Friðrik Erlingsson rithöfundur sendi þennan pistil.
— — —
‘Dauður seðill’ í næstu Alþingiskosningum
Úr því að engin segist vera sekur um neitt og ekki bera ábyrgð á neinu, þá er, eðli málsins samkvæmt, engum hægt að treysta, hvorki þeim sem spurðir voru, né flokksfélögum þeirra. Almennir kjósendur á Íslandi standa frammi fyrir því, í næstu Alþingiskosningum, að það verða engir trúverðugir valkostir.
Þjófafélag opinberrar stjórnsýslu hefur rænt okkur ærunni og því trausti sem þó var hægt að bera til ákveðinna einstaklinga innan flokkanna, frá einum kosningum til þeirra næstu. En úr hræúldnum ormagarði flokkakerfisins er einskis að vænta – nema áframhaldandi þjófnaði á æru, trausti, heilindum og öðrum þeim eiginleikum og gildum sem embættismenn verða að geta staðið undir. Í dag er sú stétt sneypt og trausti rúin, enda hefur hún verið gripin með allt niðrum sig, við þá iðju að míga framaní þjóðina.
Ég endurtek: Að míga framaní þjóðina.
Viðskiptaveldi banka og fjármálafyrirtækja er ekki orðum á eyðandi – þeirra sköpun mun hvort sem er standa um aldir einsog hnífur í þjóðarsálinni: þjófafélagið Ísland, 2000 – 2009, sem í öruggu skjóli flokka Sjálfstæðis-, Framsóknar- og Samfylkingar rændi þjóðina öllu því sem hún hafði eignast í harðri lífsbaráttu öldum saman – orðstír deyr aldregi.
Stjórnlagaþing, undir ægishjálmi núverandi flokkakerfis, yrði háðung við þjóðina.
Hvorki VG né Hreyfing, Frjálslyndir né aðrir eru undanskildir tortryggni, af þeirri ástæðu einvörðungu, að allt sem heitir ‘stjórnmálaflokkur’ á Íslandi, hefur sýnt sig að vera ekkert annað en óútfyllt ávísun á botnlausa græðgi og spillingu; samtök um sérhagsmuni samtakanna sjálfra og ‘sérstakra’ vina þeirra. Almenningur hefur, í þeirra augum, í besta falli verið einsog þrælar eða hyski, jafnvel þrælahyski, sem þeir hafa neyðst til að brosa framaní á fjögurra ára fresti. En þeir brosa ekki í dag, og það gerir almenningur ekki heldur. Það er rétt hjá Styrmi ritstjóra: þetta er ógeðslegt þjóðfélag – þótt ‘þjófafélag’ væri réttara orð í þessu samhengi öllu.
Ef íslenskir kjósendur bæru gæfu til að rústa þessari eitruðu flokksmaskínu í næstu Alþingiskosningum, þá gætum við mögulega borið höfuðið hærra á eftir. Auðir seðlar eru hið eina lýðræðislega NEI sem íslenskum kjósendum stendur til boða, en því miður þá hafa þeir skilgreinda sögn í núgildandi kosningalögum sem dregur verulega úr gildi þeirra. Ástæðan: flokkakerfið hefur stolið af okkur hinu lýðræðislega NEI-i og gert það merkingarlaust. Samkvæmt núgildandi lögum getum við aðeins sagt misgáfulegt JÁ.
En nú hefur pólitík íslenskra stjórnmálaflokka framið sjálfsmorð. Við viljum ekki hafa rotnandi líkið hangandi yfir okkur öllu lengur. Við skulum skera það niður úr snörunni og jarða það í ómerktri gröf.
En hvað tekur þá við? spyr einhver. Hvað skal koma í staðinn? Og hvernig komum við því í kring?
