fbpx
Laugardagur 27.apríl 2024
Fókus

Nærmynd: Hildur Guðnadóttir – Hætti að vera puntudúkka sjö ára

Auður Ösp
Sunnudaginn 19. janúar 2020 11:00

Sigurvegari Hildur hampar Golden Globe-styttunni. Mynd: Getty Images

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Nafn Hildar Guðnadóttur er á allra vörum þessa dagana eftir að hún tók við Golden Globe-verðlaunum í flokki tónlistar og hlaut Óskarstilnefningu með einungis nokkurra daga millibili. Frægðarsól hennar hefur risið hratt undanfarin misseri og kvikmyndarisar í Hollywood bíða í röðum. En hver er þessi glaðværa 37 ára kona, sem hefur skotist upp á stjörnuhimininn vestan hafs? DV bregður hér upp nærmynd af Hildi.

Madonna var átrúnaðargoð

Hildur Guðnadóttir er fædd í Reykjavík árið 1982, dóttir Guðna Franzsonar, tónskálds, klarínettuleikara og kennara og Ingveldar Guðrúnar Ólafsdóttur óperusöngkonu. Bræður Hildar eru þeir Gunnar Örn Tynes og Þórarinn Guðnason, sem einnig hafa látið að sér kveða í íslensku tónlistarlífi, Gunnar með hljómsveitinni múm og Þórarinn með Agent Fresco.

Í samtali við Fréttablaðið í febrúar 2014 minntist Hildur þess að hennar fyrsta minning hafi verið „að sitja úti í bakgarði í Amsterdam og tala við snigla“.  Þá kom einnig fram að hetjur hennar í æsku voru þrjár: ömmur hennar  og poppdrottningin Madonna. Sjö ára gömul byrjaði Hildur að læra á selló í Tónlistarskóla Reykjavíkur. Hún fór snemma að syngja í kór og síðan söng hún með móður sinni heima og síðar á Fjörukránni þar sem móðir hennar söng reglulega.

„En fyrstu skráðu heimildir um mig að syngja eru með Sinfóníuhljómsveit Íslands. Ég var í kór Öldutúnsskóla og söng einsöng í Bjart er yfir Betlehem,“ sagði Hildur í viðtali við Morgunblaðið árið 2005.

Hildur sagði að tónlistin hefði alltaf verið eðlilegur hluti í lífi hennar.

Þessi ljósmynd var tekin af Hildi þegar hún var 15 ára gömul og tjáði sig um jafnréttismál í tímaritinu Vera. Ljósmynd/Tímarit.is

„Ég var alltaf að flækjast með mömmu þegar hún var að fara í söngtíma og mér fannst alltaf eðlilegt að syngja, þótt mig hafi ekki langað til að læra það.“

Þá sagði hún í samtali við Grapevine árið 2018 að móðir sín hefði fundið það á sér þegar hún gekk með hana að hún ætti eftir að verða sellóleikari.„Ég held ég hafi verið erfitt fóstur. Hún átti erfitt þegar hún var ólétt að mér. Hún var viss um að barnið sem hún bæri undir belti ætti að heita Hildur, sem þýðir „stríð“, og léki á selló. Þannig að þegar kom að því að velja hljóðfæri bauð hún mér sellóið.“

Jafnréttissinni

Hildur gekk í Öldutúnsskóla í Hafnarfirði. Svo virðist sem jafnréttisbaráttan, og staða kvenna í tónlist, hafi snemma verið henni hugleikin. Í viðtali við tímaritið Veru í febrúar 1998 ræddi hún um gamaldags ímynd kvenna og kröfur samfélagsins.

