Heilbrigðistæknifyrirtækið Embla Medical hlaut í dag Útflutningsverðlaun forseta Íslands 2025. Sveinn Sölvason, forstjóri fyrirtækisins veitti verðlaununum viðtöku við hátíðlega athöfn á Bessastöðum. Samhliða var Ragnar Kjartansson heiðraður fyrir störf sín á alþjóðavettvangi.
Sveinn Sölvason, forstjóri Embla Medical tók við verðlaununum við hátíðlega athöfn á Bessastöðum.
Embla Medical er leiðandi alþjóðlegt heilbrigðistæknifyrirtæki á sviði stoð- og stuðningstækja og móðurfélag Össurar. Félagið var stofnað með það að markmiði að styðja við frekari vöxt, enda hefur það haslað sér völl á fleiri sviðum heilbrigðistækni á undanförnum árum. Kjarninn er sem fyrr lausnir og þjónusta fyrir fólk með hreyfanleikaáskoranir.
Upphafið má rekja til ársins 1971, þegar Össur Kristinsson stoðtækjafræðingur stofnaði stoðtækjaverkstæði á Íslandi. Fyrsta varan var sílikonhulsa sem vakti strax athygli á erlendum mörkuðum og lagði grunninn að að þeirri alþjóðlegu vegferð sem félagið hefur verið á síðan.
Í dag starfar Embla Medical í 40 löndum með um 4500 starfsmenn, þar af 700 manns í höfuðstöðvunum í Reykjavík.
Á meðal helstu áfanga í sögu félagsins má nefna skráningu á markað árið 1999, umfangsmikla alþjóðlega stækkun með kaupum á erlendum fyrirtækjum, og þróun hátæknilausna sem hlotið hafa fjölda alþjóðlegra verðlauna. Rannsóknir og vöruþróun hafa ávallt verið í forgrunni, og félagið á nú yfir 2.100 skráð einkaleyfi – fleiri en nokkuð annað íslenskt fyrirtæki á sviði lífvísinda.
Tekjur félagsins hafa meira en tvöfaldast á síðustu tíu árum – úr 58,5 milljörðum króna árið 2014 í 118 milljarða árið 2024. Meirihluti tekna kemur frá Bandaríkjunum og Evrópu og vaxandi hluti frá Asíumörkuðum.
Þessi mikli vöxtur byggir á stöðugum fjárfestingum í rannsóknum og þróun, þar sem sjálfbærni og nýsköpun eru í forgrunni. Embla Medical hefur einsett sér að bæta lífsgæði fólks með sérhæfðum heilbrigðislausnum og tryggu aðgengi að hágæða þjónustu um allan heim.
Útflutningsverðlaunin eru því viðurkenning á þeirri alþjóðlegu sókn og framsýni sem hefur einkennt starfsemi félagsins í meira en hálfa öld.
Við sama tilefni var afhent heiðursviðurkenning, sem árlega er veitt einstaklingi sem þykir með starfi sínu og verkum hafa borið hróður Íslands víða um heim. Ragnar Kjartansson varð fyrir valinu í ár og var heiðraður fyrir störf sín á alþjóðavettvangi. Vegna fjarveru Ragnars tók Börkur Arnarson, eigandi i8 gallerí, við verðlaununum fyrir hans hönd.
Ragnar Kjartansson fæddist árið 1976 í Reykjavík, þar sem hann býr og starfar. Hann nam myndlist við Listaháskóla Íslands og vakti snemma athygli – bæði fyrir myndlist sína og sem meðlimur í hljómsveitinni Trabant, þar sem hann sameinaði tónlist, sviðslistir og sjónræna tjáningu á sinn einstaka hátt.
Ragnar ólst upp í leikhúsumhverfi – foreldrar hans eru leikkonan og leikstjórinn Guðrún Ásmundsdóttir og leikarinn og leikstjórinn Kjartan Ragnarsson. Þessi arfur hefur mótað list hans. Hann beitir leikrænum aðferðum og sviðsetningu og færist áreynslulaust á milli miðla í verkum sínum: tónlist verður að höggmynd, málverk að gjörningi og kvikmynd að uppstillingu. Í verkum hans mætast gáski og harmur, einlægni og íronía – í tilraun til að fanga marglaga tilfinningar og félagslegar spurningar samtímans.
Ragnar vakti fyrst alþjóðlega athygli á Feneyjartvíæringnum árið 2009, þar sem hann sýndi fyrir hönd Íslands. Síðan þá hefur hann hlotið fjölda viðurkenninga, meðal annars Performa Malcolm McLaren árið 2011 og Ars Fennica árið 2019. Verk hans hafa verið sýnd í virtustu listasöfnum heims, svo sem Metropolitan Museum of Art, Barbican Centre og Louisiana Museum of Modern Art, auk þess sem þau eru í eigu margra helstu safna bæði í Evrópu og Bandaríkjunum, þar á meðal Museum of Modern Art og Guggenheim í New York.
Hér heima hefur hann haldið stórar sýningar í Listasafni Reykjavíkur og Listasafni Íslands, og átt farsælt samstarf við i8 gallerí í meira en tvo áratugi – sem hefur kynnt og selt verk hans á alþjóðlegum vettvangi.
Ragnar Kjartansson hefur ekki aðeins sett íslenska samtímalist á kortið heldur haft djúpstæð áhrif á þróun hennar. Verk hans leika sér með klisjur, fegurð og tilfinningar, takast á við flókin málefni með næmni og leikgleði – og halda áhorfendum sífellt á tánum. Með frumleika og djörfung hefur hann opnað dyr fyrir íslenska list á heimsvísu, fært nýjar hugmyndir inn í hinn alþjóðlega listheim og hvatt nýjar og komandi kynslóðir listamanna til dáða.
Tilgangurinn með veitingu Útflutningverðlaunanna er að vekja athygli á þjóðhagslegu mikilvægi gjaldeyrisöflunar og alþjóðlegra viðskipta og heiðra þá sem hafa náð sérstaklega góðum árangri í sölu og markaðssetningu á íslenskum vörum og þjónustu erlendis. Veiting verðlaunanna tekur mið af verðmætisaukningu útflutnings, hlutdeild útflutnings í heildarsölu, markaðssetningu á nýjum mörkuðum og fleiru.
Útflutningsverðlaunin eru nú veitt í 37. sinn en þau voru fyrst afhent árið 1989. Meðal fyrirtækja er hlotið hafa verðlaunin í gegnum tíðina eru Íslensk erfðagreining, Trefjar, Icelandair, Bláa lónið og Marel og á síðasta ári hlaut líftæknifyritækið Kerecis verðlaunin.
Í úthlutunarnefndinni sátu að þessu sinni Sif Gunnarsdóttir frá embætti forseta Íslands, Magnús Þór Torfason, frá viðskipta- og hagfræðideild Háskóla Íslands, Katrín Olga Jóhannesdóttir frá Viðskiptaráði, Þórunn Sveinbjörnsdóttir frá Alþýðusambandi Íslands og Hildur Árnadóttir frá Íslandsstofu en Íslandsstofa ber ábyrgð á kostnaði og framkvæmd við verðlaunaveitinguna.
