Írskir útvegsmenn vilja að Evrópusambandið setji viðskiptaþvinganir á Ísland og aðrar þjóðir utan sambandsins sem hafa ofveitt makríl. Segja þeir að stofninn skipti þá miklu máli.
Írska ríkissjónvarpið RTÉ greinir frá því að írskir útvegsmenn hafi kallað eftir því að Evrópusambandið setji viðskiptaþvinganir á Ísland, Noreg, Færeyjar og Rússland vegna ofveiði á makríl.
Að sögn Evrópusambandsins er nánast öruggt að makrílveiðar verði stöðvaðar á næstu tveimur árum ef samkomulag náist ekki um veiðarnar. Í síðustu viku ráðlagði alþjóðlega hafrannsóknarstofnunin (ICES) Evrópusambandinu að minnka leyfilegt magn veidds makríls um 70 prósent á næsta ári.
Þetta er stór biti fyrir írskan sjávarútveg. Talið er að þetta muni kosta Íra á bilinu 60 til 80 milljónir evra. Það er á bilinu 8,5 til 11,5 milljarð króna.
Málið og ráðgjöf ICES verður rædd í næstu viku á árlegum fundi sjávarútvegsríkja í norðaustur Atlantshafi, það er Evrópusambandsins, Bretlands, Noregs, Færeyja, Íslands og Grænlands. En allt samráð við Rússa hefur verið nær ómögulegt eftir innrás þeirra inn í Úkraínu árið 2022.
Einstök ríki hafa sett sér kvóta sem að sögn ICES hefur leitt til mikillar ofveiði á undanförnum árum. Það er að veiðin hafi verið að meðaltali 39 prósentum yfir ráðleggingum stofnunarinnar. Ríkin þyrftu að gera bindandi samninga um veiðina ef ekki eigi illa að fara fyrir makrílstofninum.
Þetta myndi þíða að enginn makríll yrði veiddur árið 2027. Það hefði slæmar afleiðingar fyrir alla sem starfa og byggja afkomu sína á veiðunum. Biðlað er til ríkjanna að komast að skynsamlegu samkomulagi.
Írskir útvegsmenn og sjómenn segja stöðuna grafalvarlega og benda fingrum á fjórar þjóðir sem hafi stundað ofveiði undanfarin ár. Það er Íslendinga, Norðmenn, Færeyinga og Rússa. Að sögn Dominic Rihan, forstjóra sjómannasambandsins Killybegs Fishermen´s Organisation, er mikil hætta á því að þó að fiskveiðiþjóðirnar komi sér saman um magn veiða þá muni þessar þjóðir brjóta samkomulagið og skammta sjálfum sér hærri kvóta.
„Ef það er útlit fyrir að þessar þjóðir fylgi ekki samkomulagi þá verður Evrópusambandið að beita sér með því að segja viðskiptaþvinganir á og draga úr ívilnunum sem útgerðir utan ESB hafa fengið,“ segir Rihan.
Segir hann tap bæði írskrar útgerðar sem og annarra landa Evrópusambandsins tilkomna vegna hegðunar þessara fjögurra ríkja. Einnig þurfi Evrópusambandið að búa til björgunarpakka fyrir útgerðir svo þær fari ekki í gjaldþrot.
Aodh O´Donnell, forstjóri sambands írskra útvegsmanna, tók í sama streng. Kallaði hann einnig eftir viðskiptaþvingunum Evrópusambandsins á ríki sem stunda ofveiði.
„Án viðskiptaþvingana munu þessar þjóðir veiða stofninn til óbóta,“ sagði O´Donnell. „Eftir margra ára ofveiði Norðmanna, Íslendinga, Færeyinga og Rússa er stofninn kominn á ystu nöf.“
Vill hann að Evrópusambandið banni skipum þessara ríkja að veiða í lögsögu sambandsins og að þau fái ekki lengur aðgang að evrópskum mörkuðum.
