Stígamót, samtök gegn kynferðisofbeldi, hafa sent frá sér ársskýrslu sína fyrir árið 2022. Í tilkynningu frá samtökunum segir að starfsemi þeirra hafi farið vaxandi og á síðasta ári hafi tæplega þúsund manns sótt einstaklingsviðtöl, þar af voru 397 að koma í fyrsta sinn. Sjálfshjálparhópar fyrir konur jafnt sem karla voru starfræktir og aðstandendur brotaþola og gerenda hafi sótt ráðgjöf. Stígamót harma að nú er biðlisti í fyrsta viðtal en þrátt fyrir fjölgun ráðgjafa hefur ekki tekist að útrýma biðlistanum. Starfsemi Stígamóta er að miklu leyti fjármögnuð með styrkjum frá almenningi og segir í tilkynningunni að það geri samtökunum kleift að hjálpa þolendum kynferðisbrota að öðlast betri lífsgæði.

Samtökin hafa starfað í 33 ár og á þeim tíma hafa 10.636 einstaklingar leitað til þeirra eftir að brotið hefur verið á þeim kynferðislega. Segir í tilkynningunni að þeir sem beitt hafi þessa einstaklinga ofbeldi teljist vera 15.038 en séu væntanlega nokkuð færri þar sem einhverjir þeirra hafa beitt fleiri en einn einstakling ofbeldi.

Flestir þolendur leita til Stígamóta vegna afleiðinga nauðgunar eða nauðgunartilraunar, kynferðisofbeldis sem viðkomandi hefur orðið fyrir í barnæsku eða kynferðislegrar áreitni. Yfir helmingur brotaþola sem leita til Stígamóta voru beittir kynferðislegu ofbeldi fyrir 18 ára aldur.

Í tilkynningunni segir að afleiðingar ofbeldis séu alvarlegar. Meðal þeirra séu kvíði, skömm, depurð og léleg sjálfsmynd. Hætt sé við að brotaþolar leiti í sjálfskaðandi hegðun með til dæmis áfengis- og vímuefnaneyslu, þjáist af átröskun eða leiti í sjálfskaðandi kynlíf. Fæstir ofbeldismenn séu ókunnir brotaþolum en algengast sé að þeir séu vinir, kunningjar, maki eða aðrir fjölskyldumeðlimir. Flestir eru þeir á aldrinum 18-30 ára.

Ársskýrslur Stígamóta eru helsti vitnisburður um kynferðisbrot á Íslandi en þær innihalda upplýsingar frá brotaþolum um ofbeldi, afleiðingar þess og ofbeldismenn. Stígamót segjast nýta upplýsingarnar til að þrýsta á um úrbætur í málefnum brotaþola og berjast gegn ofbeldi í íslensku samfélagi.