„Ætli ég hafi ekki hætt að vera puntudúkka þegar ég var 7 ára gömul. Þá sneri ég baki við bleikum krúsídúllum og Barbí og fékk önnur áhugamál. Af hverju veit ég ekki. Ætli maður hafi ekki bara verið að uppgötva heiminn betur og séð að hann einskorðast ekki við háfætta, Ijóshærða dúkku með blá augu.“

Á öðrum stað sagði Hildur: „Auðvitað er eðlilegt að huga að útlitinu en því miður finnst mér stelpur oft ganga einum of langt. Það er með ólíkindum hvað þær geta verið uppteknar af ytra útliti. Rassinn er svona, lærin ómöguleg og heilmiklar vangaveltur eru um það hvort hafa eigi hátt eða lágt tagl þann daginn. Mér finnst strákar ekki í þessum endalausu útlitspælingum.“

Woofer

Árið 1997 stofnaði Hildur hljómsveitina Woofer ásamt þremur piltum úr Hafnarfirði. Hildur var forsprakki og söngkona sveitarinnar og samdi tónlistina. Sveitin tók síðan þátt í Músíktilraunum Tónabæjar og í kjölfarið kom út smáskífa með sveitinni. Lag af þeirri skífu náði hylli í útvarpi og í júlí 1997 birtist gagnrýni í Morgunblaðinu þar sem fram kom að hér væri „framtíðarsveit á ferð“  og að Hildur væri framtíðarsöngkona sem færi „hreinlega á kostum“.

Hildur vakti athygli sem forsprakki sveitarinnar Woofer og var kölluð „framtíðarsöngkona“. Ljósmynd/Tímarit.is

19 ára gömul leitaði Hildur til Reykjavíkurborgar með hugmynd að fimm manna hjómsveit sem myndi spila tónlist fyrir gangandi vegfarendur í borginni yfir sumartímann. Úr varð Tónaflokkurinn, þar sem Hildur spilaði á selló en aðrir meðlimir sveitarinnar voru einnig um tvítugt og áttu tónlistarnám að baki.

„Ef maður ætlar að gera tónlist verður maður að gera allt sjálfur,“ sagði Hildur í samtali við Morgunblaðið á sínum tíma en henni hafði lengi fundist að það vantaði  tónlistarlíf á göturnar í borginni. Þá fannst henni „sorglega fáar stelpur vera í tónlist“.

„Hugmyndin er eiginlega bara sprellitónlist fyrir alla. Það er rosalega skemmtilegt að spila tónlist fyrir alla,“ sagði Hildur.  Á öðrum stað sagði hún:

„Íslenska minnimáttarkenndin er svolítið að hverfa úr tónlistargeiranum. Það finnst engum knýjandi lengur að meikaða úti. Í dag eru Íslendingar alveg þátttakendur í alþjóðlegu senunni án þess að þeir séu heimsfrægir. Og samt koma ennþá fréttir, þegar tónlistarfólk fer til útlanda, sem segja það á barmi heimsfrægðar. Það finnst mér svolítið fyndið.“

Um aldamótin söng Hildur og spilaði með hljómsveitinni Rúnk ásamt fleirum og gaf sveitin út eina plötu, Ghengi Dahls, sem kom út árið 2002.

Hún lauk síðan námi við nýmiðlabraut Listaháskóla Íslands vorið 2005, en hún var fyrsti nemandi skólans sem útskrifast af þeirri braut. Hún var þá 23 ára gömul. Útskriftarverkefni  hennar bar nafnið Merry Go Round, en um var að ræða svokallaða hljómklukku. Hildur velti upp spurningum um tíma og tímaleysi með verkinu, sem var mjög viðamikið, en það var flutt af 14 færanlegum hljóðfæraleikurum í stórri hljóðmynd.

„Af því að þetta eru ekki venjulegir tónleikar fannst mér ekki við hæfi að kalla þetta það. Þetta er frekar í ætt við gjörning. Það sem ég er að gera í þessari hljómklukku er að setja upp hvernig ég sé tíma, hvernig tími er skipulagður og hvernig fólk lifir í tíma,“ sagði Hildur í samtali við Morgunblaðið á sínum tíma.

Í viðtali við Fréttablaðið um svipað leyti sagðist hún ætla að „ákveða sem minnst og elta forlögin“ þegar hún var spurð um framtíðarplönin. Sumarið eftir útskrift starfaði hún sem tæknimaður á Ríkisútvarpinu.

