Guðlaug Ásta Gunnarsdóttir, hjúkrunarfræðingur í stjórn Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, bendir á ómanneskjulegar aðstæður hjúkrunarfræðinga á Íslandi. Aðstæður sem hafa leitt til þess að sex af hverjum tíu hjúkrunarfræðingum hafa íhugað að segja starfi sínu lausu og átta af hverjum tíu óttast að lenda í alvarlegu atviki í starfi.
Það sé furðulegt að í aðstæðum þar sem eftirspurn eftir hjúkrunarfræðingum hafi sjaldan verið meiri, þá séu enn fleiri að flýja greinina sökum álags og slæmra kjara.
Guðlaug vekur athygli á aðstæðum í grein sem birtist hjá Vísi í dag:
„Það eru rúm níu ár frá því ég útskrifaðist sem hjúkrunarfræðingur. Ég hef misst af jólum, áramótum, íþróttamótum og allskyns viðburðum sem flesta langar til að upplifa með sínum nánustu. Ég elska vinnuna mína en ein lítil mistök í starfi geta auðveldlega rústað lífum annarra og mínu eigin. Fyrir þetta fæ ég laun sem geta tæplega framleitt mér og börnunum mínum þrátt fyrir að ég sé í 100% vaktavinnu. Hvað um það, öllum er sama ekki satt?“
Kjarasamningur hafi verið gerður til skamms tíma og rennur hann út í vor. Samkvæmt honum stóð til að fara í mikilvæga málefnavinnu til að taka fyrir atriði sem skipta hjúkrunarfræðinga miklu.
Viðhorfskönnun sem gerð var í haust sýni að þrír af hverjum fjórum séu ánægðir í starfi en þó hafi rúm 64 prósent íhugað að hætta í starfi síðustu tvö árin. Ástæðuna megi rekja til álags og launakjara. Eftirspurnin eftir hjúkrunarfræðingum sé gríðarleg og Guðlaug segir að í anda lögmáls hagfræðinnar ætti þetta að þýða betri kjör til hjúkrunarfræðinga. Raunin sé þó önnur og hjúkrunarfræðingar séu að flýja yfir í önnur störf.
„Af hverju? Því vinnuumhverfið er óviðunandi. Álagið er gríðarlegt. Ofan á það getum við gert eitthvað annað við líf okkar og fengið betri laun.“
Tæplega 80 prósent aðspurða sögðust óttast alvarlegt atvik í vinnu en Guðlaug gefur dæmi um hvernig álagið og vinnuumhverfið í raun auki hættuna á slíkum atvinum.
„Tökum dæmi. Ég er búin að vinna allar mínar vaktir og dauðþreytt eftir því, samt er ég beðin um að vinna aukalega og vinna lengur því enginn annar getur komið í minn stað. Ég veit að enginn annar getur komið, ef ég mæti ekki þá mun samstarfsfólk mitt finna fyrir enn meira álagi. Álagið er mikið, þreytan bætist ofan á það, við þekkjum flest hvernig við erum í kollinum þegar við vinnum of lengi og skyndilega á sér stað atvik sem eyðileggur líf allra sem að því koma.“
Það sé stefna félags íslenskra hjúkrunarfræðinga að fá starfið metið að verðleikum, til jafns við aðrar háskólamenntaðar stéttir, í samræmi við þá miklu ábyrgð sem fylgir starfinu og í samræmi við markmið um að útrýma kynbundnum launamun. Fjölmargir hjúkrunarfræðingar sem hafi flúið stéttina eru tilbúnir að snúa aftur ef vinnuumhverfið og kjörin batna.
Í ljósi umræðunnar um slæmt ástand heilbrigðiskerfisins sé furðulegt að mest áhersla sé á að fjölga rýmum, byggja stærri byggingar og bæta yfirbygginguna, en ekkert púður sett í að manna þau rými sem þegar eru fyrir hendi. Íslenska heilbrigðiskerfinu blæðir hjúkrunarfræðingum og það mun kosta að stöðva þennan leka. Þetta sé spurning um forgangsröðin.
