Skortur á framboði fjölbýlis orsakar meiri áhuga á sérbýli
„Fasteignaverð á höfuðborgarsvæðinu hefur hækkað mikið á síðustu mánuðum. Til dæmis um 2,2% bæði í júní og júlí. Hækkun undanfarna tólf mánuði nam 12,4% í lok júlí.“
Þetta segir í frétt Hagsjár, hagfræðideildar Landsbankans. Þar er greint frá því að verð á fjölbýli hafi hækkað um 13,6% og sérbýli um 9,3%. Frá áramótum nemur hækkunin 8,3% en Hagfræðideild hafði spáð 9% hækkun íbúðaverðs milli áranna 2015 og 2016. Það blasir því við að hækkanir á fasteignamarkaði á árinu verði talsvert meiri en spár gerðu ráð fyrir.
„Verð á sérbýli hefur hækkað mun minna en á fjölbýli á undanförnum misserum. Sú staða virðist vera að breytast. Sé litið á hækkanir síðustu 6 mánaða sést að verð á fjölbýli og sérbýli hefur hækkað jafn mikið eða um 7,7%,“ segir í fréttinni
Lengi hefur verið rætt um að framboð á íbúðarhúsnæði í fjölbýli anni ekki eftirspurn og hafi sú staða átt þátt í mikilli verðhækkun fjölbýlis. Svo virðist sem skortur á framboði fjölbýlis hafi leitt til meiri áhuga og eftirspurnar eftir sérbýli sem aftur hafi áhrif á verð.
Margir horfa til baka til áranna 2004-2006 þegar rætt er um hækkun fasteignaverðs og er oft rætt um bólumyndun í því sambandi. Kaupmáttur jókst þannig um 1-2% á árunum 2004 og 2005 á meðan fasteignaverð hækkaði um 13% á árinu 2004 og 35% á árinu 2005.
Fasteignaverð hækkaði því verulega umfram kaupmátt og aðrar tengdar stærðir. Í slíku tilviki er klárlega um bólumyndun að ræða.
„Sé litið á þróun síðustu ára er greinilegt að hækkun húsnæðisverðs og kaupmáttar hefur fylgst betur að en var á tímabilinu 2004-2006. Á árinu 2014 hækkaði fasteignaverð um 8,5% á meðan kaupmáttur hækkaði um 3,7% og á árinu 2015 hækkaði verðið um 9,4% og kaupmátturinn um 5,5%.“
Sé litið til síðustu 12 mánaða hefur verðið hækkað um 12% og kaupmátturinn um 6%. Það er því mun minni munur á hækkun fasteignaverðs og kaupmáttar en var á árunum fyrir hrun.
Niðurstaða Hagsjár er því sú að það er, enn sem komið er, ekki ástæða til þess að hafa áhyggjur af því að fasteignabóla sé komin í gang með sama hætti og var á árunum 2004-2006.