Á þessum tima var Hildur þegar farin að semja tónlist fyrir leikhús og kvikmyndir  og starfa með tónlistarmönnum úr ýmsum áttum. Hún var meðal annars í hljómsveit Sigríðar Níelsdóttur og í stórsveit Nick Nolte, sem hitaði upp fyrir bandarísku hljómsveitina Animal Collective á tónleikaferð hennar um Bandaríkin.

Hildur var fyrst allra til að úrskrifast af nýmiðlabraut LHÍ, 23 gömul. Ljósmynd/Tímarit.is

Draumur um Balí

Árið 2006 kom fyrsta sólóplata Hildar út hjá 12 tónum, þar sem hún spilaði á öll hljóðfærin sjálf ásamt því að taka upp og semja tónlistina.

„Diskurinn heitir Mount A og er nafnið eiginlega tilkomið af því að ég byrjaði að taka upp plötuna í New York á stað sem heitir Mount Vernon,“ sagði Hildur í samtali við Blaðið í október 2006. „Ferlið var nefnilega eins og að klífa fjall og koma niður aftur þannig að mér fannst þetta mjög viðeigandi.“

Þá sagðist Hildur ómögulega geta gert upp á milli ákveðinna tónlistarmanna en sagðist undanfarið hafa hlustað mikið á tónlist frá Balí, sem henni þætti æðisleg. Sagðist hún vera heilluð af viðhorfi íbúa Balí til tónlistar. Hún sagði að Balí væri draumastaður sinn til tónlistariðkunar.

„Ég myndi vilja spila þar í heimahúsi með innfæddum. Það er æðisleg tónlistarhefð þarna og falleg stemning þar sem fólk kemur saman og spilar í marga klukkutíma samfleytt, í öllum þorpum og úti um allt og allir eru velkomnir með.“

Hildur sagði jafnframt að það væri lúxusaðstaða að geta spilað og lifað á tónlistinni. Þetta er auðvitað ótrúlegt hark oft og ekki stöðugt og kósý starf en ef vel tekst til og maður á vel heppnaða tónleika þá er þetta ótrúlega gefandi staða að vera í.“

Hún sagðist aldrei hafa hugsað út í annað ævistarf en tónlistina. „Ætli ég segi ekki bara flugmaður eða bakari. Mér finnst þetta alltaf svolítið fyndin spurning og eins ef ég er spurð út í önnur áhugamál. Það snýst einhvern veginn allt um tónlistina hjá mér. En ef ég ætti að nefna eitthvað annað sem ég hef áhuga á þá eru það bækur. Ég les mikið og finnst alltaf gaman að lesa góðan krimma og svo er Murikami í miklu uppáhaldi hjá mér.“

Sama ár ræddi Hildur við Morgunblaðið, en hún var þá að fylgja plötuni eftir og var á fullu í tónleikahaldi víða um heim með hinum ýmsu listamönnum. Hildur sagði að allir dagar hjá henni snerust í kringum tónlist. Aðspurð um hvað hún gerði í frístundum svaraði Hildur að hún ætti alltaf í vandræðum með að svara þeirri spurningu, enda ætti hún eiginlega engin áhugamál fyrir utan tónlistina.

„Mér finnst gaman að baka brauð. Það er mín jarðtenging. Svo er ég farin að gera svolítið meira af því að elda heima hjá mér í Svíþjóð. Ég les líka töluvert. Annars reyni ég helst að taka því rólega þegar ég er ekki á spani. Þegar maður lifir erilsömu lífi er mikilvægt að hvíla sig og safna kröftum inn á milli.“

Þá kom meðal annars  fram að uppáhaldsdagur Hildar væri sunnudagur „þar sem það er svo mikil ró yfir honum“ og að uppáhaldsmaturinn hennar væri „rjúpan hennar mömmu á jólunum“. Þá sagði hún að sund væri hennar uppáhaldsheilsurækt og bestu sundstaðirnir væru að hennar mati á Íslandi.

Elskar Berlín

Hildur fluttist búferlum til Berlínar árið 2007 en hún kynntist borginni fyrst árið 2003 þegar hún var skiptinemi í UdK, Listaháskóla Berlínar.

