Kona sem búsett er á höfuðborgarsvæðinu hefur lagt fram tvær stefnur á hendur 35 einstaklingum, þar af einu dánarbúi, sem allir eru Íslendingar. Snýst málið um tvær jarðir á Snæfellsnesi sem konan á í sameign með öllum hópnum. Vill konan slíta sameigninni og hefur reynt það síðan árið 2008 en ekki hefur náðst samkomulag. Athygli vekur að maður sem lést árið 1978 er enn skráður sem einn þinglýstra eiganda að báðum jörðunum og að tveir einstaklingar úr eigendahópnum hafa ekki fundist.
Meirihlutinn hópsins er skráður með búsetu á höfuðborgarsvæðinu en fjórir eru skráðir til heimilis erlendis.
Stefnurnar eru báðar birtar í Lögbirtingablaðinu en samkvæmt stefnunum krefst konan þess að viðurkennt verði með dómi réttur hennar til að krefjast, með nauðungarsölu, slita á óskiptri sameign jarðanna tveggja.
Jarðirnar eru í óskiptri sameign konunnar og þeirra sem hún stefnir. Í stefnunum segir að samkvæmt þinglýsingarvottorði séu þinglýstir eigendur 35. Sé eignarhlutdeild sameigenda ólík, allt frá tæpum 0,5 prósent upp í eignarhluta konunnar sem sé 16,72 prósent. Eignarhald jarðarinnar sé því mjög dreift en til marks um það megi benda á að 22 aðilar eigi um 2 prósent eða lægri eignarhlutdeild og af þeim séu 14 sem eigi um 1 prósent eða lægri hlutdeild.
Í stefnunum kemur sömuleiðis fram að konan hafi í október 2008 sent áskorun til annarra sameigenda jarðanna um að ganga til samninga við sig um slit á sameigninni. Síðar í þessum sama mánuði hafi verið haldinn fundur um málefnið en engin lausn fengist í málið. Með erindi í nóvember 2009 hafi konan lagt fram tillögu að skiptingu annarrar jarðarinnar en ákveðið að láta skiptingu hinnar bíða að sinni. Hafi tillagan gengið út á að skipt yrði út eignarhluta hennar en jörðin yrði, eftir atvikum, að öðru leyti áfram í óskiptri sameign annarra eigenda. Tiltekið hafi verið sérstaklega að konan væri reiðubúin til viðræðna um aðra skiptingu jarðarinnar, enda væri þess gætt að ekki yrði gengið á sanngjarna eignarhlutdeild hennar í jörðinni.
Í kjölfarið, vorið 2010, bárust, samkvæmt stefnunum fjórar tillögur frá öðrum sameigendum um skiptingu beggja jarðanna. Var konan ekki reiðubúin til þess að fallast á framkomnar tillögur þar sem hún taldi þær ganga á sanngjarna eignarhlutdeild hennar. Ítrekuð var fyrri tillaga hennar en sameigendum gefinn frekari kostur á að koma að nýjum tillögum um afmörkun á eignarhluta konunnar sem tækju í ríkari mæli mið af sanngjarnri eignarhlutdeild hennar.
Sumarið 2012 lýsti lögmaður annarra sameigenda því yfir að frekari tillögur að skiptingu jarðanna yrðu ekki lagðar fram og sigldu viðræður milli konunnar og annarra sameigenda í kjölfarið í strand.
Segir í stefnunum að nú hafi konan hug á að slíta sameigninni fyrir fullt og allt. Hún hafi átt í óbeinum samningaviðræðum við aðra sameigendur. Konan hafi sent þeim öllum áskorun með ábyrgðarbréfi en þar sem ekki hafi tekist að koma því til tveggja einstaklinga úr hópnum sé farin sú leið að birta stefnurnar í Lögbirtingablaðinu.
