fbpx
Miðvikudagur 30.apríl 2025
Eyjan

Íslandskaupmennirnir fá nöfn og andlit

Egill Helgason
Miðvikudaginn 17. janúar 2018 11:22

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Guðmundur Andri Thorsson tók eftir því að í Kaupmannahafnarþáttum okkar Guðjóns Friðrikssonar mætti sjá merki þess að við værum ekki miklir knæpusetumenn.

Sem er ágætt – nógir eru um fjárans brennivíns- og glötunar- og síkja-rómantíkina kringum þennan gamla höfuðstað.

Það er nokkuð til í þessu hjá Guðmundi Andra – í seinni þáttum nefnum við fáeina glataða syni þjóðarinnar sem rötuðu í ógæfu en við erum mestanpart að segja annars konar sögu. Í þættinum sem verður sýndur í kvöld er mikið fjallað um Íslandskaupmenn. Þetta er í anda bókanna Kaupmannahöfn, höfuðborg Íslands eftir Guðjón og Jón Þ. Þór, en þættirnir eru byggðir á þeim.

Kaupmennirnir sem koma við sögu í þáttaröðinni bjuggu flestir í hverfinu Kristjánshöfn og í Nýhöfninni. Þar segir Guðjón að hafi verið Íslandskaupmenn í öðru hverju húsi. Við vorum alin upp við það flest að verslun Dana á Íslandi hefði verið alvond. En það voru mörg tímabil í versluninni og kaupmennirnir misjafnir. Stundum var myljandi gróði, stundum tap. Á löngu tímabili fór nær öll verslun til og frá Íslandi í gegnum Kaupmanahöfn. Þegar Íslendingar fóru sjálfir að stunda verslun að ráði annað en að hafa bækistöðvar í Kaupmannahöfn, að minnsta kosti hluta úr ári.

Í þáttunum fá kaupmennirnir nöfn og andlit. Við getum nefnt Jonas Trellund sem fyrstur manna er vitað til að hafi flutt sykur til Ísland, mikinn ævintýramann sem hét Kort Adeler, Mikkel Wibe sem varð borgarstjóri í Kaupmannahöfn, Hans Nansen sem sigldi átján sinnum til Íslands, Andreas Björn sem var stærsti hluthafinn í Hörmangarafélaginu sem hefur farið fremur illt orð af.

Svo er það Niels Ryberg sem hóf saltfiskverkun á Íslandi, Mads Hansen sem byggði glæsihús þar sem nú er Strikið og átti dóttur sem var ein af ástkonum Kristjáns IV og Knud Pedersen Storm sem varð þess valdandi að Hólmfastur Guðmundsson var hýddur fyrir að versla hjá röngum kaupmanni.

Nær okkar tíma eru svo P.C. Knudtzon sem reisti hús við Bernhöftstorfuna sem enn standa,  Niels Örum og Jens Andreas Wulff sem ráku mikið verslunarveldi á Norður- og Austurlandi og Hans Arreboe-Clausen sem bjó við síki í Kristjánshöfn en á nokkurn ættboga á Íslandi.

Inn í þessa sögu blandast svo Íslendingar sem gerðust umsvifamiklir í verslun. Einna ævintýralegastur er Bjarni Sívertsen sem var bóndi úr Selvogi, verslaði um Suðurnes og í Hafnarfirði, kom sér upp allmiklum flota af kaupskipum og fór að stunda siglingar alla leið til Spánar og Ítalíu með fisk.

 

 

 

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Pennar

Mest lesið

Nýlegt

Eyjan
Fyrir 3 dögum

Ole Anton Bieltvedt skrifar: Dýralæknar, starfseiður þeirra og blóðmerahaldið

Ole Anton Bieltvedt skrifar: Dýralæknar, starfseiður þeirra og blóðmerahaldið
Eyjan
Fyrir 4 dögum

Ásmundur sendir flokksfélögum sínum pillu – „Forystan hér í bæ kom mér út af listanum“

Ásmundur sendir flokksfélögum sínum pillu – „Forystan hér í bæ kom mér út af listanum“
Eyjan
Fyrir 5 dögum

Hanna Katrín Friðriksson: Landbúnaður getur blómstrað – má ekki víkja um of frá lögmálum markaðarins

Hanna Katrín Friðriksson: Landbúnaður getur blómstrað – má ekki víkja um of frá lögmálum markaðarins
Eyjan
Fyrir 6 dögum

Orðið á götunni: Margir vilja Guðlaug Þór í forystu í borginni – út með alla núverandi borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins

Orðið á götunni: Margir vilja Guðlaug Þór í forystu í borginni – út með alla núverandi borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins
Eyjan
Fyrir 1 viku

Hanna Katrín: Veiðigjöld eiga ekki að byggja á innanhússverði hjá fiskvinnslu og veiðum sem eru undir sama hatti

Hanna Katrín: Veiðigjöld eiga ekki að byggja á innanhússverði hjá fiskvinnslu og veiðum sem eru undir sama hatti
EyjanFastir pennar
Fyrir 1 viku

Óttar Guðmundsson skrifar: Egill afi og Grettir taka stúdentinn

Óttar Guðmundsson skrifar: Egill afi og Grettir taka stúdentinn