„Ég varð strax ástfangin af borginni og hef verið það meira og minna síðan. Það eru ótalmargar ástæður fyrir því að mér líður vel í Berlín. Hún er mjög róleg, og þar er mikið olnbogarými. Þar er mjög auðvelt að hverfa og það hentar mér rosalega vel af því ég þarf mikið rými til að vera ein með hugsunum mínum,“  sagði Hildur í samtali við Fréttablaðið árið 2010. Hún bætti því við að þó að Ísland væri æðislegt land þá hefði landið sína kosti og galla. Helsti ókosturinn væri sá að landið væri lítið og takmarkað. „Stemningin verður oft mjög heimilisleg og skemmtileg og það sem er svo æðislegt er að það hjálpast allir einhvern veginn að. Þannig að það er mjög sérstakt ef maður miðar við það sem tíðkast erlendis. Fólk stendur saman en úti eru miklu fleiri og ekki þessi samheldni.“

Í viðtali við Blaðið árið 2006 sagðist Hildur halda mikið upp á tónlist frá Balí og að hana dreymdi um að heimsækja eyjuna. Ljósmynd/Tímarit.is

Árið 2009 var Hildur orðin vel þekkt í alþjóðlegu samfélagi framsækinna tónlistarmanna og gaf út sína aðra plötu, Without sinking. Hún var þá komin á samning hjá útgáfunni Touch, sem meðal annars gaf út tónlist Jóhanns Jóhannssonar heitins á erlendri grundu. Plötuna vann Hildur einmitt með Jóhanni Jóhannssyni, ásamt Skúla Sverrissyni og svo föður sínum, Guðna Franzsyni, og var hún tilnefnd til Íslensku tónlistarverðlaunanna sem besti flytjandinn og fyrir plötu ársins.

Ári seinna, í desember 2010, kom fram í grein Mogunblaðsins að Hildur væri  „rísandi stjarna sem væri að slá í gegn á alþjóðavettvangi“,en hún hafði þá verið fengin til að semja tónlist við uppsetningu Þjóðleikhússins á verkinu Lér konungur. Þriðja plata Hildar, Leyfðu ljósinu, kom síðan út árið 2012.

Tónlistarsystir Jóhanns Jóhannssonar

Hildur og unnusti hennar, Sam Slater, eignuðust son sinn, Kára, árið 2012. Árið 2014 var Hildur orðin töluvert eftirsótt í heimi kvikmyndagerðar, auk þess sem hún hélt áfram að spila tónlist víðs vegar um Evrópu og einnig í Bandaríkjunum.

Í viðtali við Morgunblaðið sama ár kom fram að margra ára samstarf hennar og Jóhanns Jóhannssonar hefði leitt til þess að Hildur fór að vekja eftirtekt í heimi kvikmyndatónlistarinnar.

„Ég hafði svo sem ekki ætlað mér neitt sérstaklega út í kvikmyndatónlist en það hefur einhvern veginn bara æxlast þannig síðustu ár að ég hef unnið mikið í kvikmyndum. Fólk hefur oft haft á því orð að tónlistin mín sé mjög myndræn og henti þess vegna vel í kvikmyndir. Svo er minn helsti samstarfsmaður og tónlistarbróðir, Jóhann Jóhannsson, búinn að vera á rosalegu flugi í kvikmyndatónlist.“

„Við höfum unnið mjög náið saman síðasta áratug svo ég hef að miklu leyti leiðst út í þetta með honum. Við komum yfirleitt að flestum verkefnum hvort annars að einhverju leyti. Annars hef ég mjög gaman af því að vinna í kvikmyndum en ég er samt að passa mig aðeins að festast ekki alfarið í því.“

Hún sagði á öðrum stað: „Sjálf er ég t.d. þannig að ég er vakin og sofin yfir því sem ég geri. Mig dreymir yfirleitt alltaf það sem ég hef verið að vinna að yfir daginn. Ég sofna með tónlistina á lúppu í hausnum og er svo yfirleitt í upptökum eða að spila á tónleikum í draumum.“

Í október sama ár ræddi Fréttablaðið við Hildi í tilefni þess að hún hafði verið tilnefnd til Tónlistarverðlauna Norðurlandaráðs fyrir tónverkið Undir tekur yfir. Hildur sagði þá frá óhugnanlegri lífsreynslu, sem seinna varð innblástur að umræddu verki.