Meðal þeirra sem konan stefnir eru þrír bræður, á áttræðis- og níræðisaldri. Segir í stefnunum að faðir bræðranna sem látist hafi 1978 sé enn meðal þinglýstra eigenda að jörðunum. Dánarbúi föðurins hafi lokið sem eignalausu en láðst hafi að gera grein fyrir eign hans í jörðunum tveimur. Segir raunar í stefnunum að faðirinn hafi átt einn son í viðbót sem eftir því sem best sé vitað hafi látist 2004. Séu því bræðurnir þrír taldir réttir eigendur að eignarhluta föður þeirra í jörðunum en konan búi ekki yfir upplýsingum um erfingja látna bróðurins og því sé bræðrunum þremur stefnt.
Þegar kemur að einstaklingunum tveimur úr eigendahópnum sem ekki hefur tekist að birta áskorun þá er annars vegar um að ræða karlmann með óþekkt heimilisfang í einu af ríkjum Miðausturlanda. Leitað var til utanríkisráðuneytisins til að afla upplýsinga um lögheimilið sem veitti þær upplýsingar að það eina sem ráðuneytið gæti gert væri að afla staðfestingar hjá stjórnvöldum í viðkomandi landi og þar sem landið héldi ekki úti samræmdri skráningu á heimilisföngum væri ekki hægt að finna heimilisfang viðkomandi með þessari leið. Ráðuneytið benti á að hægt væri að leita til einkaaðila í landinu til að fá hjálp við að finna heimilisfangið. Segir í stefnunni að lögmaður konunnar hafi þá leitað til lögmannsstofu í landinu sem hafi sagst geta haft samband við tiltekna opinbera stofnun til að fá upplýsingar um heimilisfangið en þá yrði afrit af vegabréfi viðkomandi að fylgja með. Lögmaður konunnar leitaði þá til utanríkisráðuneytisins að nýju til að fá slíkt afrit, á þeim grundvelli að vegabréf íslenskra ríkisborgara séu eign íslenska ríkisins. Ráðuneytið framsendi erindið til Þjóðskrár sem hafnaði því og sagðist ekki hafa heimild til að verða við beiðninni.
Hins vegar er um að ræða konu sem er skráð með óþekkt heimilisfang í Bandaríkjunum. Leitað var til utanríkisráðuneytisins sem vísaði til þess að þar í landi væri ekki samræmd skráning á heimilisföngum og því væri ekki hægt að finna heimilisfangið. Sendiráð Íslands í landinu leitaði raunar til bandaríska dómsmálaráðuneytisins sem veitti þau svör að engin miðlæg skrá yfir heimilisföng væri til í landinu og að ráðuneytið aðstoðaði ekki við að finna heimilisföng.
Í stefnunum eru færð rök fyrir nauðsyn þess að slíta sameigninni á jörðunum tveimur. Eignarhaldið sé mjög dreift og að teknu tilliti til stærðar eignarhluta einstakra eigenda og hve lítil afnot hver þeirra hafi af jörðunum þjóni það hagsmunum þeirra allra að slíta sameigninni.
Segir einnig að konan telji að jörðunum verði ekki skipt milli eigenda án verulegs tjóns eða kostnaðar líkt og fyrri tilraunir sameigendanna um að ná samkomulagi um skiptingu beri með sér. Vísað er í því samhnegi til matsgerðar fasteignasala um að ekki sé unnt að skipta jörðunum upp án þess að ganga á eignarhluta einstakra sameiganda og verulegs tjóns fyrir einn þeirra eða fleiri.
Samkvæmt stefnunum verður mál konunnar á hendur einstaklingunum 35 tekið fyrir við Héraðsdóm Reykjavíkur í lok september næstkomandi. Hver viðbrögð einstakra eigenda í hópnum verða og hvort þeir mæta allir fyrir dóm á eftir að koma í ljós en tekið er fram í stefnunum að dómþing muni fara fram hafi ekki náðst sættir í málinu fyrir þann tíma.
