Einar Helgason er maður vel við aldur sem steig fram í Kjarnanum í gær og kallaði Kára Stefánsson, forstjóra ÍE, gamlan frethólk, í tengslum við ágreining um áfengismál. Grein Einars er ekki síst fróðleg fyrir upprifjanir á áfengismenningu Íslendinga fyrir tíma aukins frjálsræðis. En í upphafi greinar sinnar tekur Einar upp hanskann fyrir Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur dómsmálaráðherra vegna þeirrar gagnrýni sem hún hefur fengið fyrir áform um aukið frjálsræði í áfengismálum, lögleiðingu netverslunar með áfengi og áfengisauglýsinga. Einar skrifar:
„Fyrir einhverjum vikum síðan las ég grein eftir Kára Stefánsson þar sem hann fordæmir harkalega dómsmálaráðherra Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur. Þar fordæmir Kári þær hugmyndir Áslaugar um að aflétta auglýsingabanni á áfengi í fjölmiðlum og að auka frelsi með kaup á sömu vöru í gegn um netið. Fyrst eftir að ég las þessa grein þá vaknaði löngun hjá mér að koma með aðra hlið á þessu máli, en áður en af því varð kom upp þetta dæmalausa COVID-19 sem varð til þess að ég gerði ekkert í málinu. En nú þegar þó nokkur tími er liðinn frá því að Kári skrifaði greinina í Fréttablaðið og við erum stödd í miðjunni á þessu veirufári þá tek ég eftir að málið er að vakna aftur. Bæði hjá Áslaugu Örnu og í kjölfarið hjá fólki sem tekur kröftulega undir sjónarmið Kára Stefánssonar og þá get ég ekki setið á mér.“
Einar segist vera sammála Kára um að áfengi geti verið mikið böl og fíknsjúkdómar valdi mikilli þjáningu. En hann fær ekki séð að fyrirætlanir dómsmálaráðherra muni auka á það böl. Áfengisauglýsingar leiði fyrst og fremst til þess að fólk velji eina tegund umfram aðra og netverslun með áfengi hljóti fremur að höfða til hófdrykkjumanna með vandaðan smekk en fíkla sem þurfi sinn skammt undir eins, því töluverðan tíma taki að fá áfengið sent heim.
Einar kemur síðan með fróðlegan upprifjun á áfengismenningu fyrir tíma á Íslandi sem við hvetjum fólk til að lesa í heild en þar segir meðal annars:
„Í fyrsta lagi langar mig að rifja upp hvernig áfengiskúltúrinn var á Íslandi þegar við Kári vorum unglingar eða ungir menn. Þar sem við erum báðir á sama aldri (fæddir á fyrri hluta síðustu aldar) þá hlýtur hann að muna jafnvel og ég hvernig var til siðs að nota áfenga drykki á okkar sokkabandsárum. En sá kúltúr var allur undir þeim lögum og formerkjum að sauðsvartur almúginn færi sér ekki að voða þegar hann notaði þetta efni. Og ég vil taka það fram að í þá daga var ekki leyft að selja bjór á Íslandi vegna þess að stjórnvöld voru ákveðin í að forða almúganum frá því að vera út úr drukkinn frá morgni til kvölds. Eða það var alla veganna skýringin sem gefin var og dæmi nú hver fyrir sig hvort spárnar hafi gengið eftir, eftir að bjórbanni var aflétt. En aftur að vínkúltúr í æsku okkar Kára þegar forræðishyggjan var í hámarki, auðvitað til verndar því að sauðheimskur almúginn færi sér ekki að voða.
Í þá gömlu og góðu daga var ekki til siðs þegar Íslendingar fengu sér vín, að drekka eitthvert léttvínssull eða bjór. Enda var hann reyndar ekki á boðstólum. Nei takk, þá drukku menn bara almennilegan rudda sem annaðhvort hét Íslenskt brennivín eða rússneskur vodki og svo auðvitað Seniver sem líka var vinsælt. Og svo má ekki gleyma blessuðum landanum sem var hálfgerð þjóðaríþrótt að framleiða með misjöfnum árangri. Þá var líka siðurinn sá að detta í það eða kannski réttara sagt að hrynja í það. Enda voru vín metin góð þegar styrkleikinn var sem mestur og hægt var að ná því takmarki að verða sem fyllstur á methraða.“
Í lok greinar sinnar veltir Einar því fyrir sér hvort það hafi verið rétt af honum að kalla Kára Stefánsson gamlan frethólk í fyrirsögn greinarinnar:
„Ég hóf þessi skrif á því að deila hart á Kára Stefánsson og kallaði hann gamlan frethólk í fyrirsögn en eftir á íhugaði ég hvort þar væri einum of langt gengið. En svo ákvað ég að láta slag standa vegna þess að í mínum huga fellst í þessu orði ákveðin aðdáun á þessum manni. Hann hefur oft verið orðhvass og hitt í mark í þeim greinum sem hann hefur skrifað og þar hef ég oft verið honum sammála. Ég er líka þeirra skoðunar að Kári sé afskaplega fær maður í sinni fræðigrein fyrir utan að hann er bráð skemmtilegur karlinn.“
