Georg Lárusson forstjóri Landhelgisgæslunnar segir stofnunina skorta mannafla og fjármagn til að nýta þann búnað sem hún hefur yfir að ráða nægilega vel og sömuleiðis sé búnaðurinn ekki nægjanlegur. Þetta leiði meðal annars til að Gæslan eigi erfitt með að sinna eftirliti með skipaferðum í kringum Ísland. Staðreyndin sé sú að hingað sé fluttur varningur og fólk með ólögmætum hætti á skipum. Hann minnir á að landamæri Íslands séu ekki bara á einu stöðunum þangað sem farþegar koma með flugvélum og skipum erlendis frá, Keflavíkurflugvelli og Seyðisfirði, og það sé Íslandi nauðsynlegt að hafa öfluga landhelgisgæslu.
Staða Gæslunnar er meðal þess sem Georg ræðir í nýjasta þætti hlaðvarps Sjómannadagsráðs, Sjókastið.
Þegar tal Georgs og Aríels Péturssonar, umsjónarmanns Sjókastsins, berst að landamærunum og komu útlendinga hingað til lands segir sá fyrrnefndi meðal annars:
„Landamærin eru ekki bara í Keflavík og á Seyðisfirði (þangað sem Norræna siglir, innsk. DV). Landamærin eru bara allt í kringum landið.“
Aðspurður um ólöglega flutninga fólks á bátum og skipum til Íslands í ljósi fjölda slíkra siglinga til Bretlands og hvort styttist í að slíkt fari að gerast á Íslandi segir Georg:
„Það koma bátar til Íslands.“
Hann bætir þó við að það sé ekki í sama mæli og í Bretlandi. Aðspurður hvort skip og bátar komi hingað í þeim tilgangi að flytja fólk ólöglega til landsins fer Georg ekkert í grafgötur með það:
„Já, í þessum tilgangi.“
Hann bætir því síðan við að bátar og skip komi hingað ekki síst til að flytja ólöglegan varning til landsins en oft sé varningurinn fluttur hingað til þess að flytja hann áfram til annarra landa. Þetta séu ekki síst fíkniefni og þetta þurfi að taka mjög alvarlega:
„Þetta er málefni sem við þurfum að láta okkur varða og skipta okkur meira af.“
Georg segir það þó vandkvæðum bundið miðað við núverandi stöðu Landhelgisgæslunnar:
„Það gefur augaleið að búnaður sá sem Landhelgisgæslan hefur yfir að ráða þó svo að hann sé öflugur og góður er alls ekki nægjanlegur og alls ekki nægilega mannaður til að við getum haft auga á þessu eins og þarf.“
Þegar kemur að þeim möguleika að fólk komi hingað með skipum og bátum til að vinna voðaverk segir Georg:
„Þó svo að við höfum ekki skýr dæmi um að hingað hafi komið einhverjar hryðjuverkasveitir þá er sá möguleiki fyllilega fyrir hendi.“
Hann leggur áherslu á að misindismenn viti full vel að það eru fleiri leiðir en tvær inn í landið:
„Ef þú ætlar að koma til Íslands í einhverjum ólögmætum tilgangi, með einhvern ólögmætan varning og jafnvel mannskap með þér sem er á skrám hér og þar þá bara veistu að þú ert ekki að fara til Keflavíkur og þú ert heldur ekki að fara á Seyðisfjörð. Það er nóg eftir af landinu. Þú getur komist hvar sem er og hafirðu einhverja hugsun í höfðinu þá er mjög auðvelt fyrir þig að finna út hvar er öruggt að koma.“
Georg segir Landhelgisgæsluna og lögregluna hafa yfir öflugum og vel menntuðum mannafla að ráða en það dugi ekki til og lýsir því nánar:
„Við þurfum að geta mannað þessi tvö ágætu varðskip sem við eigum. Eins og staðan er í dag er annað þeirra í landi, liggur, í 6 mánuði á ári, sem er náttúrulega ekki skynsamleg fjárfesting.“
Hann segir að þessi staða sé mjög óheppileg ef t.d. þörf sé á eina varðskipinu sem sé á sjó á til dæmis Austfjörðum ef það sé þá statt til að mynda undan Vestfjörðum.
Georg segir að það hjálpi við eftirlit með landhelginni að fá ókeypis aðgang að gervihnattamyndum frá Evrópusambandinu en að Landhelgisgæsluna skorti búnað til að kanna nánar það sem sést á myndunum. Gæslan fylgist með öllum skipum og bátum sem sendi frá sér staðsetningarmerki, með helstu upplýsingum, eins og þeim sé skylt að gera. Það sé mikill meirihluti af umferðinni í sjónum í kringum landið sem þetta eigi við um. Ekkert radarkerfi sé hins vegar til staðar til að fylgjast með þeim skipum sem leynist með því að senda slík merki ekki frá sér. Það standi þó til bóta og komið verði upp slíku radarkerfi með hjálp Evrópusambandsins sem eigi að leysa úr þessu a.m.k. að hluta.
Mikið hefur verið rætt um fjárskort Landhelgisgæslunnar undanfarin misseri en Georg segir skilning ríkja meðal ráðamanna á að Gæslan eigi erfitt með að sinna hlutverki sínu fyllilega miðað við núverandi fjárheimildir. Horfa verði hins vegar á stöðuna eins og hún sé í raun og veru:
„Það ber að líta á hlutina eins og þeir eru. Við erum ekki mörg sem búum hérna. Við þurfum að standa undir gríðarlega fjölþættum … fjölþættri innviðastarfsemi. Þar á meðal landhelgisgæslu og hlutfallslega erum við að setja mikla peninga í landhelgisgæslu. Miðað við höfðatölu og aðrar þjóðir … en það kostar að búa á þessari eyju en hún er líka gjöful. Við verðum einhvern veginn að samræma þetta þannig að allir fái nóg.“
Í viðtalinu leggur Georg áherslu á nauðsyn þess að efla Landhelgisgæsluna en það séu stjórnmálamenn sem ákveði hvað miklum fjármunum verður varið til hennar og tengdra málaflokka og hina almennu umgjörð um þessi mál:
„Fólkið í landinu og á sjónum þarf að geta treyst á Landhelgisgæsluna.“
Hann ræðir í viðtalinu einnig meðal annars hlutverk Landhelgisgæslunnar innan NATO-samstarfsins og viðhorf annarra þjóða þar innanborðs til framlags Íslands í samstarfinu, óánægju sína með íslensku olíufélögin, mislukkaða tilraun skömmu eftir hrun til að greiða fyrir nýja flugvél fyrir Gæsluna með öðru en beinhörðum peningum og kafbát sem Gæslan mun fá afnot af. Viðtalið í heild má sjá hér fyrir neðan.
