fbpx
Þriðjudagur 16.desember 2025
Fókus

Nasistar á Vestfjörðum

Kristján Guðjónsson
Þriðjudaginn 16. febrúar 2016 22:30

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Heimsstyrjaldir á Íslandi virðast komnar í tísku sem aldrei fyrr og því vel til fundið að segja sanna sögu fjölskyldu á Vestfjörðum sem skyndilega flækist inn í hringiðu heimsmálanna.

Breskir hermenn koma á sjómannadaginn 1941 til að færa fjölskyldumeðlimi í fangaklefa, en málið vandast strax í næsta atriði þegar þessir sömu hermenn koma á sjómannadaginn 1940. Áhorfendur í salnum voru eitthvað farnir að ókyrrast, og ekki verður þetta auðveldara síðar í myndinni þegar handtakan á sér nú stað á sjómannadaginn 1942. Þó má lesa það úr samhengi myndarinnar að 1941 sé rétt svar.

Haldið er lengra aftur í tímann, þar sem íslenskur innflytjandi í Vesturálfu kynnist þýskri konu og flytja þau saman á Ísafjörð. Fleiri ættingjar hennar koma í kjölfarið, án þess að gruna að þjóðerni þeirra muni brátt leiða til vandræða þegar breskur her gengur á land. Þær hörmungar sem Þjóðverjar upplifðu í fyrra stríði eru tíundaðar, en hér velur leikstjóri af einhverjum ástæðum að sýna okkur myndefni frá loftárásinni á Dresden árið 1945, áður en hann bregður fram myndum af réttu stríði.

Maður sem er grunaður um að vera þýskur njósnari leitar síðan skjóls hjá þessum löndum sínum eftir að Bretarnir koma. Leikar æsast þegar orrustuskipinu Hood er sökkt rétt utan við strendur landsins. Bretar eru í hefndarhug og handtaka marga, án þess að ljóst sé að meintur njósnari hafi nokkuð getað njósnað fyrir vestan.
Sagan að er mörgu leyti heillandi aldarspegill, og sýnir hvernig heimskreppur, heimsstyrjaldir og vesturferðir gátu haft áhrif á eina litla fjölskyldu á Ísafirði á fyrri hluta aldarinnar. Hið stóra endurspeglast í hinu smáa og öfugt. Á sinn hátt er hún líka spæjarasaga, kvikmyndagerðarmaður reynir að finna út úr gömlum heimildum hvað raunverulega gerðist, og kemst á snoðir um fjölskylduríg, valdabaráttu um yfirráð yfir bakarí og talsverða stéttaskiptingu sem samt gat þrifist í svo litlum bæ. Þannig verður sagan mýflugumynd af mannlegu samfélagi. Gátan er ekki endilega leyst að lokum, en það er rannsóknin sjálf sem hér skiptir máli.

Þótt stríðsárin á Íslandi séu vissulega vel dokúmenteruð er endalaust hægt að finna meira efni um örlög einstaklinga á þessum afdrifaríku tímum og því vel til fundið að fjalla um tímabilið á meðan enn er hægt að tala við þá sem þá lifðu. En það er synd að nokkrar staðreyndavillur skuli draga annars ágæta heimildamynd niður, því auðvelt hefði verið að laga þær.

Röng útgáfa af gagnrýninni birtist á DV.is þann 12. febrúar. Beðist er velvirðingar á því.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Fókus
Fyrir 2 dögum

Ný rannsókn bendir til heilsufarsáhættu af húðflúrum – Blekið gerir ónæmiskerfinu engan greiða

Ný rannsókn bendir til heilsufarsáhættu af húðflúrum – Blekið gerir ónæmiskerfinu engan greiða
Fókus
Fyrir 2 dögum

Ánægð með að bróðir hennar sé líffræðilegur faðir sonarins

Ánægð með að bróðir hennar sé líffræðilegur faðir sonarins
Fókus
Fyrir 3 dögum

Líkaminn setti Önnu í skammarkrók – „Svo slæmt að ég komst ekki fram úr rúminu“

Líkaminn setti Önnu í skammarkrók – „Svo slæmt að ég komst ekki fram úr rúminu“
Fókus
Fyrir 3 dögum

„Ísfólkið hefur oft verið talað niður og kallaðar „húsmæðraklám““

„Ísfólkið hefur oft verið talað niður og kallaðar „húsmæðraklám““
Fókus
Fyrir 5 dögum

Kommentakerfi Jerusalem Post logar eftir Eurovision-ákvörðun Íslendinga

Kommentakerfi Jerusalem Post logar eftir Eurovision-ákvörðun Íslendinga
Fókus
Fyrir 5 dögum

Dagbjört deilir áhrifaríku ráði fyrir jólin en eflaust flestir ekki tilbúnir að taka því

Dagbjört deilir áhrifaríku ráði fyrir jólin en eflaust flestir ekki tilbúnir að taka því
Fókus
Fyrir 5 dögum

Einstaklega falleg íbúð til sölu á Hverfisgötu

Einstaklega falleg íbúð til sölu á Hverfisgötu
Fókus
Fyrir 6 dögum

Leikarinn hefur misst yfir 75 kíló – Þetta borðar hann til að viðhalda þyngdartapinu

Leikarinn hefur misst yfir 75 kíló – Þetta borðar hann til að viðhalda þyngdartapinu