Fyrir nokkrum vikum fóru Íslendingar allt í einu að sjá auglýsingar frá nýjum netverslunarrisa. Margir voru óvissir um hvort þessu fyrirtæki væri treystandi þar sem þeim þótti verðið of gott til að vera satt. Sumir settu inn spurningar í Facebook-hópa á borð við Verslun á netinu og báru aðrir meðlimir fyrirtækinu ekki góða söguna. Hins vegar er aðeins lítið brot af neytendum í slíkum Facebook-hópum og því ekki margir meðvitaðir um málið.
Helga Sigrún Harðardóttir, framkvæmdarstjóri Staðlaráðs Íslands, vekur athygli á þessu í nýjum pistli á Vísi.
„Kannast lesendur við að hafa pantað sér eitthvað á netinu á svaka góðu verði en uppgötva svo að díllinn var kannski frekar súr af því varan virkar ekki eins og búið var að lofa eða er af öðrum gæðum en búast mátti við?“ segir hún.
„Eftirlitsstofnanir um alla Evrópu vara nú við nýjum netverslunarrisa sem auglýsir ógrynnin öll þessa dagana. Þessi netverslun er þekkt fyrir að selja ekki bara eftirlíkingar af þekktum vörum (eins og flækjupúðanum hennar Ragnheiðar Aspar) heldur vörur sem geta beinlínis verið skaðlegar, hættulegar og virka mögulega ekki eins og þær eiga að virka.“
Helga Sigrún nefnir ekki fyrirtækið á nafn en ljóst má vera að hún er að tala um Temu, þar sem Evrópusambandið birti á dögunum fréttatilkynningu um Temu og hægt er að finna eftirlíkingu af flækjupúða Ragnheiðar Aspar á vef verslunarinnar.
„Í Evrópu má ekki markaðssetja vöru nema hún sé örugg. Til að tryggja öryggið hafa staðlar verið skrifaðir af bestu sérfræðingum og Evrópusambandið vísar síðan til þeirra í sínu regluverki. Ef framleiðandi uppfyllir kröfur staðlanna um framleiðslu, prófanir, efnisnotkun, virkni, öryggi og umhverfisvernd má markaðssetja hana því þá hún er búin að fara í gegnum nálaraugað sem við höfum sett okkur um örugga vöru. Þegar varan hefur svo verið markaðssett tekur við opinber markaðsgæsla þar sem eftirlitsstofnanir hafa það hlutverk að ganga úr skugga um að allt sé með felldu og varan er innkölluð ef svo er ekki. Þannig hafa staðlar orðið órjúfanlegur þáttur gæðainnviða og neytendaverndar,“ segir Helga Sigrún.
Helga Sigrún segir að það geti verið erfitt og flókið fyrir neytendur að finna út úr þessu fyrir fram. „Það þarf þó ekki alltaf að kunna geimverkfræði til að gera smá athugun sem getur forðað okkur frá veseni. ESB gerir kröfur um að mjög margar vörur þurfi að CE merkja. Merkið er yfirlýsing framleiðanda um að varan uppfylli lágmarkskröfur sem gerðar eru í Evrópu, okkur til varnar. Til að hver sem er geti ekki selt okkur lélegt og hættulegt drasl. Það á við um leikföng, vélar, byggingarvörur, persónuhlífar, raftæki, lækningatæki og reyndar mjög margt fleira. Þannig tryggja þúsundir staðla öryggi okkar, heilsu og neytendavernd á hverjum degi,“ segir hún og hvetur neytendur til að vera vakandi.
„Það að kíkja eftir CE merkinu og að eiga viðskipti með vörumerki sem við getum treyst er góð byrjun á farsælum viðskiptum. Þá á vel við hið fornkveðna að ef vara er mikið ódýrari en sambærileg vara þá er hún líklega ekki af sömu gæðum og getur verið hættuleg eða framleidd af börnum sem hneppt hafa verið í þrældóm. Stöðluð þægindi af netverslun einfalda líf okkar mikið en góðir dílar geta verið snöggir að súrna.“
