fbpx
Þriðjudagur 30.apríl 2024
Eyjan

Hið nýja stórveldi á úthöfunum – Kínverjar hafa tryggt sér yfirráð yfir mikilvægum höfnum og stækka herskipaflotann

Ritstjórn Eyjunnar
Laugardaginn 16. júní 2018 20:00

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Frá örófi alda hafa Kínverjar verið þeirrar skoðunar að óvinir þeirra myndu sækja að þeim á landi og er Kínamúrinn einmitt dæmi um varnir gegn óvinum. Strandlengja landsins er mjög löng en meirihluti landsins er langt frá hafinu og gamlar viðskiptamiðstöðvar á borð við Shanghaí og Hong Kong eru langt frá hafinu. Það var því ekki frá hafinu sem Kínverjar töldu að ógn steðjaði að, hún kom af landi. Það er heldur ekki margt að finna í kínverskri sögu um sjóorrustur nema hvað einn mesti hernaðarósigur Kínverja var þegar breski flotinn bar sigurorð af Kínverjum í Ópíumstríðunum á fyrri helmingi nítjándu aldar.

En fortíðin er fortíð og nú horfa Kínverjar fram á veginn og ætla sér að verða hernaðarveldi á sjó. Þetta sagði Xi Jinping, forseti landsins, á flokksþingi kommúnistaflokksins í október í fyrra. Xi hefur lengi haft á stefnuskrá sinni að styrkja flotann og fjölmiðlar gera flotanum reglulega góð skil. Til dæmis skýrði Xinhua fréttastofan nýlega frá því að flotinn hefði verið með umfangsmikla æfingu í Kínahafi og þar hafi fyrsta flugmóðurskip Kínverja, Liaoning, tekið þátt. Aðeins 14 dögum áður hafði Jinping sjálfur skoðað flotann í tengslum við mikla flotasýningu. Þar voru 48 herskip og 76 orrustuþotur, kafbátar með kjarnorkuvopn og rúmlega 10.000 hermenn auk flugmóðurskipsins góða.

Á æfingunni í Kínahafi æfðu herskipin loftvarnir og varnir gegn kafbátum. Orrustuþotur tóku á loft frá Liaoning og eldflaugum var skotið. Það er því ljóst að Kínverjar ætla að efla herskipaflota sinn mikið og ætla honum greinilega stórt hlutverk í framtíðinni. Það styrkir þetta enn frekar að Kínverjar hafa hreiðrað um sig í Suður-Kínahafi. Þar hafa þeir byggt og eru enn að byggja herstöðvar og ýmis hernaðarmannvirki sem er hægt að nota til að tryggja stöðu þeirra á mikilvægum siglingaleiðum.

En Liaoning verður ekki lengi eina flugmóðurskip Kínverja því þeir eru sjálfir að smíða þrjú til viðbótar en Liaoning er úkraínskt skip sem Kínverjar keyptu og breyttu og komu í gagnið. Reiknað er með að Kínverjar muni ráða yfir fjórum flugmóðurskipum hið minnsta árið 2030.

Koma sér fyrir fjarri heimahögum

Herstöð Kínverja í Djíbútí.

Það er ekki síður mikilvægt í þessari uppbyggingu að Kínverjar hafa verið að koma sér fyrir erlendis með hermenn. Í ágúst í fyrra opnuðu þeir flotastöð í Djibúti í Afríku. Þetta er fyrsta flotastöð Kínverja utan Kína og sú eina, í bili.

Hernaðarsérfræðingar eiga þó almennt von á að þessum erlendu flotastöðvum Kínverja muni fjölga á næstu árum því Kínverjar fara ekki leynt með að þeir vilja vera sterkt afl á alþjóðavettvangi og til að vernda viðskiptahagsmuni sína vilja þeir vera með herlið utan Kína.

Það eru því ekki aðeins flotastöðvar sem Kínverjar vilja tryggja sér utan Kína, þeim finnst ekki síður mikilvægt að hafa aðgang að venjulegum kaupskipahöfnum. Þessar hafnir er síðan hægt að nota til að taka við kínverskum herskipum ef þörf krefur.

Nú þegar hafa kínversk fyrirtæki keypt höfnina í Zeebrugge í Belgíu og samið um að sjá um rekstur á Piraeus-höfninni í Grikklandi til 2051. Þeir hafa einnig leigt höfnina í Gwadar í Pakistan til 2058 en hún veitir þeim mikilvægan aðgang að Ómanflóa. Þá hafa kínversk fyrirtæki einnig samið um leigu á höfnunum í Hambantita á Srí Lanka og Darwin í Ástralíu til 99 ára.

Þeir hafa einnig reynt að tryggja sér yfirráð yfir höfnum í Bandaríkjunum en bandarísk stjórnvöld hafa komið í veg fyrir það enda ekki snjallt að leyfa Kínverjum að ráða yfir höfnum þar í landi, að minnsta kosti ekki út frá hernaðarlegum og landstjórnmálalegum ástæðum.

Útgjöld Kínverja til hernaðarmála aukast stöðugt en eru samt sem áður aðeins 30 prósent af því sem Bandaríkin eyða í her sinn. En sífellt stærri hluti kínversku fjárframlaganna fer í sjó- og flugherinn auk þess sem verið að tæknivæða landherinn á margan hátt og auka tæknina hjá honum. Með þessari tæknivæðingu hefur verið hægt að fækka hermönnum um eina milljón og það hefur losað um fjármagn sem er hægt að nota í herskipaflotann.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Pennar

Mest lesið

Nýlegt

EyjanFastir pennar
Fyrir 5 dögum

Þorsteinn Pálsson skrifar: Hvað ætti forseti að gera?

Þorsteinn Pálsson skrifar: Hvað ætti forseti að gera?
Eyjan
Fyrir 5 dögum

Vilja gera Snæfellsjökul að forseta Íslands

Vilja gera Snæfellsjökul að forseta Íslands
Eyjan
Fyrir 1 viku

Varaþingmaður Samfylkingarinnar yfirgefur flokkinn – Segir Samfylkinguna hafa sofnað á mannréttindavaktinni

Varaþingmaður Samfylkingarinnar yfirgefur flokkinn – Segir Samfylkinguna hafa sofnað á mannréttindavaktinni
Eyjan
Fyrir 1 viku

Ólafur Þ. Harðarson: Þurfum mjög hæfan forseta – þarf alls ekki að vera stjórnmálamaður

Ólafur Þ. Harðarson: Þurfum mjög hæfan forseta – þarf alls ekki að vera stjórnmálamaður