Björn Leví Gunnarsson, þingmaður Pírata, hefur löngum verið þekktur fyrir að gagnrýna ýmsa hluti sem eiga sér stað á Alþingi. Í pistli sínum sem birtist í Morgunblaðinu í dag talar hann um Þingvallanefnd sem dæmi um stórt vandamál sem Alþingi glímir við.

„Í maí í fyrra spurði ég formann Þing­valla­nefnd­ar, þegar mælt var fyr­ir breyt­ingu á lög­um um þjóðgarðinn á Þing­völl­um, hvort það væri ekki rétt­ara að þau stjórnsýslu­legu verk­efni sem Þing­valla­nefnd var gert að sinna ættu ekki heima hjá fram­kvæmda­vald­inu,“ segir Björn í pistlinum. „Sér­stak­lega vegna þess að ef einhver álita­mál kæmu upp og umhverf­is- og sam­göngu­nefnd (USN) þyrfti að sinna eft­ir­lits­hlut­verki sínu gagn­vart þeim mál­um.“

Björn segir að það myndi þýða að bæði formaður og varaformaður Þingvallanefndar þyrftu að fara úr sæt­um sín­um sem nefnd­ar­menn umhverfis- og samgöngunefndar og setj­ast í yfirheyrslusæt­in fyr­ir fram­an nefnd­ina. „Ekki nóg með það þá þyrftu Karl Gauti Hjalta­son, Hanna Katrín Friðriks­son og Lín­eik Anna Sæv­ars­dótt­ir einnig að gera slíkt hið sama,“ segir Björn en þeir sem sætu eftir í umhverfis- og samgöngunefnd til að spyrja nefnd­ar­menn Þing­valla­nefnd­ar spurninga væru Bergþór Ólason, Jón Gunn­ars­son, Guðjón S. Brjáns­son, Kol­beinn Ótt­ars­son Proppé og Björn sjálfur.

„Fimm nefnd­ar­menn USN (meiri­hlut­inn) yrðu gest­ir og fimm, ásamt áheyrn­ar­full­trúa, væru eft­ir í eft­ir­lits­hlut­verki. Vænt­an­lega kæmu vara­menn inn í USN, en það er vand­séð hvernig nokk­ur ætl­ar að spyrja gagn­rýn­inna og nauðsyn­legra spurn­inga. Nema ég auðvitað, það er eng­inn Pírati í Þing­valla­nefnd. Eng­in spurn­ing um tengsl sem þvæl­ast þar fyr­ir.“

„Við höld­um að það sé bara eðli­legt“

Björn segir þessa nefnd samt bara vera dæmi um stærra vandamál sem Alþingi glím­ir við í eft­ir­lits­hlut­verki sínu. „Því það er hefð að meiri­hluti þings­ins slái sam­an í að eigna sér fram­kvæmda­valdið, og sé því allt á einni hendi; fram­kvæmda­valdið, lög­gjaf­ar­valdið, fjár­veit­ing­ar­valdið og eft­ir­lits­hlut­verkið með framkvæmdavaldinu.“

Hann segir það hafa sýnt sig aft­ur og aft­ur að hlut­verk meiri­hlut­ans á þingi sé ekki að veita aðhald og eft­ir­lit með fram­kvæmda­vald­inu held­ur að þvæl­ast fyr­ir því eft­ir­liti. Sem dæmi um hvernig það er gert nefnir hann ýmsa hluti. „Gera lítið úr mis­tök­um eða af­glöp­um ráðherra, bera fyr­ir sig stjórn­ar­sam­starf um­fram lög­brot eða að halda vernd­ar­hendi yfir hags­muna­tengsl­um.“ Hann segir jafn skýrt dæmi um brot á skipt­ingu rík­is­valds­ins og sést í hinni litlu Þing­valla­nefnd vera til í miklu stærri út­gáfu í gervöllu þing­inu. „Við erum bara orðin svo vön því fyr­ir­komu­lagi að við höld­um að það sé bara eðli­legt.“

„Af hverju fær slíkt rugl að viðgang­ast á Alþingi?“

Björn veltir því fyrir sér hvað  yrði sagt ef Lands­rétt­ar­dóm­ari myndi allt í einu standa upp í miðju rétt­ar­haldi og bera vitni fyr­ir hönd ann­ars málsaðilans. „Eða ef lögmaður sama málsaðila myndi hringja í dóm­ara að loknu þing­haldi og hjálpa til við að skrifa dómsorðið?“

Hann segir slíkt vera fás­innu og rugl. „Af hverju fær slíkt rugl að viðgang­ast á Alþingi? Það er ekk­ert eðli­legt við að Alþingi starfi sem varn­ar­stofn­un fram­kvæmda­valds­ins sem sér ekk­ert illt, heyr­ir ekk­ert illt og seg­ir ekk­ert illt.“