Það var á nýársdag 2020 sem kínversk yfirvöld lokuðu fiskmarkaðinum Huanan í Wuhan vegna lungnasjúkdómsins. Nokkrir höfðu þá þegar áttað sig á því sem var að gerast og hvað gæti verið í uppsiglingu.
Fyrstu grunsemdirnar um nýja og smitandi lungnasjúkdóm vöknuðu eftir að 27 manns veiktust eftir að hafa verið á Huanan í desember 2019. Rannsóknir sýndu að hér var komin ný kórónuveira sem fékk nafnið SARS-CoV-2, betur þekkt sem COVID-19.
En lokun markaðarins reyndist tilgangslaus, þremur vikum síðar hafði veiran breiðst út til þriggja landa en í Evrópu hafði fólk ekki miklar áhyggjur af henni. En fjölmiðlar fóru að skýra frá þessum nýja sjúkdómi og þann 22. janúar 2020 var haldinn neyðarfundur hjá Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni WHO þar sem rætt var hvort lýsa ætti yfir alþjóðlegu neyðarástandi. Tveimur dögum síðar greindust fyrstu tilfellin í Evrópu og nú tveimur árum síðar hefur veiran orðið á sjöttu milljón manna að bana um allan heim.
Líf margra jarðarbúa hefur gjörbreyst vegna faraldursins. Bóluefni, lyf, reynsla og sóttvarnaaðgerðir hafa dregið úr dánartíðninni en veiran stökkbreytir sér og glíman við hana er erfið, gott dæmi um það er Ómíkron sem nú herjar.
En stærstu spurningarnar eru: Hvernig varð veiran til? Hvernig getum við komið í veg fyrir að önnur og jafnvel hættulegri veira breiðist út eins og þessi?
Flestir vísindamenn hallast að því að veiran hafi átt uppruna sinn í leðurblökum og hafi borist úr þeim, annað hvort beint í fólk eða með viðkomu í einhverri annarri dýrategund sem síðan smitaði fólk.
Aðrir telja líklegt að hún hafi komið frá rannsóknarstofu í Wuhan og hafi annað hvort verið sleppt lausri vísvitandi eða hafi sloppið út fyrir slysni.
Í sumar var birt niðurstaða rannsóknarnefndar sem Joe Biden, Bandaríkjaforseti, setti á laggirnar til að rannsaka uppruna veirunnar. Í henni kom fram að ein bandarísk leyniþjónustustofnun, af fjórum, telur að veiran hafi sloppið út af rannsóknarstofu í Wuhan fyrir slysni. Kínverjar hafi ekki haft í hyggju að sleppa henni lausri.
En þegar upp er staðið þá vitum við ekki hvernig veiran barst í fólk, hvort hún kom úr náttúrunni eða frá rannsóknarstofu í Wuhan. Eftir því sem lengri tími líður frá upphafi heimsfaraldursins verður ólíklegra að við komumst að hinu sanna. En vonandi getum við lært eitthvað af heimsfaraldrinum og þar með verið betur í stakk búinn til að takast á við næsta heimsfaraldur en sérfræðingar segja engan vafa á að annar heimsfaraldur muni skella á heimsbyggðinni í framtíðinni.
