Íslenskt stjórnkerfi snýst að miklu leyti um sjálft sig og ráðherrar mega sín oft lítils gegn kerfi sem vill verja sig. Þættirnir, Já, ráðherra, eru að vissu leyti heimildaþættir sem sýna hvernig stefna ráðherra koðnar niður gegn kerfinu. Afleiðingin er sú að ríkisstjórnir ná ekki fram þeim breytingum sem flokkarnir lofa fyrir kosningar og fólki missir traust á stjórnmálunum. Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, fyrrverandi ráðherra og formannsframbjóðandi í Sjálfstæðisflokknum, er gestur Ólafs Arnarsonar í hlaðvarpi Eyjunnar.

Hægt er að hlusta á brot úr þættinum hér:

Eyjan - Aslaug Arna - 3

„Ef þú ferð síðan í hvernig við getum gert þetta til framtíðar þá brá mér smá þegar ég kom fyrst inn í ráðuneyti. Mér brá aðeins – upplifun mín af því hvernig kerfið funkeraði og hvaða völd ráðherra hefur í raun til þess að forgangsraða málum, klára þau þegar hann vill setja þau á dagskrá og fleira …“

Hefur hann lítil lítil völd til þess?

„Já, ég upplifði … eigum við ekki bara að segja það að Já, ráðherra þættirnir séu svolitlir heimildaþættir, stundum, um stjórnkerfið, svo ekki sé meira sagt. Ég sá bara þarna stjórnkerfi sem var svifaseint, þar sem var slæm forgangsröðun, þar sem allt of margt var á dagskrá og lítil forgangsröðun á málaflokkum sem ráðherrann vildi klára hverju sinni. Og hvað gerist þegar ráðherra nær litlu fram af þeim stóru breytingum sem hann vill?“

Áslaug Arna segist hafa upplifað að kerfið hafi verið að miklu leyti í viðbragðsstjórnun, kerfið hafi verið að verja sig gegn stefnu ríkisstjórnarinnar en einnig hafi kerfið verið undirlagt af daglegri stjórnun. „Síðan er eitthvað mál í fjölmiðlum – útlendingamál í fjölmiðlum, kannski mygla í einhverri stofnun, einhver starfsmannamál – þá snýst allt um viðbragð en ekki stóru breytingarnar sem ráðherrann er að reyna að vinna á kjörtímabilinu. Og hvað gerist þegar ráðherrann nær ekki breytingum fram kjörtímabil eftir kjörtímabil, eða flokkar? Þá missir fólk traust á stjórnmálunum og það eflist ekki. Þetta er stórt vandamál.“

Hún segir að þetta sé ekki bara bundið við Ísland. Víða um heim sé að verða vantraust á stjórnmálunum. „Vantraust af því að kerfið er farið að hringsnúast um sjálft sig og við séum ekki að ná fram þeim breytingum sem við lofum í kosningum.“