Um 70 prósent heimila landsins hefur orðið fyrir miklum fjárhagslegum áhrifum vegna verðbólgu og vaxtahækkana. Þetta kemur fram í nýrri könnun Maskínu, sem gerð var fyrir Viðreisn, og sýnir slæma stöðu heimilanna.
Verðbólga og háir vextir hafa mikil eða mjög mikil áhrif á heimilisbókhaldið hjá 70 prósent þjóðarinnar. Aðeins 15 prósent segja að vextir og verðbólga hafi lítil áhrif. Í tilkynningu frá Viðreisn segir að könnunin staðfesti tilfinningu fjölda fólks og fullyrðingar Viðreisnar um að staða heimilanna hafi versnað undir stjórn þessarar ríkisstjórnar. „Það er forgangsmál Viðreisnar að skapa svigrúm fyrir vaxtalækkanir. Strax. Það er stærsta hagsmunamál þjóðarinnar, svo að hægt sé að lækka vexti og heimilin í landinu geti notið hagvaxtar og stöðugleika.“
„Við höfum fundið mjög sterkt fyrir því að heimilin og fyrirtækin eru að róa mjög þungan róður þessa dagana. Viðreisn skynjar það ákall sem er til okkar stjórnmálamanna, að standa undir þeirri ábyrgð að koma böndum á verðbólguna, svo að hægt sé að lækka hér vexti. Það er mesta kjarabót heimilanna. Nýjustu spár benda til að það við náum ekki verðbólgumarkmiði fyrr en árið 2026. Það er óásættanleg staða,“ segir Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar.
Viðreisn segir ríkisstjórnina ekki vera í nokkrum tengslum við almenning í þessu máli. Fyrir vikið séu engin merki þess í nýrri fjármálaáætlun að ríkisstjórnin muni taka á verðbólgunni svo vextir geti lækkað.
„Í umræðu á þingi um vantraust í gær hélt forsætisráðherra því fram að lífskjör Íslendinga væru betri en það sem við sjáum á Norðurlöndunum. Það sama kynnti fjármálaráðherra við kynningu á fjármálaáætlun sl. þriðjudag, þar sem hann hélt því fram að kaupmáttur launa hafi aukist hér mun meira en í nágrannalöndunum. Þetta er leikur ríkisstjórnarinnar að tölum, með því að miða við ástandið sem hér var í kjölfar djúprar dýfu bankahrunsins og með því að taka m.a. út húsnæðiskostnað. Viðreisn veit að veruleikinn sem íslenskar fjölskyldur finna á eigin skinni er allt annar. Þær eru ekki að finna þetta mikla góðæri í heimilisbókhaldinu. Það kemur vel fram í þessari könnun.“
Fram kemur að útlán heimilanna hafa aldrei verið hærri, samkvæmt tölum Seðlabankans og vaxtagjöld heimila vegna yfirdráttar ekki verið meiri síðan í hruni. En yfirdráttur er ekkert annað en dulin vanskil samkvæmt umboðsmanni skuldara.
Samkvæmt niðurstöðum Maskínu er það unga fólkið og millitekjuhópurinn sem taka á sig mesta höggið vegna hækkandi vaxta og aukinnar verðbólgu. Viðreisn spyr, hvaða varanlegu aðgerðir ætlar þessi ríkisstjórn að fara í strax, til þess að taka á verðbólgu, sem er hér meiri og hefur verið lengur en í nágrannaríkjum okkar? Hvenær ætlar þessi ríkisstjórn að taka einhver skref til að koma hér á þeim stöðugleika sem þjóðin á rétt á?
