Umdeildasta ráðning í Hæstarétt fyrr og síðar er þegar Ólafur Börkur Þorvaldsson var settur þangað inn. Hann er náfrændi Davíðs Oddssonar, fyrrvarandi forsætisráðherra. Á sínum tíma voru uppi miklar efasemdir um hæfni hans, Ólafur var tekinn fram fyrir mun reynslumeiri og menntaðri lögfræðinga – sem höfðu líka lagt meira til málanna á fræðasviðinu.

Það er erfitt að líta öðruvísi á en að Ólafur hafi verið ráðinn á pólitískum forsendum og á forsendum frændhygli. Vegna þessa er staða Ólafs í Hæstarétti veik, traustið á honum er minna en ella.

Meðal þeirra sem hafa margsinnis tjáð sig um dómskerfið á Íslandi er Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands. Hann sagði til dæmis í áramótaávarpi 2010 – og nefndi þá hvernig ráðherrar hefðu ráðið dómara upp á eigin spýtur, með sínu huglæga mati.

„Styrking stjórnkerfis og ótvírætt sjálfstæði dómstóla og stofnana á vettvangi réttarfars og eftirlits eru forgangsmál við endurreisn Íslands.“

Og ennfremur:

„Það vita allir sem söguna þekkja að oft hefur hollustan við flokk ráðherrans verið mælikvarðinn sem mestu skipti; iðulega við hann stuðst nær alla tuttugustu öldina við val á sýslumönnum.

Stjórnkerfið, ráðuneyti og eftirlitsstofnanir, hafa líka liðið fyrir hið flokkslega mat við ráðningar og slík meinsemd veikti getu stofnana til að veita aðhald. Flokksskírteinið var í mörgum tilvikum mikilvægara en fagleg hæfni; vinátta eða vensl við ráðherra riðu baggamuninn. Þeirri skyldu að bera sannleikanum ávallt vitni í áheyrn valdhafanna var iðulega vikið til hliðar.

Þessi brotalöm í stjórnkerfi landsins er ekki ný af nálinni. Hún hefur fylgt okkur frá fyrstu árum Heimastjórnar; verið samofin stjórnmálabaráttu alls lýðveldistímans.“

Það vakti mikla athygli á föstudaginn að Ólafur Börkur vildi einn dómara í Hæstarétti sýkna Baldur Guðlaugsson, fyrrverandi ráðuneytisstjóra. Baldur er náinn vinur og samstarfsmaður Davíðs Odssonar til langs tíma.

Af sératkvæði Ólafs mátti ræða að hann taldi að ekkert brot hefði framið, en einnig að málatilbúnaðurinn hefði þannig að ekki væri rétt að dæma Baldur.

Nú má vel vera að Ólafur Börkur hafi efnisleg rök fyrir þessu – en í ljósi forsögunnar vekur sératkvæði hans samt athygli.