„Sumarið 2012 varð ég fyrir þeirri lífsreynslu að missa meðvitund. Ég missti reyndar ekki neitt, því það sem gerðist í rauninni var að það urðu eins konar meðvitundarskipti og undirmeðvitundin tók völdin af þeirri vitund sem yfirleitt ræður ferðinni.“

Heiðarleg og hugrökk

Árið 2016 hlaut Hildur  menningarverðlaun DV 2016 í flokki tónlistar.

„Hildur er heiðarlegur, hug­rakkur og leitandi tónlistarmaður sem fann snemma sína rödd, íhug­ula og djúpa. Sú rödd hefur fengið að halda áfram að þroskast og vaxa með hverri nýrri áskorun sem tónlistar­konan tekst á við“ kom fram í umsögn dómnefndar.

Það sama ár hlaut Hildur, ásamt þeim Jóhanni Jóhannssyni og Rutger Hoedemækers, Edduverðlaunin fyrir tónlistina í sjónvarpsþáttaröðinni Ófærð. Árið 2017 vann Hildur síðan Edduverðlaunin fyrir tónlist sína í kvikmyndinni Eiðurinn.

Hildur vann  náið með Jóhanni Jóhannssyni allt þar til hann féll frá í febrúar 2018, en eitt af þeirra síðustu verkefnum saman var kvikmyndin Mary Magdalene. Saman unnu þau að gerð tónlistar í myndum á borð við Prisoners, Sicario og Arrival. Þá sá hún um tónlistina í framhaldsmyndinni Sicario: Day of Soldado, sem var þá stærsta verkefni Hildar í Hollywood.

Á síðasta ári komu síðan út sjónvarpsþættirnir Chernobyl þar sem Hildur er höfundur tónlistarinnar, en eins og kunnugt er hlaut hún Emmy-verðlaunin fyrir verkið.

Í ágúst 2018 var síðan tilkynnt að Hildur myndi sjá um tónlistina í væntanlegri kvikmynd um Jókerinn úr teiknimyndasögunum um Leðurblökumanninn. Restina af sögunni þekkja allir. Hildur tók við Golden Globe-verðlaununum í byrjun þessa mánaðar og skráði sig um leið á spjöld sögunnar þar sem hún er fyrsta konan til að hljóta verð­launin einsömul. Aðeins rúmlega viku síðar var tilkynnt að Hildur hefði hlotið tilnefningu til Óskarsverðlaunanna eftirsóttu, en hún er sjöundi Íslendingurinn til að fá tilnefningu.

Nú er að bíða og sjá hvort hláturmilda stelpan úr Hafnarfirðinum taki gylltu styttuna með sér heim, fyrst Íslendinga.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Fókus
Í gær

Íslensk hundanöfn hafa tekið miklum breytingum – Þetta hétu hundarnir á öldum áður

Íslensk hundanöfn hafa tekið miklum breytingum – Þetta hétu hundarnir á öldum áður
Fókus
Í gær

Aðeins ein sýning á einstakri mynd um þjálfara körfuboltaliðs fatlaðra

Aðeins ein sýning á einstakri mynd um þjálfara körfuboltaliðs fatlaðra
Fókus
Fyrir 3 dögum

Segir að meðlimur bresku konungsfjölskyldunnar hafi boðið henni í kynsvall

Segir að meðlimur bresku konungsfjölskyldunnar hafi boðið henni í kynsvall
Fókus
Fyrir 3 dögum

Sjáðu paratattú Kleina og Hafdísar sem eru hjá því allra heilagasta

Sjáðu paratattú Kleina og Hafdísar sem eru hjá því allra heilagasta