„Heiftúðlegar árásir á þjóðkirkjuna í nafni umburðarlyndis og víðsýni eru því oftast til marks um hvorugt.“

Þetta segir hagfræðingurinn og stjórnmálamaðurinn Þórlindur Kjartansson í pistli sem ber nafnið Hengjum alla öfgamenn, sem birtist í Fréttablaðinu í morgun. Þar fjallar hann um stöðu kirkjunnar á Íslandi í dag, þá sérstaklega stöðu kristinfræði í skólum. Hann segir málflutningur þeirra sem gagnrýna kirkjuna einkennast af trúarlegri heft, en pistillinn fjallar mikið um hættu rétttrúnaðar.

„Að sjálfsögðu hefur það haft áhrif á íslenskt samfélag að ekki sé lengur kennd kristinfræði í skólum. Sum áhrifin af því eru góð, önnur slæm—og fyrir suma er þetta góð breyting en fyrir aðra verri. Það er ekki nema hjá allra heittrúaðasta fólkinu sitt hvorum megin umræðunnar sem ekki blasir við hið augljósa að svörin eru ekki svört eða hvít.

Þeir sem tortryggja kirkjuna sem mest (einkum þá sem þeir telja sig þekkja skást, sína eigin) eiga það til að fjalla um hana af ákefð sem best er lýst sem trúarlegri heift. En ástæða þess að hugtakið trúarleg heift er svo auðskilið er einmitt að það er því miður oft einkenni á trúarlegri sannfæringu—hvort sem hún er kristin, and-kristin, nýaldartengd eða jafnvel satanísk—að trúin sjálf, hefðirnar og ritúalið eru ekki lengur stuðningsstafur sem styður við fólk þegar þörf er á, heldur refsivöndur sem notaður er til þess að berja á þeim sem ekki hafa enn „séð ljósið“—hvað svo sem „ljósið“ er.“

Matthías Ásgeirsson, einn stofnandi Vantrúar og þekktur guðleysingi er ansi ósammála Þórlindi, en hann bendir á vankanta pistilsins á Twitter. Matthías, sem kallar Þórlind prestsson, segir að kristinfræði sé ennþá kennd í skólum bara undir öðru nafni.

Matthías gagnrýnir Þórlind sérstaklega vegna orða hans um að kirkjan geri meira gott en vont þegar á heildina sé litið. Matthías bendir á að kirkjan sé nefnilega ekki ókeypis og segir að hún komi oft í veg fyrir aðrar framkvæmdir.

„Að sjálfsögðu hefur það haft áhrif á íslenskt samfélag að ekki sé lengur kennd kristnifræði í skólum. “ skrifar prestsonurinn Þórlindur Kjartansson í Fréttablaðið í dag, í grein til varnar hinni hófsömu Þjóðkirkju.

En þetta er ósatt. Kristinfræði er kennd í skólum.

— Matthías Ásgeirsson (@orvitinn) January 17, 2020

Fagið heitir bara annað.

„Flestir kynnast því snemma í lífinu að í einhvers konar trú og hefðum er hægt að finna stuðning og huggun þegar verkefni lífsins virðast óleysanleg.“

Skrifar hann í sömu grein. Þetta er auðvitað loðin setning en flestir alast ekki upp hjá prestum.

— Matthías Ásgeirsson (@orvitinn) January 17, 2020

„Siðrofið“ í merkingu biskups, aðskilnaður þjóðar og Þjóðkirkju, hefur margar aðrar skýringar en nafnabreytingu kristinfræði yfir í trúarbragðafræðihluta samfélagsfræði.

T.d. þá að staða Þjóðkirkjunnar byggði á einsleitu samfélagi og sjálfkrafa skráningu landsmanna í klúbbinn.

— Matthías Ásgeirsson (@orvitinn) January 17, 2020

„Þrátt fyrir að vera gölluð þá er hún örugglega afl til góðs í íslensku samfélagi þegar á heildina er litið.“

Veistu, nei. Örugglega ekki!

— Matthías Ásgeirsson (@orvitinn) January 17, 2020

Því það þarf líka að reikna inn í þetta dæmi að Þjóðkirkjan er ekki ókeypis, hefur beinlínis staðið í vegi fyrir ýmsum framfaramálum og gerir enn!

— Matthías Ásgeirsson (@orvitinn) January 17, 2020