„Þegar beitt er rökum af því tagi að sérfræðingarnir viti best hringja viðvörunarbjöllur. Þær hringja því hærra sem orðið sérfræðingur kemur oftar fyrir. Það er nefnilega siður að grípa í það hálmstrá þegar efnisrök þrýtur og ljóst er orðið að veifað sé röngu tré,“
segir Haraldur Ólafsson, veðurfræðingur og prófessor í raunvísindadeild Háskóla Íslands í grein á Vísi, sem er eins konar svar við grein Magnúsar Karls Magnússonar, prófessor í lyfja- og eiturefnafræði við Háskóla Íslands.
Magnús varaði á dögunum við hugsunarvillu sem einkenndi Covid-19 umræðuna; að þeir sem minnst vissu um málið teldu sig hinsvegar vita mest um málið og væru ansi háværir á internetinu. Í fræðunum heitir þetta Dunning Kruger áhrifin.
Þarna var Magnús í raun að segja þeim sem ekkert vit hefðu á málinu að hafa sig hæga, þar sem málatilbúnaður þeirra væri ekki að hjálpa til, heldur þvert á móti ýtti undir óvissu og ótta í samfélaginu, sem væri nægur fyrir.
Segir Haraldur það ekki samræmast hlutverki sérfræðinga að biðja fólk um að þegja, ef það er ekki sérfræðingar:
„Það er hlutverk sérfræðinga, ekki síst háskólamanna, að bregðast við ígrunduðum spurningum upplýstrar alþýðu með skýrum svörum, en ekki með því að biðja fólk að þegja vegna þess að það sé ekki sérfræðingar,“
segir Haraldur í grein sinni.
Haraldur segir hinsvegar að ýmsar áleitnar spurningar séu uppi um viðbrögð stjórnvalda vegna kórónuveirunnar:
„Þær lúta m.a. að því að stundum virðist vera misræmi milli mats heilbrigðisyfirvalda á Íslandi og erlendra sérfræðinga, á t.d. smithættu. Þá hafa heilbrigðisyfirvöld á Íslandi viljað ganga stutt í þá átt að skera á hugsanlegar smitleiðir, að sumu leyti styttra en í nágrannalöndunum, svo ekki sé talað um fjarlægari lönd á borð við Kína þar sem tekið var á málinu af festu með þeim árangri að útbreiðslan hefur verið stöðvuð og ekkert bólar á bakslagi. Gríðarfjölmennar sveitir á borð við Sjanghæ sluppu nánast algerlega. Eðlilega hljóta margir að spyrja hvers vegna sé ekki fylgt fordæmi þeirra sem bestum árangri hafa náð,“
spyr Haraldur.
