti tíminn í hræðilegu atvinnuleysi og gjaldþrotum ferðaþjónustufyrirtækja, að segja ,,sagði ég ekki“. En það er samt næstum komið fram á varirnar.“
Jóhannes hafnar því stöðumati að ferðaþjónustan sé horfin og Íslendingar verði að byggja upp annan atvinnuveg til að framfleyta sér. Hann segir að ferðaþjónustan sé engin offjárfestingarbóla heldur einmitt sú fjölbreytni í íslensku atvinnulífi sem kallað var eftir áratugum saman:
„Lærdómurinn af þessari sögu er einfaldur. Ferðaþjónustan er engin offjárfestingabóla. Ferðaþjónustan er fjölbreytnin í atvinnulífinu sem við biðum eftir áratugum saman, kvik grein sem hefur alla burði til að vera ein af stóru aflvélum efnahagskerfisins til framtíðar. Hún er þess vegna besta leiðin til að keyra íslenskt efnahagslíf í gang að nýju þegar þessari kórónakreppu lýkur og þar með besti möguleikinn sem við eigum til að verja með kjafti og klóm þær ótrúlegu lífskjarabætur sem við höfum byggt upp undanfarin 10 ár – einmitt á grundvelli ferðaþjónustunnar.“
Jóhannes segir að fjölbreytt atvinnulíf sé nauðsynlegt og ferðaþjónustan sé þar mikilvægur hlekkur:
„Við viljum fjölbreytt atvinnulíf. Við viljum sterkan alþjóðageira, meiri nýsköpun, öflugan iðnað, stærri hátæknigeira, framsækinn sjávarútveg, hágæða þjónustugreinar o.s.frv. Það er afar mikilvægt að þetta vinni allt saman í fjölbreyttu atvinnulífi. Allt styður þetta hvert annað og ferðaþjónustan er á síðasta áratug orðin einn mikilvægasti hlekkurinn í því samspili sem byggir undir lífskjör og velferð á Íslandi. Það væri glapræði að taka ekki ákvarðanir núna sem tryggja að hún verði það áfram. Það mun nefnilega ekkert „eitthvað annað“ koma skyndilega í staðinn fyrir hana núna. Við biðum í áratugi, þið munið?“
Smellið á pistil Jóhannesar hér fyrir neðan