Fjármála- og efnahagsráðuneytið hefur útbúið drög að uppfærðri eigandastefnu fyrir fjármálafyrirtæki og er umsagna um stefnuna óskað.

Eigandastefna fyrir fjármálafyrirtæki sem ríkissjóður á eignarhluti í, og Bankasýsla ríkisins fer með samkvæmt lögum, var sett fram árið 2009 og tók þá til nýju viðskiptabankannna þriggja og nokkurra sparisjóða sem þá voru að hluta til í eigu ríkissjóðs. Hún gildir nú fyrir fjögur fjármálafyrirtæki: Landsbankann, Íslandsbanka, Arion banka og Sparisjóð Austurlands.

Eigandastefnan endurspeglaði stöðuna eftir endurreisn fjármálakerfisins og aðstæður í ríkisfjármálum og á fjármálamarkaði á þeim tíma. Staða hagkerfisins og ríkisfjármála er nú gjörbreytt til hins betra.  Einnig hefur eignarhald ríkisins í fjármálafyrirtækjum tekið grundvallarbreytingum og á ríkið nú meirihluta bankakerfisins. Þá hefur Efnahags- og framfarastofnunin, OECD, gefið út nýjar leiðbeiningar um stjórnarhætti ríkisfyrirtækja. Því er orðið tímabært að uppfæra eigandastefnu fyrir fjármálafyrirtæki í eigu ríkisins, segir í drögum að stefnunni.

Samkvæmt þeim falla niður ýmsar áherslur sem mótaðar voru í kjölfar endurreisnar fjármálakerfisins.  Í stað þeirra er lögð áhersla á að fjármálafyrirtæki veiti viðskiptavinum sem skilvirkasta þjónustu og tryggi ásættanlega arðsemi. Skerpt er á ákvæðum um stjórnarhætti, upplýsingagjöf, gagnsæi og fagleg vinnubrögð. Undirstrikuð er sú skylda stjórna að fara að ákvæðum eigandastefnunnar og upplýsa eiganda í þeim tilvikum sem slíkt er ekki talið hægt eða ef stjórn verður þess áskynja að ekki hefur verið farið eftir þeim.

Skilgreind eru markmið um einstök fjármálafyrirtæki í eigu ríkisins og eignarhald þeirra:

Landsbankinn hf. (98,2% eignarhlutur ríkisins)

• Stefnt er að því að ríkissjóður eigi verulegan eignarhlut, 34-40%, til langframa í því skyni að stuðla að stöðugleika í fjármálakerfi landsins og tryggja nauðsynlega innviði þess.
• Eignarhlutur ríkisins í bankanum verði að öðru leyti seldur á næstu árum þegar hagfelld og æskileg skilyrði eru fyrir hendi og jafnframt verði stefnt að skráningu á hlutabréfamarkað.

Íslandsbanki hf. (100% eignarhlutur ríkisins)

• Stefnt er að því að selja allan eignarhlut ríkisins í Íslandsbanka þegar hagfelld og æskileg skilyrði eru fyrir hendi.
• Ríkið eignaðist 100% í Íslandsbanka sem hluta af stöðugleikaframlagi Glitnis við uppgjör slitabúsins. Eignarhald ríkisins á Íslandsbanka byggist á lögum nr. 60/2015, um stöðugleikaskatt, og skal því arðgreiðslum og söluandvirði bankans ráðstafað til niðurgreiðslu skulda ríkissjóðs.

Arion banki hf. (13% eignarhlutur ríkisins)

• Stefnt er að því að selja allan eignarhlut ríkisins þegar hagfelld og æskileg skilyrði eru fyrir hendi og mun salan að öllum líkindum eiga sér stað í tengslum við sölu meirihlutaeigandans og skráningu bankans á hlutabréfamarkað.
• Ríkissjóður á um 84 ma.kr. skuldabréf á Kaupþing ehf. með veði í 87% hlut í Arion. Verði skuldabréfið ekki greitt lok janúar 2018 færist Arion banki að öllu leyti til ríkisins. Einnig er í gildi ábataskiptasamningum sem felur í sér greiðslur til ríkissjóðs seljist Arion banki á tilteknu verði.

Sparisjóður Austurlands hf. (49,5% eignarhlutur ríkisins)

• Stefnt er að því að selja allan eignarhlut ríkisins um leið og hægt er enda ekki markmið ríkisins að vera eigandi sparisjóðsins til langframa.