Grein sem Kristín Þorsteinsdóttir, fyrrverandi fréttamaður, skrifaði í Fréttablaðið fyrr í vikunni vakti nokkuð umtal. Ég hef áður vikið að henni hér á vefnum. Hún vísar til rannsóknar sérstaks saksóknara og segist eiga erfitt með að trúa að fólk með glæpahneigð sé fleira á Íslandi í öðrum löndum – að varla hafi fjöldi glæpamanna skyndilega margfaldast.
Ég held reyndar að Kristín sé vísvitandi að mikla þetta fyrir sér – embætti sérstaks saksóknara starfar tímabundið að rannsóknum á atburðum sem gerðust á stuttu tímabili. Þegar þeim er lokið verður væntanlega settur punktur við þessi mál – þá munum við vonandi eiga hér nothæfa stofnun sem rannsakar efnahagsbrot. Því hefur ekki áður verið til að dreifa.
En það er þetta með fjölgun glæpamannanna.
Það er alþekkt að í hópum getur komið upp það hugarfar að þeir séu æðri lögum og siðferði. Þetta er nokkuð sem getur stigmagnast á stuttum tíma. Ýmis dæmi eru þekkt um þetta í sögunni, misalvarleg, og það hefur sáralítið með glæpahneigð að gera, en meira með hóphugsun og sefjun – þá tilfinningu að menn séu á einhverjum stað þar sem lög, réttur og siðferði eigi ekki lengur við – slíkt sé til trafala og bara fyrir sauðsvartan, fyrirlitlegan almúgann.
Þá sem ferðast á apafarrýminu.