Ávöxtunarkrafa á ríkisvíxla var hærri í fyrsta útboði ársins en í síðasta útboði ársins 2024 í desember. Þetta þýðir að fjármögnun á innlendum markaði er dýrari nú en í desember. Aðilar á markaði segja veislu ríkja fyrir fjárfesta á kostnað lántakenda.
Samtals voru samþykkt tilboð í víxla upp á ríflega 53 milljarða króna og vextir á sex mánaða víxlum voru 8,25 prósent og þriggja mánaða víxlarnir voru með 8,41 prósent. Í útboðinu í desember voru vextir á sex mánaða víxlum 8,17 prósent og 8,39 prósent á þriggja mánaða víxlunum.
Þetta þýðir að fjárfestar búast við að vaxtalækkunarferli Seðlabankans verði hægara en áður var gert ráð fyrir. Mikil umsvif ríkisins á innlendum lánsfjármarkaði þrýsta ávöxtunarkröfu upp og gera það að verkum að fjármögnunarkostnaður allra hækkar á markaði og á endanum eru það lántakendur í bönkum sem bera þann kostnað í formi hærri vaxta á m.a. húsnæðislánum.
Aðilar á íslenska fjármálamarkaðnum segja að ríkisvíxlaútboðið núna sé í raun veisla fyrir fjárfesta á kostnað lántakenda. Bent er á að ríkið geti lækkað sinn eigin vaxtakostnað með því að taka erlent lán sem gæti verið upp á milljarð evra, nálega 145 milljarða á genginu í dag. Slík lántaka myndi ekki aðeins lækka vaxtakostnað ríkisins verulega heldur þyrfti þá ríkið ekki að vera jafn frekt til fjárins á innlendum fjármálamarkaði; minni eftirspurn frá ríkinu eftir lánsfé myndi lækka ávöxtunarkröfuna og lækka útlánsvexti í bankakerfinu.
Þessu tengt má geta þess að í Evrópu óttast aðilar á fjármálamarkaði nú að of háir vextir kunni að valda því að verðbólga á evrusvæðinu vari niður fyrir tvö prósent sem eru lægri mörkin sem Evrópski seðlabankinn miðar við. Ávöxtunarkrafa á eru skuldabréf hefur hækkað undanfarna daga vegna fregna af minna atvinnuleysi í Bandaríkjunum en búist hafði verið við. Nú óttast fjárfestar að Evrópski seðlabankinn muni halda að sér höndum og ekki lækka vexti eins hratt og áður hafði verið búist við, m.a. vegna væntinga til þess að Bandaríski seðlabankinn hægi á vaxtalækkunarferli sínu.
Margir hagfræðingar telja að Evrópski seðlabankinn hafi farið of hægt í vaxtalækkunarferli sitt og hættan nú sé að háir vextir hamli hagvexti á evrusvæðinu.