Ef kjósendum tækist að að valda þess konar uppnámi í næstu Alþingiskosningum að stjórnarkreppa skelli á, þá gæti eftirfarandi gerst:
Forseti, ásamt handhöfum forsetavalds (því ekki er honum treystandi einum til neinna hluta) skulu skipa utanþingsstjórn fagmanna, sem skilja, þekkja og kunna að leysa þau verkefni sem koma inn á þeirra borð. Meginverkefni þeirrar utanþingsstjórnar skal vera að móta ný kosningalög, sem síðan skulu borin undir þjóðaratkvæðagreiðslu. Í þeim kosningalögum skal sjálfstæði þingsins tryggt gegn framkvæmdavaldinu, t.d. þannig, að kosið verði annars vegar um þingmenn, en hins vegar um forsætisráðherra, sem skal bjóða fram með lykilráðherrum.
Ríkisstjórn, sem kosin yrði með þessum hætti, yrði að sannfæra meirihluta þingmanna um ágæti þeirra stjórnarfrumvarpa sem hún legði fram, en þyrfti hvorki að smala köttum né ógna mönnum með flokksbareflinu, til að fá meirihluta atkvæða á þingi. Þingmenn, sem kosnir yrðu með þessum hætti, væru fullkomlega lausir undan viðjum flokka, jafnvel þótt þeir væru í einhverskonar flokki, en byggju við meira frelsi til að fylgja sannfæringu sinni, rækta heilindin við þjóðina og standa undir þeim skyldum og ábyrgð sem kosningu inn á Alþingi fylgir.
Kjósendur ættu þess völ að kjósa einn þingmann, annars vegar, og hins vegar forsætisráðherra, ásamt þeim lykilráðherrum sem hann hefur valið með sér. Auðvitað bjóða öll kerfi upp á galla – en meginatriðið fyrir íslenskt þjóðfélag er að skýr skil séu á milli þings og framkvæmdavalds, að þingið hafi fullt sjálfstæði. Að öðrum kosti er fulltrúalýðræðið dautt og búið að vera, úr því sem komið er.
Það er raunverulegt sóknarfæri fyrir kjósendur þessa lands að gera út af við flokkakerfið í næstu Alþingiskosningum, t.d. með því einu að skila auðum seðli. Hvaða svör á þetta myglaða stjórnkerfi við 50% auðra atkvæða, 70%, 90%? Ekkert – nema það eitt að fela forseta, ásamt handhöfum forsetavalds, að skipa utanþingsstjórn fagmanna, hvers meginverkefni yrði að móta ný kosningalög, sem síðan yrðu borin undir þjóðaratkvæðagreiðslu.
Sá möguleiki er fyrir hendi að skila ekki auðum seðli – heldur dauðum seðli – ef þeir sem vilja flokkakerfið burt hafa svartan tússpenna með sér inn í kjörklefann og setja aðeins eitt strik þvert yfir kjörseðilinn. Þá gætu þeir sem telja upp úr kjörkössunum séð svart á hvítu hversu stórt hlutfall þjóðarinnar vill flokkakerfið burt, utanþingsstjórn fagmanna og ný kosningalög þar sem sjálfstæði þingsins verði tryggt.
‘Dauður seðill’ er gott hugmyndafræðilegt verkefni til að vinna að fyrir næstu Alþingiskosningar.
Vald stjórnmálaflokkanna er liðið undir lok. Valdið til endurnýjunar liggur í höndum kjósenda, hvers og eins.
Núna er mikilvægt að við gleymum ekki – einsog íslenskir stjórnmálafurstar hafa alltaf geta treyst á að við gerum – gleymum ekki hverjir reyndu einsog þeir gátu að komast upp með að hafa farið á bakvið þjóðina, og reyna enn: stjórnmálaflokkarnir, allir sem einn. Dagar þeirra eru taldir. Þeir gengu að sjálfum sér dauðum.
‘Dauður seðill’ er það dánarvottorð sem kjósendur þurfa að skila inn í næstu Alþingiskosningum svo þjóðin eigi möguleika á endurreistu Alþingi, sem hægt er að bera eitthvað traust til.
Friðrik Erlingsson
