fbpx
Þriðjudagur 16.september 2025
Fréttir

Segir að þrennt komi í veg fyrir að mótmæli Rússa knýi fram breytingar

Kristján Kristjánsson
Miðvikudaginn 28. september 2022 08:00

Stevnhøj segir að meira þurfi að koma til ef mótmælin eiga að skila einhverjum árangri. Mynd/Getty

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Allt frá því að Vladímír Pútín, Rússlandsforseti, tilkynnti um herkvaðningu allt að 300.000 karla á fimmtudaginn hefur fólk mótmælt herkvaðningunni og stríðsrekstrinum á götum bæja og borga í Rússlandi.

Lögreglan hefur ekki tekið mótmælendur neinum vettlingatökum. Mannréttindasamtökin OVD-Info segja að rúmlega 2.000 mótmælendur hafi verið handteknir. Margir þeirra hafi síðan verið kvaddir beint í herinn.

En það er enn langt í land með að mótmælin verði svo mikil að umfangi að þau valdi taugatitringi hjá Pútín og öðrum valdamönnum í Kreml. Þetta er mat Katrine Stevnhøj, sem vinnur við rannsóknir á pólitískri aðgerðastefnu í Rússlandi en hún er doktorsnemi við Kaupmannahafnarháskóla.

Í samtali við Danska ríkisútvarpið sagði hún að það sé erfitt að líta á það sem er að gerast í Rússlandi sem eiginlega mótmælahreyfingu. Það þurfi fjöldamótmæli til að einræðisstjórnin þurfi að taka afstöðu til þeirra.  Auk þess sé sjaldgæft að með mótmælum af þessu tagi takist að steypa stjórnvöldum, aðrir þættir þurfi einnig að koma til.

Hún sagði að þrennt komi nú í veg fyrir að mótmælin komist nálægt því að vera einhverskonar uppreisn sem geti haft áhrif á stefnu Pútíns.

Það fyrsta er að skortur er á frjálsum fjölmiðlum í Rússlandi. Þótt vestrænir fjölmiðlar fjalli um mótmælin og sýni myndir frá þeim, þá sé aðra sögu að segja af rússneskum fjölmiðlum sem sæta ritskoðun af hálfu stjórnvalda. Þetta þýði að rússneskur almenningur fær ekki fréttir af umfangi mótmælanna og þeim boðskap sem mótmælendur reyna að koma á framfæri.

Annað er að stjórnarandstaðan verður að styðja málstað mótmælenda ef þeir eiga að ná einhverju fram. Staðan er ekki þannig í Rússlandi því stjórnarandstaðan er ekki öflug. Stevnhøj sagði sjaldgæft að fjöldahreyfingar nái árangri ef hin pólitíska elíta blandar sér ekki í málin á einn eða annan hátt. Þetta geti verið stjórnmálamenn eða einhverjir sem eru vel tengdir inn í fjölmiðla. Hún sagði að eitt það hættulegasta, sem upp getur komið fyrir Pútín og hans fólk, sé að hin pólitíska elíta fari að efast um Pútín.

Einstaka raddir eru farnar að heyrast um lélegan árangur Rússa á vígvellinum í Úkraínu og herkvaðninguna. Meðal annars gagnrýndi Valentina Matviyenko, forseti efri deildar þingsins, að veikir og óreyndir karlar séu kallaðir í herinn.

Þriðja atriðið er að rússneska kerfið er byggt upp til að takast á við mótmæli af þessu tagi. Flestir mótmælendanna eru nýir í pólitískri baráttu en rússnesk yfirvöld hafa árum saman undirbúið sig undir að takast á við mótmæli af þessu tagi. Stevnhøj sagði að vandamálið, sem mótmælendur standa frammi fyrir, sé að kerfið sé þannig uppbyggt að það loki fyrir fjöldamótmæli. Stjórnvöld hafi búið til ramma sem geri fólki erfitt fyrir við að mótmæla.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Fréttir
Fyrir 22 klukkutímum

Hryllingurinn við Skyggnisbraut fyrir dóm – Hamed ákærður fyrir manndrápstilraun

Hryllingurinn við Skyggnisbraut fyrir dóm – Hamed ákærður fyrir manndrápstilraun
Fréttir
Fyrir 22 klukkutímum

Vendingar í stóra skákborðsmálinu – Páli í Pólaris gert að greiða hálfa milljón í viðbót

Vendingar í stóra skákborðsmálinu – Páli í Pólaris gert að greiða hálfa milljón í viðbót
Fréttir
Í gær

Leggja til að Ísrael keppi undir hlutlausum fána í Eurovision – Til að komast hjá „niðurlægjandi brottrekstri“

Leggja til að Ísrael keppi undir hlutlausum fána í Eurovision – Til að komast hjá „niðurlægjandi brottrekstri“
Fréttir
Í gær

Gagnagrunnur um þá sem „smætta“ dauða Charlie Kirk skráður á Íslandi – Hvetja til uppsagna

Gagnagrunnur um þá sem „smætta“ dauða Charlie Kirk skráður á Íslandi – Hvetja til uppsagna
Fréttir
Fyrir 2 dögum

„Sársaukafull áminning um hversu hættulegir mislingar geta verið“

„Sársaukafull áminning um hversu hættulegir mislingar geta verið“
Fréttir
Fyrir 2 dögum

Ráðgátan loksins leyst – Hvarf fyrir sex árum með leikjatölvuna í gangi og símann í hleðslu

Ráðgátan loksins leyst – Hvarf fyrir sex árum með leikjatölvuna í gangi og símann í hleðslu
Fréttir
Fyrir 3 dögum

Vísbendingar um að morðingi Charlie Kirk hafi verið yst til hægri á hinu pólitíska litrófi

Vísbendingar um að morðingi Charlie Kirk hafi verið yst til hægri á hinu pólitíska litrófi
Fréttir
Fyrir 3 dögum

Manndráp í Hlíðarhjalla árið 2005: „Átti að vera skemmtilegt kvöld í góðum vinahóp en endaði hræðilega“

Manndráp í Hlíðarhjalla árið 2005: „Átti að vera skemmtilegt kvöld í góðum vinahóp en endaði hræðilega“