Landsréttur hefur staðfest úrskurð Héraðsdóms Reykjavíkur um að maður sem er ákærður fyrir að hóta fyrrverandi eiginkonu sinni lífláti þurfi ekki að víkja úr dómsal á meðan konan ber vitni í málinu. Maðurinn hefur áður hlotið dóm fyrir að beita konuna ofbeldi og hlaut síðar einnig dóm fyrir hótanir í hennar garð. Konan byggði kröfu sína meðal annars á læknisvottorði um að hún glími við áfallastreituröskun eftir ofbeldið sem hún varð fyrir. Dómurinn segir hins vegar vottorðið hafa takmarkað gildi meðal annars þar sem umræddur læknir sé aðeins heimilislæknir.
Maðurinn er ákærður fyrir að hóta, ógna og smána konuna í fjórum tölvupóstum sem hann sendi henni og voru samkvæmt ákæru til þess fallnir að vekja ótta hjá konunni um líf sitt, heilbrigði og velferð sem og að valda stórfelldum ærumeiðingum. Í úrskurði Héraðsdóms er vitnað í póstana:
„Þú mátt eiga það … Þú ert óendanlega ógeðsleg. Virkilega óendanlega ógeðsleg. Helvítis fávitin þinn. Það kýst þú, ógeðslega manneskja. Þegar þú drepst þá mun ég brosa.“
„Mig langar að láta taka þig af lífi! Strax!“
„Þú ert svo dauð helvítis týk.“
„Mér langar virkilega að drepa þig. Fyrir mér ættir þú að vera búin að fá kúlu í hausinn Fyrir löngu. Það á engin að komast upp með svona ógeðsleg heit.“
Fram kemur í úrskurði Héraðsdóms að ákæruvaldið hafi tekið undir kröfu konunnar um að maðurinn myndi víkja úr dómsal á meðan hún bæri vitni en lögmaður mannsins hafi andmælt.
Lögmaður konunnar sagði að nærvera mannsins myndi verða henni afar þungbær og hafa veruleg áhrif á framburð hennar. Vísaði lögmaðurinn til vottorðs heimilislæknisins auk atvika og annarra gagna málsins. Minnti lögmaðurinn á að maðurinn hefði árið 2016 verið dæmdur fyrir ofbeldisbrot í nánu sambandi gegn konunni og hafi í framhaldinu áreitt hana en þau eiga uppkomin börn saman.
Lögmaður mannsins sagði það grundvallarrétt ákærðs manns að vera viðstaddur réttarhöld í sínu máli. Sagði hann vottorðið frá heimilislækni en ekki aðila með sérþekkingu á áfallastreituröskun og væri þar að auki almennt orðað.
Í niðurstöðu héraðsdóms er tekið undir þessi sjónarmið lögmannsins. Undantekningu frá þeirri meginreglu að ákærðir eigi rétt á að vera viðstaddir réttarhöld í eigin máli verði að túlka þröngt. Dómurinn vitnar í vottorð heimilislæknisins og segir að þar komi fram að konan sé greind með áfallastreituröskun eftir áföll vegna heimilisofbeldis. Hún hafi upplifað mikið ofbeldi þar sem lífi hennar hafi verið ógnað í október 2016. Hún hafi verið að glíma við áfallastreituröskun síðan og sé enn til meðferðar vegna þessa. Það þurfi oft lítið til að valda versnun á hennar einkennum. Það væri því veruleg ógn fyrir hana að þurfa að vera með ofbeldismanninum í réttarsal sem gæti haft áhrif á framburð hennar.
Dómurinn tekur undir það með lögmanni mannsins að það dragi úr vægi vottorðsins að það sé frá heimilislækni en ekki sérfræðingi á sviði geðlækninga eða sálfræði og heimilislæknirinn sé þar að auki ekki sérhæfður á sviði meðferðar við áfallastreitu. Vottorðið sé sömuleiðis rýrt að efni til en í því komi ekki fram hvort læknirinn hafi sjálfur haft konuna til meðferðar og greint hana með áfallastreituröskun. Í vottorðinu sé heldur ekki rakið með neinum hætti hvernig nærvera mannsins geti haft áhrif á framburð konunnar.
Fram kemur að lögmaðurinn hafi upplýst við munnlegan málflutning vegna kröfunnar að annar aðili en læknirinn væri með konuna til meðferðar við áfallastreitunni en sá aðili hafi neitað að rita vottorð vegna málsins og því hafi verið leitað til heimilislæknis konunnar.
Segir í úrskurðinum enn fremur um vottorðið:
„Gera verður þá lágmarkskröfu að vottorð til stuðnings kröfu um að ákærða verði vikið úr dómsal sé ritað af þar til bærum sérfræðingi sem sjálfur hafi haft brotaþola til meðferðar og tilgreini enn fremur skilmerkilega þær sérstöku aðstæður sem leiða til þess að nærvera ákærða yrði vitninu sérstaklega til íþyngingar og með hvaða hætti hún yrði líkleg til að hafa áhrif á framburð þess.“
Segir dómurinn að ekki sé dregið í efa að ofbeldið og hótanirnar sem maðurinn hefur verið dæmdur fyrir að beita konuna hafi verið henni þungbær og að nærvera hans í dómsal verði henni íþyngjandi og til þess fallin að valda henni hungarangri en meira verði að koma til svo að forsendur séu fyrir því að víkja manninum úr dómssal á meðan hún ber vitni. Þar að auki sé fyrirséð að konan muni í málinu þurfa að svara spurningum um tölvupóstana en ekki fyrri reynslu sína af ofbeldi mannsins. Maðurinn og konan séu heldur ekki lengur í daglegum samskiptum þar sem þau hafi slitið samvistir eftir ofbeldisbrotið 2016 og börn þeirra séu uppkomin. Hún sé heldur ekki í sérstaklega viðkvæmri stöðu vegna ungs aldurs.
Þar af leiðandi er það niðurstaða Héraðsdóms Reykjavíkur, sem Landsréttur hefur staðfest, að ekki hafi verið sýnt fram á að nærvera mannsins í dómsal muni verða konunni sérstaklega íþyngjandi.
