fbpx
Þriðjudagur 01.júlí 2025
Eyjan

Ekki skandínavískir kjarasamningar – plástraður verðbólgudraugur

Egill Helgason
Laugardaginn 11. janúar 2014 12:47

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Tveir af hinum frábæru pistlahöfundum á Eyjunni færa okkur heim nöturleg sannindi á þessum laugardegi.

Það er í fyrsta lagi Stefán Ólafsson sem hrekur lið fyrir lið þá dellu að hér hafi menn verið að gera kjarasamninga að skandínavískri fyrirmynd. Því fer öldungis fjarri eins og Stefán sýnir:

Skandínavar hafa mun hærri laun en Íslendingar

Skandínavar vinna mun skemmri vinnutíma en Íslendingar

Kaupmáttur Skandínava lækkaði ekki um 20% í fjármálakreppunni eins og gerðist á Íslandi

Skandínavar þurfa því ekki að vinna upp mikið kaupmáttartap eins og við

Skandínavar semja gjarnan um hóflegar kauphækkanir, enda ásættanlegt í því kjarasamhengi sem þeir búa við

Kaup í Skandinavíu hækkar þó almennt um 2% umfram verðlag á ári hverju

Skandínavar búa við stöðugri gjaldmiðla en Íslendingar, sem skapar mun meiri stöðugleika og minni verðbólguþrýsting

Skandínavar þurfa ekki að rýra kaupmátt til að ná stöðugleika. Þeir hafa alvöru gjaldmiðil og festu í stjórnsýslu sem því skilar.

Stefán segir að í raun sé það áróður að halda því fram að þessir kjarasamningar séu sérstaklega skandinavískir.

Í þessu samhengi verður varla framhjá því horft, að allt þetta tal um að það sé sérstaklega skandínavískt að semja um kaupmáttarrýrnun er einfaldlega áróður og ósannindi – í besta falli misskilningur.

Skandínavar leggja ábyrgðina á stöðugleika ekki einhliða á launþega. Þeir þvinga því ekki fram kaupmáttarskerðingar til að ná fram stöðugleika. Þeir fara aðrar leiðir til þess.

Í öðru lagi er það Andri Geir Arinbjarnarson sem fjallar um hvernig barist er gegn verðbólgudraugnum með plástrum, eins og hann orðar það. Eins og bent hefur verið á hér á síðunni er þarna á ferðinni aðferðir sem hafa áður verið notaðar og reyndust duga heldur skammt. Þetta er nefnilega endurtekið efni. Andri skrifar:

„Nú reyna menn á nýrri öld og ætla að koma að draugnum sofandi þar sem hann mókir eftir 10% hækkunn krónunnar gagnvart dollara á síðasta ári. En þó gjaldeyrishöft hefti aðgang að fóðri fyrir verðbólguna nærist hún á fleiru. Vextir fara hækkandi og skuldug fyrirtæki þurfa peninga til að borga okurlán í íslenskum krónum. Þá peninga sækja þau til almennings með því að hækka verð, þetta má kalla skuldaverðbólgu. Og svo er yfirleitt stærsti hluti verðhækkana fólginn í húsnæði. Fasteignir og leiguverð hækkar í skjóli hafta. Þannig eru höftin tvíbennt sverð, draga úr og kynda verðbólguna á sama tíma.

Traust til stjórnmálamanna og samstaða sveipuð auglýsingaskrumi eru veikir plástrar. Í besta falli er þetta skammtímalausn sem reddar málum fram yfir sveitarstjórnarkosningar. Vandamálið er sem fyrr algjört vantraust á íslensku krónunni.

Það er aðeins ein langtímalausn til á þeim vanda og hún felst í nýjum alþjóðlegum gjaldmiðli.“

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Pennar

Mest lesið

Nýlegt

EyjanFastir pennar
Fyrir 5 dögum

Svarthöfði skrifar: Nytsamlegir sakleysingjar þjóna hagsmunum ríkustu fjölskyldna landsins og fá brauðmola að launum

Svarthöfði skrifar: Nytsamlegir sakleysingjar þjóna hagsmunum ríkustu fjölskyldna landsins og fá brauðmola að launum
Eyjan
Fyrir 5 dögum

Þorbjörg Sigríður: Ríkisstjórnin klárar stóru málin – fólk kann að meta breytingarnar sem fylgja stjórninni

Þorbjörg Sigríður: Ríkisstjórnin klárar stóru málin – fólk kann að meta breytingarnar sem fylgja stjórninni
Eyjan
Fyrir 6 dögum

Ingu blöskraði – „Er hann að segja að kvótakóngarnir eigi sjávarauðlindina??“

Ingu blöskraði – „Er hann að segja að kvótakóngarnir eigi sjávarauðlindina??“
Eyjan
Fyrir 6 dögum

Tillaga um lækkun fasteignagjalda í Reykjavík óábyrg og ótímabær

Tillaga um lækkun fasteignagjalda í Reykjavík óábyrg og ótímabær