Fyrir kosningar mun forsætisráðherra einhverju sinni hafa talað um að nota sleggju til að ná verðbólgu niður.
Þegar Seðlabankinn ákvað á dögunum að halda stýrivöxtum óbreyttum fannst leiðtogum stjórnarandstöðuflokkanna sem þeir hefðu komist í feitt eftir þunnildi sumarmálþófsins.
Þeir hæddust að ríkisstjórninni og sögðu hana hafa notað gúmmísleggju.
Eru háðsglósurnar réttmætar? Eða eru þær framhald af þunnildispólitíkinni?
Á síðasta ári varð samdráttur í þjóðarbúskapnum. Pólitíska ábyrgðin á þeim umskiptum hvílir eðli máls samkvæmt á gömlu ríkisstjórninni.
Á þessu ári hefur hins vegar verið góður hagvöxtur. Það kann að skýra að einhverjum hluta lítið eitt meiri verðbólgu en ætlað var. Nýja ríkisstjórnin á ekki allan heiðurinn af þessum efnahagslega árangri. Að hluta liggja ræturnar í ákvörðunum, sem teknar voru fyrir áramót.
Af sjálfu leiðir að ábyrgðin á verðbólguáhrifum hagvaxtarins skiptist milli gömlu stjórnarinnar og þeirrar nýju.
Halli á fjárlögum getur líka verið sjálfstæð uppspretta verðbólgu. Í því samhengi er ekki unnt að horfa fram hjá því að fjárlög þessa árs voru samþykkt fyrir áramót.
Að svo miklu leyti sem gildandi fjárlög eru verðbólguvaldur liggur ábyrgðin alfarið hjá Sjálfstæðisflokki og Framsóknarflokki.
Nýja ríkisstjórnin ber á hinn bóginn fulla ábyrgð á fjármálaáætlun til fimm ára, sem tekur gildi um næstu áramót. Þar er gert ráð fyrir umtalsvert meira aðhaldi en fólst í fjármálaáætlun gömlu ríkisstjórnarinnar.
Í þessu ljósi gæti einhver sagt að gamla ríkisstjórnin bæri alla ábyrgð á hugsanlegum verðbólguáhrifum ríkisfjármálanna á þessum tímapunkti. En kannski er þó sanngjarnt að skipta ábyrgðinni jafnt.
Helsta efnisatriðið sem talsmenn stjórnarandstöðuflokkanna hafa nefnt sem orsök verðbólgunnar er sú staðhæfing þeirra að laun séu allt of há.
Nýja ríkisstjórnin hækkaði laun kennara fyrr á árinu í samræmi við gamalt loforð í eldri kjarasamningi, sem fyrri ríkisstjórnin hafði ítrekað svikið.
Ósennilegt er að þessi ákvörðun hafi haft teljandi verðbólguáhrif enn sem komið er. En ábyrgðin er vitaskuld nýju ríkisstjórnarinnar.
Að svo miklu leyti sem laun eru uppspretta þeirrar verðbólgu, sem við glímum við á þessu hausti, skrifast það fyrst og fremst á reikning kjarasamninga síðustu ára.
Í öllum þeim samningum sögðu atvinnurekendur þjóðinni að þeir hefðu samið innan þjóðhagslegra marka þótt sá bogi hafi verið spenntur til hins ítrasta í hvert sinn.
En gamla ríkisstjórnin taldi jafnan nauðsynlegt að bæta um betur í þríhliða samningum við aðila vinnumarkaðarins með auknum tilfærsluútgjöldum ríkissjóðs og umfangsmiklum skattalækkunum.
Þessi sérkennilega ríkisfjármálahagfræði jók hallann og kynti undir verðbólgu svo um munaði. Þótt nýja ríkisstjórnin þurfi að leysa vandann liggur ábyrgðin alfarið á herðum gömlu stjórnarinnar.
Fjármálaráðherra hefur réttilega bent á að óstöðugleiki á húsnæðismarkaði sé megin orsök þeirrar verðbólgu, sem við glímum við um þessar mundir.
Gamla ríkisstjórnin var líka þessarar skoðunar. Hún gaf út margar yfirlýsingar um umbætur. En þær skiluðu ekki nægjanlegum árangri. Vandinn er enn til staðar.
Það verður prófsteinn á nýju ríkisstjórnina hvernig hún tekst á við þetta verkefni. En húsnæðisverðbólgan í dag er sannarlega arfleifð gömlu stjórnarinnar.
Að öllu þessu virtu er rétt að skoða hvort málefnaleg innistæða hafi verið fyrir háðsglósunum um gúmmísleggjuna.
Hver dæmir fyrir sig. En í mínum huga er nær lagi að flokka þær sem sleggjudóma.
Þeir eru svo ávísun á áframhaldandi þunnildispólitík eins og í sumarmálþófinu.
