Dóra Björt Guðjónsdóttir, oddviti Pírata í borgarstjórn, segir þéttingu byggðar blóraböggul fyrir allt sem farið hafi miður í skipulags- og byggingarmálum. Til séu mun þéttari borgir en Reykjavík.
„Undanfarið hefur umræða um borgaruppbyggingu einkennst af gagnrýni sem beinist að þéttingu byggðar. Þétting hefur í síauknum mæli verið gerð að blóraböggli fyrir allt sem miður hefur farið í skipulags- og byggingarmálum. En þessi nálgun er bæði ómálefnaleg og hættuleg fyrir framþróun borga,“ segir Dóra Björt í aðsendri grein á Vísi í dag. „Sú einföldun að telja þéttleika rót alls ills í borgarskipulagi hylmir yfir þann raunverulega þátt sem skiptir öllu máli: Gæði og samhengi uppbyggingar, óháð þéttleika.“
Segir hún að vel sé hægt að byggja upp vel heppnaða þétta byggð rétt eins og hægt sé að klúðra uppbyggingu dreifðrar byggðar. Þéttleikinn sem slíkur segi lítið um gæði eða lífsgæði. Hönnunin, samhengið og framkvæmdin skipti máli.
Nefnir hún Kaupmannahöfn sem dæmi, borg sem er þrettán sinnum þéttari en Reykjavík. Engu að síður njóti hún gífurlegra vinsælda á meðal Íslendinga sem þangað ferðast, til að njóta menningar, mannlífs, þjónustu og borgarumhverfis sem virkar.
„Á sama tíma er Reykjavík dreifðasta höfuðborg Norðurlanda. Það er því vart hægt að halda því fram að gengið hafi verið of langt í þéttingu hér,“ segir Dóra Björt. „Það sem skiptir máli er hvernig við tryggjum gæði í uppbyggingu, hvort sem hún er þétt eða dreifð.“
Umræðan um þéttingu hafi orðið að pólitísku þrætuepli á undanförnum árum og þeir sem hafa staðið utan meirihlutans hafi nýtt sér umræðuna til að skapa skautun. Það sé beinlínis hættulegt ekki sé hægt að ræða skipulagsmál af yfirvegun.
„Nú hefur Einar Þorsteinsson oddviti Framsóknar og fyrrum borgarstjóri rasað fram á völlinn en það sem er grátbroslegt við það er að hann hafði takmarkaðan smekk fyrir áhuga mínum á gæðum og borgarhönnunarstefnu en setti mikinn þrýsting á hraða,“ segir Dóra Björt. „Þegar hraði er eina viðfangsefnið í uppbyggingu falla gæðin í skuggann. Þá gengur uppbyggingin ekki alltaf eins vel og lagt var upp með.“
Segir hún að við ættum frekar að einblína á borgarhönnun og gæði frekar en hvort um sé að ræða þétta eða dreifða byggð. Undir hennar forystu sé unnið að fyrstu borgarhönnunarstefnu Reykjavíkur sem klára á í haust. Markmiðið sé að skapa sameiginlegan ramma um hvernig við byggjum upp borg sem þjóni fólkinu með hamingju, heilsu, sjálfbærni og mannlíf að leiðarljósi.
„Við verðum að spyrja okkur: Viljum við byggja upp borg í anda Kaupmannahafnar þar sem við getum gengið, hjólað, notað almenningssamgöngur og notið menningar og mannlífs? Eða viljum við byggja í anda Orlando í Florida, með endalausum bílahverfum og þjónustukjörnum eins og Korputorgi?“ spyr hún.
Þetta séu ekki aðeins hugmyndafræðilegir valkostir því að þeir hafi raunveruleg áhrif á heilsu, hamingju, umhverfið og framtíðarkostnað einstaklinga og samfélags.
„Við eigum að gera betur en Sjálfstæðisflokkurinn sem sótti sína hugmyndafræði og sækir enn til Bandaríkjanna og lagði grunn að þeirri bílaborg sem Reykjavík er nú. Bestu dæmin um þetta eru Skeifan, Múlarnir, Korputorg og Spöngin sem hafa næst að því drepið hverfisverslanir sem áður þjónustuðu nærumhverfið. Við getum gert betur til að einfalda líf fólks, minnka skutlið, draga úr hraða samfélagsins, streitu og veseni,“ segir hún að lokum. „En það krefst þess að við höfum kjark til að horfast í augu við það sem betur má fara, læra af því sem hefur virkað vel og beina athyglinni að gæðunum og góðri borgarhönnun. Að þétta byggð er góð borgarþróun – en það er ekki sama hvernig það er gert.“